Βιοψία στον προστάτη: Μπορεί να είναι επικίνδυνη ή επώδυνη;

Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να αναπτυχθεί για πολλούς λόγους και ορίζεται από τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό των κυττάρων, που έχει ως συνέπεια την δημιουργία όγκου. Ο όγκος αυτός εντοπίζεται αρχικά μέσα στον προστάτη, ωστόσο μπορεί να εξαπλωθεί και σε άλλα όργανα του σώματος μέσω των λεμφαγγείων ή αιματογενώς. Συνήθως η ανάπτυξη του καρκίνου αυτού είναι βραδεία, και δεν προκαλεί κάποιο σύμπτωμα μέχρι να αναπτυχθεί τοπικά ή να εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος. Είναι ο πρώτος σε συχνότητα καρκίνος για άνδρες άνω της μέσης ηλικίας και αποτελεί την δεύτερη αιτία θανάτου από νεοπλασματική νόσο.

Τι είναι η βιοψία του προστάτη και πώς γίνεται;

Η βιοψία του προστάτη είναι μια διαγνωστική επεμβατική μέθοδος και είναι η μόνη ασφαλής μέθοδος πιστοποίησης ύπαρξης του καρκίνου του προστάτη. Η συγκεκριμένη εξέταση επιβάλλεται να γίνει όταν τα επίπεδα PSA του ασθενούς είναι υψηλά και αν με την δακτυλική εξέταση του προστάτη ανακαλυφθεί σκληρής συστάσεως προστάτης αδένας σε διάφορα σημεία. Η βιοψία γίνεται με μια διαδικασία γνωστή ως διορθικό υπερηχογράφημα, και γίνεται διαμέσου το πρωκτού με ειδική κεφαλή που απεικονίζει τον προστάτη σε μια οθόνη. Είναι μια ανώδυνη διαδικασία με τοπική αναισθησία δεξιά και αριστερά από τον προστάτη. Μέσω μιας πολύ λεπτής βελόνας λαμβάνονται 6-24 πολύ μικρά ιστοτεμάχια από τους 2 λοβούς του προστάτη και αποστέλλονται για ιστολογική εξέταση.

Τι κινδύνους εγκυμονεί η διορθική λήψη βιοψίας του προστάτη;

Μια ημέρα πριν την βιοψία λαμβάνεται ειδική αντιβίωση η οποία συνεχίζεται για τις επόμενες 10 ημέρες. Ενώ γενικά όλα αυτά τα χρόνια η διαδικασία αυτή είχε πολύ μικρό ρίσκο μόλυνσης, τα τελευταία χρόνια αυξάνεται η μόλυνση από ανθεκτικά κιόλας στελέχη βακτηρίων, τα οποία αντιμετωπίζονται ολοένα και δυσκολότερα με αντιβιώσεις. Ένας τρόπος να αποφευχθούν τέτοιου τύπου μολύνσεις, είναι αποφεύγοντας την περιοχή του πρωκτού, και λαμβάνοντας δείγμα μέσω του περίνεου. Μέσω αυτής της παράκαμψης αποφεύγονται τα βακτήρια στην περιοχή του πρωκτού, και λαμβάνεται καλύτερο δείγμα βιοψίας, αλλά η διαδικασία είναι περισσότερο επίπονη για τον ασθενή και μέχρι πρόσφατα γινόταν μόνο μέσω γενικής αναισθησίας στο χειρουργείο. Επιπλέον, λαμβάνονται 30-40 ιστοτέμαχια σε όλη την έκταση του προστάτη, και όχι μόνο από την κάτω επιφάνεια, όπως συμβαίνει στην απλή διορθική βιοψία.

