Εφηβεία: Πώς η τελειομανία επηρεάζει την ηλικία αυτή στη σχολική ζωή τους;;

Πολλοί έφηβοι πιστεύουν ότι όσο καλύτερες είναι οι επιδόσεις τους στο σχολείο, τόσο πιο επιτυχημένοι θα είναι στη ζωή τους. Κατά κάποιο τρόπο, αυτή η σκέψη είναι λογική. Ανταμείβονται με καλούς βαθμούς και υψηλές βαθμολογίες. Κερδίζουν την είσοδό τους σε μαθήματα αριστούχων και προχωρημένων κατατάξεων και αυτά τα μαθήματα τους προετοιμάζουν για το πανεπιστήμιο. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι η συνεχής προσπάθεια για τελειότητα τείνει να γυρίζει μπούμερανγκ – ειδικά με τους εφήβους.

Τι είναι η τελειομανία;

Η τελειομανία είναι ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας που χαρακτηρίζεται από την επιδίωξη ενός ατόμου να είναι άψογο και να θέτει εξαιρετικά υψηλά πρότυπα απόδοσης για τον εαυτό του. Τα άτομα που παρουσιάζουν τελειομανία μπορεί να βιώνουν μια συνεχή ανάγκη να επιτύχουν την τελειότητα σε κάθε εργασία ή δραστηριότητα που αναλαμβάνουν, με αποτέλεσμα συχνά να νιώθουν δυσαρέσκεια, άγχος και αυτοκριτική όταν υπολείπονται των προσδοκιών τους.

Η τελειομανία μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, όπως υπερβολική εστίαση στις λεπτομέρειες, φόβος για το ενδεχόμενο να γίνουν λάθη, ανάγκη για έλεγχο ή τάση να τίθενται μη ρεαλιστικοί στόχοι. Μπορεί να είναι ένα θετικό χαρακτηριστικό με μέτρο, παρακινώντας τους ανθρώπους να προσπαθούν για την τελειότητα και να πετυχαίνουν την επιτυχία, αλλά μπορεί επίσης να είναι ένα αρνητικό χαρακτηριστικό όταν οδηγεί σε συνεχή αυτοκριτική, φόβο αποτυχίας και αδυναμία αποδοχής λαθών ή ατελειών.

Η τελειομανία συνδέεται συχνά με άγχος, κατάθλιψη και άλλα προβλήματα ψυχικής υγείας και μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στις σχέσεις, την εργασιακή απόδοση και τη συνολική ευημερία.

Είναι ο έφηβός σας τελειομανής;

Είναι απολύτως λογικό για τους εφήβους να έχουν υψηλά πρότυπα και να εργάζονται σκληρά για να επιτύχουν τους προσωπικούς τους στόχους. Ωστόσο, η πειθαρχημένη συμπεριφορά μπορεί να περάσει τα όρια της τελειομανίας, όταν παρεμβαίνει στην κοινωνική, συναισθηματική ή/και επαγγελματική λειτουργία. Η ιδέα του να είναι κανείς τέλειος μπορεί στην πραγματικότητα να αποκλείσει τους εφήβους από την επίτευξη των στόχων τους, επειδή επηρεάζει τη διαδικασία μάθησης, τόσο στην τάξη όσο και στο γήπεδο.

Δείτε αυτά τα κοινά συμπτώματα της τελειομανίας στους εφήβους:

• Δυσαρεστημένοι με ένα πρότυπο εργασίας που οι άλλοι θεωρούν αποδεκτό (ακόμη και εξαιρετικό)
• Αναβάλλει μέχρι να είναι 100% σίγουρος για το τι πρέπει να κάνει και/ή πώς να κερδίσει υψηλό βαθμό στην εργασία
• Αποφεύγει να απαντήσει σε ερωτήσεις στην τάξη από φόβο μήπως κάνει λάθος
• Αποφεύγει το ρίσκο
• Αποφεύγει να ξεκινήσει εργασίες από φόβο ότι δεν θα τις κάνει “σωστά” ή “καλά”
• Αναστατώνεται πολύ όταν οι βαθμοί είναι χαμηλότεροι από τους αναμενόμενους
• Δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει τα λάθη
• Παίρνει την κριτική προσωπικά
• Εργάζεται αργά για να αποφύγει τα λάθη
• Επιμένει στην καθαριότητα και την εμφάνιση της εργασίας
• Ξεκινάει επανειλημμένα από την αρχή για να το “κάνει σωστά”

Κατανοήστε ότι η τελειομανία τροφοδοτείται από το άγχος και τροφοδοτεί το άγχος. Εξωτερικά, μπορεί να φαίνεται ότι ο έφηβος σας είναι τεμπέλης ή ανυπόμονος, δεν έχει ήθος εργασίας ή απλά δεν ενδιαφέρεται– αλλά εσωτερικά, ένας έφηβος που παλεύει με την τελειομανία μπορεί να δίνει καθημερινά μάχη με τα νεύρα, το άγχος και τον έντονο φόβο της αποτυχίας.

Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάστε είναι ότι οι τελειομανείς έφηβοι είναι στην πραγματικότητα ανήσυχα παιδιά. Οι ανήσυχες σκέψεις οδηγούν τις τελειομανείς συμπεριφορές τους, και όταν τα αποτελέσματα υπολείπονται των προσδοκιών, βιώνουν ακόμη μεγαλύτερο άγχος. Μπορεί να είναι ένας δύσκολος κύκλος για να σπάσει.

