Υπάρχει σύνδεση μεταξύ των ομάδων αίματος ABO, Rh και λοίμωξης SARS-CoV-2 ή σοβαρής ασθένειας COVID-19;

Νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 24 Νοεμβρίου στο περιοδικό  Annals of Internal Medicine εξετάζει κατά πόσο οι ομάδες αίματος σύμφωνα με το σύστημα ABO και rhesus (Rh) μπορεί να επηρεάσουν τον κίνδυνο σοβαρής λοίμωξης από κορωνοϊό 2 (SARS-CoV-2).

Για να προσδιορίσουν εάν κάποιες από τις ομάδες αίματος ABO και Rh σχετίζονται με κίνδυνο για λοίμωξη SARS-CoV-2 και σοβαρή νόσο κορωνοϊού 2019 (COVID-19), οι ερευνητές μελέτησαν ενήλικες και παιδιά διαφόρων ομάδων αίματος που αξιολογήθηκαν το χρονικό διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου 2007 και Δεκεμβρίου 2019 και εν συνεχεία εξετάστηκαν για μόλυνση από SARS-CoV-2 μεταξύ 15 Ιανουαρίου και 30 Ιουνίου 2020.

Η λοίμωξη από SARS-CoV-2, προσδιορίστηκε με PCR (Polymerase Chain Reaction) αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης του RNA του ιού και όλες οι περιπτώσεις εξετάστηκαν για σοβαρή ασθένεια ή θάνατο από COVID-19. Οι προσαρμοσμένοι σχετικοί κίνδυνοι (aRRs) και οι απόλυτες διαφορές κινδύνου (ARDs) προσαρμόστηκαν για τα δημογραφικά χαρακτηριστικά και τις συννοσηρότητες των ασθενών.

Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν συνολικά 225.556 άτομα, με μέση ηλικία 54 ετών. Οι προσαρμοσμένοι σχετικοί κίνδυνοι aRR της μόλυνσης από SARS-CoV-2 για την ομάδα αίματος Ο έναντι των ομάδων αίματος Α, ΑΒ και Β ήταν 0,88. Η έλλειψη του παράγοντα Rhesus (Rh−) λειτουργούσε προστατευτικά έναντι της λοίμωξης SARS-CoV-2 (aRR, 0,79), ειδικά για εκείνους που είχαν ομάδα αίματος O-αρνητικά (O Rh−) (aRR, 0,74). Διαπιστώθηκε επίσης χαμηλότερος κίνδυνος σοβαρής νόσου COVID-19 ή θανάτου που σχετίζεται με ομάδα αίματος τύπου Ο έναντι όλων των άλλων (aRR, 0,87) και με Rh− έναντι Rh+ (aRR, 0,82).

Οι ομάδες αίματος O και Rh− μπορεί να σχετίζονται με ελαφρώς χαμηλότερο κίνδυνο για λοίμωξη SARS-CoV-2 και σοβαρή νόσο COVID-19.

Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι η ομάδα αίματος Ο λειτουργεί προστατευτικά από σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο κοροναϊού 2 (SARS-CoV-2). Επίσης, υπήρχαν δεδομένα που υποδηλώνουν ότι η κατάσταση rhesus-negative (Rh−) μπορεί να είναι προστατευτική. Η μελέτη αυτή όμως υπερέχει σε σύγκριση με προγενέστερες μελέτες, καθώς οι τελευταίες δεν έκαναν διάκριση μεταξύ της λοίμωξης SARS-CoV-2 και της σοβαρής ασθένειας που σχετίζεται με τον νέο κορωνοϊό 2019 (COVID-19), δεν πραγματοποιήθηκαν σε επίπεδο πληθυσμού σε ένα περιβάλλον καθολικής υγειονομικής περίθαλψης, που περιελάμβανε μερικούς ασθενείς που συνήθως προσλήφθηκαν σε ένα νοσοκομειακό περιβάλλον, και ήταν επιρρεπείς σε μεροληψία εξακρίβωσης. Αυτές οι μελέτες δεν χρησιμοποίησαν κατάλληλους συμμετέχοντες στον έλεγχο, όπως εκείνοι που είχαν επίσης υποβληθεί σε δοκιμές SARS-CoV-2, και συνήθως δεν έλαβαν υπόψη σημαντικούς παράγοντες, ιδίως προϋπάρχουσες συννοσηρότητες. Έτσι, παρέμενε η αβεβαιότητα γύρω από τις ομάδες αίματος ABO ή Rh και τη μόλυνση SARS-CoV-2.

Είναι επίσης ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο φαινότυπος και ο γονότυπος της ομάδας αίματος Ο σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο για φλεβικό θρομβοεμβολισμό, πιθανώς επειδή τα μέλη της ομάδας Ο έχουν χαμηλότερα επίπεδα προπηκτικού παράγοντα VIII* στο πλάσμα και παράγοντα von Willebrand**. Έτσι, θα πρέπει να ελεγχθεί η επίδραση της κατάστασης ΑΒΟ στον κίνδυνο φλεβικού θρομβοεμβολισμού μεταξύ ασθενών με COVID-19.

Συμπερασματικά, η ομάδα αίματος Ο μπορεί να σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο για λοίμωξη SARS-CoV-2 και σοβαρή νόσο ή θάνατο προκαλούμενο από COVID-19.

Κυρίως, ένα μικρό ποσοστό της λοίμωξης SARS-CoV-2 ή σχετικής ασθένειας σε ολόκληρο τον πληθυσμό θα μπορούσε να προληφθεί από κάποια απροσδιόριστη ιδιότητα που αποδίδεται από τον τύπο αίματος Ο και, ίσως, να ενισχύεται περαιτέρω από την κατάσταση Rh−. Κατ’ επέκταση, το κατά πόσον αυτές οι πληροφορίες μπορούν να επηρεάσουν τις στρατηγικές πρόληψης ή θεραπείας COVID-19 πρέπει να καθοριστεί, απαιτείται περαιτέρω έρευνα και ιδιαίτερη προσοχή. Για να προσδιοριστεί μια σχέση αλληλεπίδρασης αιτίου και αιτιατού θα πρέπει να ανακαλυφθεί και ο σαφής μηχανισμός πίσω από την ενέργεια αυτή, κάτι το οποίο δεν έχει μέχρι σήμερα προσδιοριστεί για τις ομάδες αίματος και τη σχέση τους με τη σοβαρότητα της νόσου.  Χρειάζονται περισσότερες μελέτες στο μέλλον για να επιβεβαιώσουν ή αντικρούσουν το συμπέρασμα αυτό.

Να σημειωθεί ότι τα ευρήματα της μελέτης δεν υπονομεύουν  τη σημασία άλλων μέτρων δημόσιας υγείας και θεραπευτικών μέτρων που στοχεύουν στη μείωση της μετάδοσης ιού ή της εξέλιξης σε σοβαρή ασθένεια COVID-19.

*Μορφή του παράγοντα VIII, ο οποίος αποτελεί βασική πρωτεΐνη πήξης του αίματος, επίσης γνωστή ως αντι-αιμοφιλικός παράγοντας (AHF)

**Ο παράγοντας von Willebrand (VWF) είναι μια γλυκοπρωτεΐνη του αίματος που εμπλέκεται στην αιμόσταση. Είναι ανεπαρκής ή/και ελαττωματική στη νόσο von Willebrand και εμπλέκεται σε πολλές άλλες ασθένειες. Αυξημένα επίπεδά της στο πλάσμα προβλέπουν αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης.