Αν δεν σας έχει περάσει ποτέ από το μυαλό να αναρωτηθείτε «πόσο συχνά πρέπει να αλλάζω τη μαξιλαροθήκη μου;», δεν μπορούμε πραγματικά να σας κατηγορήσουμε. Πιθανότατα θα προτιμούσατε να συνδέσετε τις μαξιλαροθήκες σας -και τα ίδια τα μαξιλάρια- με την άνεση και τον ύπνο παρά με το πλύσιμο των ρούχων. Δυστυχώς, αν δεν αλλάζετε τις μαξιλαροθήκες σας αρκετά συχνά, μπορεί να χαλάτε εν αγνοία σας τη δυνατότητα του μαξιλαριού σας να αποτελεί βασικό μέρος της όασης του ύπνου σας.

Τι ακριβώς κρύβεται στη μαξιλαροθήκη σας; 

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας (AAD), οι άνθρωποι αποβάλλουμε μεταξύ 30.000 και 40.000 κύτταρα του δέρματος κάθε μέρα. Όταν ξοδεύετε τουλάχιστον επτά ώρες ύπνου, αποβάλλετε πολλά από αυτά τα κύτταρα του δέρματος ακριβώς πάνω στα σεντόνια και τα μαξιλάρια σας. Συν τοις άλλοις, ο ιδρώτας, τα λιπαρά οξέα από το δέρμα σας (ειδικά αν δεν πλένετε το πρόσωπό σας πριν κοιμηθείτε) και τα σάλια θα καταλήξουν επίσης στις μαξιλαροθήκες σας. Μπορεί ακόμη και να καταλήξετε με αλλεργιογόνα (όπως γύρη) στο κρεββάτι σας μέσω των μαλλιών σας, αν δεν κάνετε κάθε βράδυ μπάνιο. Και ας μην ξεχνάμε τα κύτταρα του δέρματος, τον ιδρώτα, το λάδι και τα σάλια του συντρόφου σας ή/και του κατοικίδιου ζώου σας, αν μοιράζεστε το κρεββάτι μαζί τους.

Όλα αυτά τα κύτταρα και τα σωματικά υγρά μπορούν να προκαλέσουν την ανάπτυξη μικροοργανισμών -όπως βακτήρια και μύκητες. Αυτό δεν είναι πιθανό να έχει σημαντική επίπτωση στην υγεία σας, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε ερεθισμό του δέρματος, ξεσπάσματα και ενδεχομένως ακόμη και λοιμώξεις. Ο Thomas A. Russo, M.D., καθηγητής και επικεφαλής της λοιμώδους νόσου στη Σχολή Ιατρικής & Βιοϊατρικών Επιστημών Jacobs του Πανεπιστημίου του Buffalo, λέει ότι ενώ τα υφάσματα όπως οι μαξιλαροθήκες και τα σεντόνια μπορούν δυνητικά να μολυνθούν, δεν είναι γενικά ιδανικά μέρη για τους περισσότερους μικροοργανισμούς για να αναπτυχθούν και να πολλαπλασιαστούν αποτελεσματικά.

Οι πολύ μεταδοτικές δερματικές λοιμώξεις όπως ο σταφυλόκοκκος ή οι λειχήνες μπορούν θεωρητικά να μεταδοθούν μεταξύ δύο ανθρώπων μέσω των κλινοσκεπασμάτων. Αλλά είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζουμε αν κάτι εξαπλώθηκε με αυτόν τον τρόπο ή μεταδόθηκε απλώς από την επαφή δέρμα με δέρμα, αν δύο άνθρωποι ζουν μαζί και βρίσκονται σε στενή επαφή.

Ακόμα κι αν ο κίνδυνος εξάπλωσης μολυσματικών μικροβίων μέσω των σεντονιών σας είναι μικρός, τα μικρόβια που συσσωρεύονται τακτικά στη μαξιλαροθήκη σας μπορούν να διαταράξουν τη λεπτή ισορροπία των μικροβίων του δέρματός σας, που ονομάζεται μικροβίωμα, το οποίο μπορεί να προκαλέσει ξεσπάσματα αν έχετε δέρμα με τάση για ακμή. Εάν έχετε έκζεμα, αυτό μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε έξαρση.

Τι είναι τα ακάρεα της σκόνης και τι μπορεί να προκαλέσουν;

Τα ακάρεα της σκόνης είναι μικροσκοπικά πλάσματα (είναι ορατά κάτω από το μικροσκόπιο) που ζουν στη σκόνη του σπιτιού και τρέφονται με τα νεκρά κύτταρα του ανθρώπινου δέρματος. Ευδοκιμούν σε ζεστά, υγρά περιβάλλοντα και τους αρέσει ιδιαίτερα να ζουν στα κλινοσκεπάσματα, όπου απολαμβάνουν ατελείωτη προμήθεια αποκολλημένων δερματικών κυττάρων.