Πόσο σημαντικό είναι να εξετάσετε το ρόλο των εξωτερικών παραγόντων για την τελειομανία του εφήβου σας;

Δεν είναι μυστικό ότι οι έφηβοι βρίσκονται σήμερα υπό αυξημένη πίεση. Η προσδοκία να επιτύχουν, τόσο στα ακαδημαϊκά μαθήματα όσο και στις εξωσχολικές δραστηριότητες, τους δημιουργεί τεράστιο άγχος. Περικυκλωμένοι από συνεχή αξιολόγηση και έχοντας επίγνωση της αξίας που δίνει η κοινωνία στους υψηλά επιτυχημένους, οι έφηβοι συχνά δεν έχουν άλλη επιλογή από το να οδηγηθούν στην τελειότητα – συχνά εις βάρος της μαθησιακής διαδικασίας.

Όταν οι έφηβοι προσπαθούν να επιτύχουν, επενδύουν στη διαδικασία της μάθησης. Όταν οι έφηβοι επιδιώκουν την τελειότητα, παραλύουν από το φόβο μήπως δεν ανταποκριθούν σε κάποιο βαθμό.

Η τελειομανία συνοδεύεται από σκληρές συνέπειες:

• Χαμηλές επιδόσεις
• Αδυναμία συγκέντρωσης και ολοκλήρωσης εργασιών
• Διαταραχές άγχους
• Αισθήματα αδυναμίας
• Κατάθλιψη
• Κοινωνική απομόνωση

Πώς να καθοδηγήσετε τον έφηβο σας μακριά από την τελειομανία;

Ο περιορισμός της τελειοθηρικής σκέψης απαιτεί χρόνο και εξάσκηση, και η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία είναι μια εξαιρετική πηγή για να βοηθήσετε τους εφήβους να μάθουν να αναδιαμορφώνουν τη διαστρεβλωμένη σκέψη και να μάθουν προσαρμοστικές στρατηγικές αντιμετώπισης.

Αν ανησυχείτε ότι ο έφηβός σας μπορεί να παλεύει με την τελειομανία, υπάρχουν διάφορες στρατηγικές που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να τον καθοδηγήσετε μακριά από αυτή τη νοοτροπία και προς μια πιο υγιή, πιο ισορροπημένη προσέγγιση της ζωής:

• Ενθαρρύνετε την προσπάθεια έναντι των αποτελεσμάτων: Βοηθήστε τον έφηβό σας να καταλάβει ότι η διαδικασία της προσπάθειας και της μάθησης είναι πιο σημαντική από την επίτευξη ενός τέλειου αποτελέσματος. Ενθαρρύνετέ τον να θέτει στόχους που είναι δύσκολοι αλλά εφικτοί και να εστιάζει στην προσπάθεια που καταβάλλει και όχι στο αποτέλεσμα
• Δώστε έμφαση στην αυτοσυμπόνια: Ενθαρρύνετε τον έφηβο να αντιμετωπίζει τον εαυτό του με ευγένεια και κατανόηση όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως τα είχατε σχεδιάσει. Υπενθυμίστε του ότι το να κάνει λάθη είναι ένα φυσικό μέρος της διαδικασίας μάθησης και ότι όλοι βιώνουν κατά καιρούς αποτυχίες
• Διδάξτε τεχνικές ενσυνειδητότητας: Η ενσυνειδητότητα μπορεί να βοηθήσει τον έφηβό σας να αποκτήσει μεγαλύτερη επίγνωση των σκέψεων και των συναισθημάτων του, γεγονός που μπορεί να τον βοηθήσει να αναγνωρίσει πότε είναι υπερβολικά αυτοκριτικός ή τελειομανής. Ενθαρρύνετε τον έφηβό σας να εφαρμόζει τεχνικές ενσυνειδητότητας, όπως ο διαλογισμό ή η βαθιά αναπνοή
• Δημιουργήστε πρότυπα υγιούς συμπεριφοράς: Ως γονέας, είναι σημαντικό να υποδείξετε υγιείς συμπεριφορές στον έφηβο σας. Αποφύγετε να είστε υπερβολικά επικριτικοί με τον εαυτό σας ή τους άλλους και προσπαθήστε να διατηρείτε μια ισορροπημένη προοπτική για τη ζωή. Αυτό μπορεί να βοηθήσει τον έφηβό σας να μάθει να κάνει το ίδιο
• Αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια, αν χρειαστεί: Εάν ανησυχείτε ότι η τελειομανία του εφήβου σας προκαλεί σημαντική δυσφορία ή παρεμβαίνει στην ικανότητά του να λειτουργεί, σκεφτείτε να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια. Ένας θεραπευτής ή σύμβουλος μπορεί να παρέχει καθοδήγηση και υποστήριξη στον έφηβο σας καθώς προσπαθεί να ξεπεράσει την τελειομανία του

Είναι φυσικό οι έφηβοι να εμπλέκονται σε παράλογες προσδοκίες κατά καιρούς. Είναι επίσης απολύτως κατάλληλο για την ηλικία των εφήβων να βιώνουν περιόδους άγχους. Ωστόσο, εάν ο έφηβός σας βιώνει άγχος που παρεμβαίνει στη φυσιολογική καθημερινή ζωή, συμπεριλαμβανομένων των ακαδημαϊκών και των κοινωνικών σχέσεων, είναι σημαντικό να ζητήσετε μια αξιολόγηση από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.