Βιοψία προστάτη: Τα υπέρ και τα κατά μέσω ορθικής και διαπερινεϊκής οδού

Πρόσφατη έρευνα που συμπεριλάμβανε 260 άνδρες με κοινά δημογραφικά στοιχεία αλλά και όσον αφορά τα αποτελέσματα των εξετάσεων τους για έλεγχο καρκίνο του προστάτη, πραγματοποιήθηκε βιοψία του προστάτη. Όλοι όσοι πραγματοποίησαν βιοψία με το διορθικό υπερηχογράφημα έλαβαν αντιβιοτική αγωγή, ενώ σε όσους η βιοψία πραγματοποιήθηκε από το περίνεο, 43% των ανδρών χρειάστηκε να λάβουν προφυλακτική αντιβίοση. Παρότι τα αποτελέσματα δεν διέφεραν όσον αφορά την ανίχνευση του καρκίνου στις 2 ομάδες, στην ομάδα όπου η βιοψία έγινε από το περίνεο ανιχνεύθηκαν όγκοι, οι οποίοι μπορεί να «ξέφυγαν» της ανίχνευσης με το διορθικό υπερηχογράφημα. Στην αντίπερα όχθη, οι επιπλοκές από την βιοψία μέσω του περίνεου ήταν περισσότερες, παρότι δεν σχετίζονταν με βακτηριακή μόλυνση. Παρουσιάστηκαν σε κάποιους ασθενείς θρόμβοι στο αίμα των αγγείων της ουρήθρας, φαινόμενα επίσχεσης ούρων (αδυναμία ούρησης) τα οποία οδήγησαν τους ασθενείς σε νοσηλεία και τοποθέτηση ουροκαθετήρα για λίγες μέρες, και τέλος κάποιοι παρουσίασαν πόνο στην περιοχή της πυέλου και του περίνεου. Παρόλα αυτά, τα ιστοτεμάχια που λήφθηκαν έδιναν ουσιαστικά περισσότερες και ακριβέστερες πληροφορίες στους γιατρούς για την πιθανότητα ύπαρξης ή όχι καρκίνου. Επιπλέον, οι γιατροί που πραγματοποίησαν την εξέταση είχαν περισσότερη εμπειρία στην χρήση διορθικού υπερηχογραφήματος παρά στην βιοψία μέσω του περίνεου, και εκεί να οφείλονταν οι αυξημένες επιπλοκές. Τέλος, σε περιπτώσεις όπου λήφθηκαν εξίσου πολλά ιστοτεμάχια μέσω διορθικού υπερηχογραφήματος, οι ασθενείς παρουσίασαν αρκετές επιπλόκες, παρόμοιες με τις προαναφερθείσασες.

Η κάθε εξέταση έχει σίγουρα αρνητικές και θετικές πλευρές, αλλά η ακρίβεια των αποτελεσμάτων είναι καθοριστικός παράγοντας. Όσο γίνεται συχνότερα η λήψη δειγμάτων μέσω του περινέου, τόσο μεγαλύτερη εμπειρία αποκτούν οι ειδικοί και τόσο λιγότερες επιπλοκές θα παρουσιάζονται, διασφαλίζοντας εγγυημένα αποτελέσματα στην ανίχνευση του καρκίνου.

Πόσο επώδυνη είναι η βιοψία του προστάτη;

Η ιδέα της διαδικασίας μιας διαπερινεϊκής βιοψίας του προστάτη μπορεί να κάνει τους άντρες νευρικούς και ακούγεται επώδυνη. Αλλά η βιοψία συνήθως προκαλεί μόνο σύντομη ενόχληση. Μπορεί να παρατηρήσετε λίγο αίμα στην ούρηση σας και μπορεί να υπάρχει ελαφριά αιμορραγία στη βάση. Επειδή μπορεί να χρειαστείτε νάρκωση για τη βιοψία ή τη λήψη ηρεμιστικού για να χαλαρώσετε πριν τη διαδικασία, καλό είναι να μην οδηγήσετε μετά και να έχετε ορίσει από πριν ποιος θα σας μεταφέρει πίσω στο σπίτι.

Πόσος χρόνος χρειάζεται για να αναρρώσει κάποιος έπειτα από βιοψία προστάτη;

Μπορεί να χρειαστούν περίπου τέσσερις έως έξι εβδομάδες ή ακόμη περισσότερο για να αναρρώσει ένας ασθενής μετά από βιοψία προστάτη. Η διαδικασία αποκατάστασης μετά τη βιοψία εξαρτάται συνήθως από την υγεία και την ηλικία του ασθενούς. Οι γιατροί μπορεί να συστήσουν μόνο ελαφρές δραστηριότητες για 24-48 ώρες μετά από βιοψία προστάτη.