Εάν είστε αλλεργικοί στα ακάρεα, θα πρέπει να το προσέξετε. Τα ακάρεα της σκόνης είναι μακράν το πιο διαδεδομένο αλλεργιογόνο εσωτερικών χώρων. Οι ειδικοί θεωρούν ότι τα ακάρεα της σκόνης  επηρεάζουν τους αεραγωγούς και προκαλούν ρινική συμφόρηση και υγρά μάτια, αλλά μπορούν επίσης να προκαλέσουν φαγούρα στο δέρμα σας και να επιδεινώσουν το έκζεμα.

Δεν υπάρχει πραγματικά κανένας τρόπος για να απαλλαγείτε ή να προλάβετε τα ακάρεα της σκόνης. Έτσι, οι αλλεργιολόγοι συμβουλεύουν τους ασθενείς με αλλεργία στα ακάρεα της σκόνης να προμηθευτούν καλύμματα αλλεργίας για τα μαξιλάρια τους (και το στρώμα και την παπλωματοθήκη). Τα καλύμματα ουσιαστικά κρατούν τα ακάρεα της σκόνης μέσα στο μαξιλάρι/κρεβάτι, ώστε να μην μπορούμε να τα αναπνεύσουμε. Αν μπορείτε να βάλετε ένα κάλυμμα για τα ακάρεα της σκόνης σε μαξιλάρια πριν τα χρησιμοποιήσετε για πρώτη φορά, μπορείτε επίσης να κρατήσετε τα ακάρεα της σκόνης έξω εξαρχής.

Πόσο συχνά πρέπει να αλλάζετε τη μαξιλαροθήκη σας;

Ο καλύτερος και ευκολότερος τρόπος για να προλάβετε πιθανά δερματικά προβλήματα είναι να πλένετε ή αλλάζετε τακτικά τις μαξιλαροθήκες και τα καλύμματα για τις αλλεργίες. Οι ειδικοί προτείνουν να το κάνετε μία φορά την εβδομάδα, και αν πλένετε, να χρησιμοποιείτε την πιο υψηλή ρύθμιση του πλυντηρίου σας (60-90)  που μπορείτε για να σκοτώσετε τα μικρόβια και τα αλλεργιογόνα. Εάν συνηθίζετε να πηγαίνετε για ύπνο με μακιγιάζ, ίσως χρειαστεί να πλένετε ή να αλλάζετε τις μαξιλαροθήκες σας πιο συχνά.

Σε αυτό το σημείο, το πλύσιμο του προσώπου σας κάθε βράδυ και το ντους πριν από τον ύπνο (ειδικά αν ιδρώσατε πολύ ή έχετε εποχιακές αλλεργίες) θα σας βοηθήσει να διατηρήσετε τις μαξιλαροθήκες σας καθαρότερες για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Πώς πρέπει να πλένετε τα μαξιλάρια σας;

Το Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου συνιστά να πλένετε τα μαξιλάρια κάθε έξι μήνες με ζεστό νερό και ήπιο απορρυπαντικό. Αυτό είναι σωστό, πολλά μαξιλάρια μπορούν στην πραγματικότητα να πλυθούν και αποδεικνύεται ότι πρέπει να το κάνετε . Σε γενικές γραμμές, τα πουπουλένια/φτερωτά μαξιλάρια και τα εναλλακτικά πουπουλένια μαξιλάρια μπορούν να μπουν στο πλυντήριο στο ήπιο πρόγραμμα, ενώ τα περισσότερα μαξιλάρια από αφρό δεν πρέπει να πλένονται στο πλυντήριο. Ορισμένα μαξιλάρια μπορεί να είναι καλύτερα όταν καθαρίζονται με στεγνό καθάρισμα. Βεβαιωθείτε ότι έχετε διαβάσει τις οδηγίες του κατασκευαστή για το συγκεκριμένο μαξιλάρι που χρησιμοποιείτε.

Όσον αφορά την αντικατάσταση των μαξιλαριών σας, το Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου προτείνει να αλλάζετε τα μαξιλάρια με νέα που δεν είναι γεμάτα ακάρεα σκόνης και ιδρώτα κάθε ένα έως δύο χρόνια.

Τώρα, αυτός δεν είναι ένας αυστηρός κανόνας, και αν η αγορά νέων μαξιλαριών κάθε χρόνο ακούγεται σαν ένα βαρύ έξοδο, δεν έχετε άδικο. Χρησιμοποιώντας καλύμματα για αλλεργίες και πλένοντας τις μαξιλαροθήκες, τα καλύμματα και τα μαξιλάρια σας όσο πιο τακτικά μπορείτε, θα τα διατηρήσετε σε καλή κατάσταση για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και θα κερδίσετε λίγο χρόνο προτού η σκόνη τους, η μούχλα ή/και η έλλειψη χνουδωτού αέρα μπουν ανάμεσα σε εσάς και έναν ήρεμο νυχτερινό ύπνο.