Ελονοσία

Αίτια

Ποια είναι η αιτία της ελονοσίας;

Η ελονοσία συμβαίνει όταν ένα κουνούπι που φέρει το παράσιτο Plasmodium σας τσιμπήσει. Υπάρχουν 4 τύποι παρασίτων ελονοσίας που προσβάλουν τους ανθρώπους: Plasmodium vivax, P. ovale, P. malariae και P. falciparum.

Το P. falciparum προκαλεί την πιο σοβαρή μορφή ελονοσίας και όσοι προσβάλλονται από αυτό έχουν υψηλότερο κίνδυνο θανάτου. Μία μολυσμένη μητέρα μπορεί επίσης να μεταδώσει την ασθένεια στο μωρό κατά τον τοκετό. Αυτή είναι γνωστή ως ελονοσία εκ γενετής.

Η ελονοσία μεταδίδεται μέσω του αίματος, επομένως μπορεί επίσης να μεταδοθεί κατά:

• Τη μετάγγιση αίματος
• Τη μεταμόσχευση οργάνων
• Την κοινή χρήση βελόνων και συρίγγων

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της ελονοσίας;

Τα συμπτώματα της ελονοσίας τυπικά αναπτύσσονται μέσα σε 10 μέρες ως 4 εβδομάδες μετά τη μόλυνση. Σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να μην εμφανιστούν για αρκετούς μήνες. Κάποια παράσιτα μπορούν να εισέλθουν στο σώμα και να παραμείνουν αδρανή για μακρές περιόδους.

Κοινά συμπτώματα της ελονοσίας περιλαμβάνουν:

• Ρίγη που κυμαίνονται από ήπια ως έντονα
• Ναυτία
• Εμετό
• Υψηλό πυρετό
• Μυϊκούς πόνους
• Αναιμία
• Έντονη εφίδρωση
• Διάρροια
• Θωρακικό πόνο
• Κόπρανα με αίμα
• Σπασμούς
• Κώμα

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η ελονοσία;

Ο γιατρός, κατά το ραντεβού, θα λάβει το ιατρικό ιστορικό σας και θα σας ρωτήσει αν πραγματοποιήσατε κάποιο πρόσφατο ταξίδι σε τροπικές χώρες. Θα πραγματοποιήσει ακόμη μια κλινική εξέταση.

Ο γιατρός θα είναι σε θέση να καθορίσει αν έχετε διογκωμένο σπλήνα ή ήπαρ. Αν αυτό συνδυάζεται με άλλα συμπτώματα ελονοσίας, θα ζητήσει εξετάσεις αίματος για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.

Οι εν λόγω εξετάσεις θα δείξουν:

• Αν έχετε ελονοσία
• Τον τύπο της ελονοσίας
• Αν η μόλυνση προκαλείται από παράσιτο ανθεκτικό σε συγκεκριμένα φάρμακα
• Αν η νόσος έχει προκαλέσει αναιμία
• Αν η νόσος έχει επηρεάσει ζωτικά όργανα

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η ελονοσία;

Η ελονοσία είναι μια απειλητική για τη ζωή πάθηση, ειδικά αν έχετε μολυνθεί με το παράσιτο P. falciparum. Η θεραπεία της νόσου τυπικά παρέχεται σε νοσοκομειακό περιβάλλον. Ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει φάρμακα ανάλογα με τον τύπο ελονοσίας που έχετε.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα φάρμακα μπορεί να μην καταπολεμήσουν τη μόλυνση επειδή το παράσιτο είναι ανθεκτικό σε αυτά. Αν κάτι τέτοιο συμβεί, ο γιατρός θα χρειαστεί ή να αλλάξει φάρμακο ή να σας δώσει περισσότερα από ένα φάρμακα για να αντιμετωπίσει την κατάστασή σας.

Επιπροσθέτως, ορισμένοι τύποι παρασίτων ελονοσίας, όπως το P. vivax και το P. ovale, εμφανίζουν στάδια όπου το παράσιτο μπορεί να ζει αδρανές μέσα στο σώμα σας για μια παρατεταμένη χρονική περίοδο και ύστερα να επανενεργοποιηθεί προκαλώντας επανεμφάνιση της μόλυνσης.

Αν διαπιστωθεί ότι έχετε κάποιον από αυτούς τους δύο τύπους παρασίτων, θα σας δοθεί ένα δεύτερο φάρμακο για την πρόληψη επανεμφάνισης της μόλυνσης στο μέλλον.

Επιπλοκές

Απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές της ελονοσίας

Η ελονοσία μπορεί να προκαλέσει μια πληθώρα απειλητικών για τη ζωή επιπλοκών, όπως:

• Ανεπάρκεια νεφρών, ήπατος και σπλήνα
• Διόγκωση των αγγείων στον εγκέφαλο, ή αλλιώς εγκεφαλική ελονοσία
• Αναιμία εξαιτίας της καταστροφής των ερυθρών αιμοσφαιρίων
• Χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα
• Συσσώρευση υγρού στους πνεύμονες που προκαλεί αναπνευστικά προβλήματα, ή πνευμονικό οίδημα

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για τα άτομα με ελονοσία;

Τα άτομα με ελονοσία που λαμβάνουν θεραπεία έχουν γενικά καλή έκβαση. Αν όμως εμφανιστούν επιπλοκές, ως αποτέλεσμα της ελονοσίας, η έκβαση πιθανώς να μην είναι καλή. Η εγκεφαλική ελονοσία, που προκαλείται από διόγκωση των αγγείων στον εγκέφαλο, μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλική βλάβη.

Η μακροπρόθεσμη έκβαση για τους ασθενείς με παράσιτα ανθεκτικά σε φάρμακα επίσης δεν είναι ευοίωνη, καθώς αυτή η ανθεκτικότητα μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω επιπλοκές.

Πρόληψη

Συμβουλές για την πρόληψη της ελονοσίας

Δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της ελονοσίας. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας αν πρόκειται να ταξιδέψετε σε περιοχές όπου η ελονοσία είναι κοινή ή αν ζείτε σε μια τέτοια περιοχή. Μπορεί να σας συνταγογραφηθούν φάρμακα για την πρόληψη της νόσου.

Αυτά τα φάρμακα είναι ίδια με αυτά που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ελονοσίας και θα πρέπει να λαμβάνονται πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το ταξίδι σας.

Μιλήστε στο γιατρό σας αναφορικά με τη μακροπρόθεσμη πρόληψη της ελονοσίας αν ζείτε σε μια περιοχή όπου η ασθένεια εμφανίζεται συχνά. Για παράδειγμα, ο ύπνος κάτω από μια κουνουπιέρα μπορεί να αποτρέψει τα τσιμπήματα κουνουπιών. Ένα άλλο μέτρο πρόληψης είναι η κάλυψη του δέρματός σας με εντομοαπωθητικά.