Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν είμαστε ερωτευμένοι;

Η ρομαντική αγάπη, ο έρωτας με απλά λόγια, κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν ασφάλεια και ταυτόχρονα ότι χάνουν τον έλεγχο, όπως ακριβώς συμβαίνει με τη χρήση ανεβαστικών ναρκωτικών. Σε ένα TedTalk του 2008 με τίτλο «The Brain in Love», η βιολόγος και ανθρωπολόγος Helen Fisher, περιέγραψε τη ρομαντική αγάπη ως «εμμονή» και «εθισμό».

Διαβάστε επίσης: Ασεξουαλικοί άνθρωποι: Πώς βιώνουν τις ρομαντικές σχέσεις;

Η Fisher και οι συνεργάτες της, κατέληξαν σ΄ αυτό το συμπέρασμα μετά από τη διεξαγωγή πολλών μελετών λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), οι οποίες εξέτασαν τον εγκέφαλο ατόμων που είχαν δηλώσει ότι ήταν ερωτευμένοι. Μετά την ανάλυση των δεδομένων τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ορισμένα μέρη του εγκεφάλου και κυρίως η δεξιά κοιλιακή τετραγική περιοχή και ο δεξιός κερκοφόρος πυρήνας, ενεργοποιούνταν όταν οι συμμετέχοντες έβλεπαν τις φωτογραφίες των ατόμων που ήταν ερωτευμένοι. Τα συγκεκριμένα μέρη του εγκεφάλου, σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, εμπλέκονται στο  σύστημα ανταμοιβής και συμβάλλουν στην απελευθέρωση ντοπαμίνης από τον εγκέφαλο, μιας χημικής ουσίας που είναι γνωστή ως η «ορμόνη της ευτυχίας».

Διαβάστε επίσης: Ντοπαμίνη: Η αλήθεια για την «ορμόνη της ευτυχίας»

Σύμφωνα με την  Lucy L. Brown, νευροεπιστήμονα, συνεργάτιδα της Fisher και συνιδρύτρια του ιστότοπου “The Anatomy of Love”, η αγάπη είναι παρόμοια με ένα ναρκωτικό που ανεβάζει τη διάθεση. Στην πραγματικότητα, είπε, η αγάπη και ένα ανεβαστικό ναρκωτικό, όπως η κοκαΐνη, χρησιμοποιούν το ίδιο σύστημα του εγκεφάλου, για να κάνουν τους ανθρώπους να νιώσουν ευτυχία και ανεβασμένη διάθεση.

Διαβάστε επίσης: Μπορεί να ευθύνονται οι ορμόνες για την απιστία;

Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν είμαστε ερωτευμένοι;

Όταν οι άνθρωποι είναι ερωτευμένοι, εκκρίνονται στον εγκέφαλό τους χημικές ουσίες, όπως η ωκυτοκίνη (η ορμόνη της αγάπης), η βαζοπρεσίνη, τα οπιοειδή και η νορεπινεφρίνη.

Διαβάστε επίσης: Ωκυτοκίνη: Η ορμόνη της αγάπης

Η νορεπινεφρίνη, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην απόκριση μάχης ή φυγής του σώματος, είναι υπεύθυνη για την ταχυκαρδία, την εφίδρωση και το άγχος που βιώνουν οι άνθρωποι όταν ερωτεύονται. Η βαζοπρεσίνη και η ωκυτοκίνη, από την πλευρά τους, είναι οι ορμόνες που βοηθούν στη δημιουργία μιας βαθιάς σύνδεσης ανάμεσα σε δύο ανθρώπους, διεγείροντας αμυντικές συμπεριφορές που προστατεύουν τον σύντροφο ή/και την οικογένεια από κάθε επερχόμενο κίνδυνο. Όλες οι ορμόνες που εκκρίνονται από τον εγκέφαλο, αλληλεπιδρούν με την ντοπαμίνη, η οποία είναι απαραίτητη για την ανεβασμένη διάθεση και την ασφάλεια που νιώθουν δύο άνθρωποι όταν είναι ερωτευμένοι.

Διαβάστε επίσης: Ντοπαμίνη: ο ρόλος της στην επιτυχία και στη διαμόρφωση της προσωπικότητας

Η Brown επισήμανε ότι η ρομαντική αγάπη είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα επιβίωσης, στο πλαίσιο του οποίου αναπτύσσονται συμπεριφορές που θεωρούνται απαραίτητες για την επιβίωση, οι οποίες, σε συνδυασμό με τη σεξουαλική επιθυμία, ωθούν τους ανθρώπους να συμβιώσουν, να προστατεύσουν ο ένας τον άλλον και να αναπαραχθούν. Σύμφωνα, με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Behavioral Sciences, η αγάπη δεν προκαλεί μόνο ορμονικές αλλαγές στον εγκέφαλο και το σώμα, αλλά ταυτόχρονα ενεργοποιεί συμπεριφορές που διευκολύνουν μια σχέση. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι που είναι ερωτευμένοι είναι πιο πρόθυμοι να αλλάξουν τη ρουτίνα τους για να θέσουν ως προτεραιότητά τους τον σύντροφό τους, είναι πιο πρόθυμοι να αλλάξουν ενδυματολογικό στυλ, τρόπους συμπεριφοράς και αξίες, ώστε να είναι πιο επιθυμητοί και αρεστοί στο αγαπημένο τους πρόσωπο.

Διαβάστε επίσης: Εθισμός στον έρωτα: Πώς μπορείτε να τον αντιμετωπίσετε;

Ο Adam Bode, B Psych (Hons)/LLB, ο κύριος συγγραφέας της μελέτης και υποψήφιος διδάκτορας στη Βιολογία του Ανθρώπου στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας, μιλώντας για το τι συμβαίνει στον ανθρώπινο εγκέφαλο όταν ένα άτομο είναι ερωτευμένο, εξήγησε ότι η ωκυτοκίνη και η ντοπαμίνη συνεργάζονται μεταξύ τους, κάνοντας τις πληροφορίες που αφορούν το αγαπημένο μας πρόσωπο, ιδιαίτερα σημαντικές για τον εγκέφαλο, πράγμα που κατά συνέπεια οδηγεί σε συμπεριφορικές αλλαγές.

Διαβάστε επίσης: Ποια είναι η σχέση μεταξύ της αγάπης και της ωκυτοκίνης;

Η παρούσα μελέτη, η οποία ήταν η πρώτη που εξέτασε τη σχέση ανάμεσα στην ρομαντική αγάπη και το συμπεριφορικό σύστημα που σχετίζεται με την ανταμοιβή και τα κίνητρα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ρομαντική αγάπη συνδέεται με δυνατά συναισθήματα, αλλά στην πιο απλή της μορφή είναι στην ουσία θέμα συμπεριφοράς. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι βιώνουν δυνατές σκέψεις και συναισθήματα όταν είναι ερωτευμένοι, τα οποία τους ωθούν να συμπεριφέρονται με ένα συγκεκριμένο τρόπο στο αγαπημένο τους πρόσωπο, πράγμα που βοηθά στην ομαλή συμβίωσή τους, με ότι αυτό συνεπάγεται.

Διαβάστε επίσης: Απεχθάνεστε την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου; 7 τρόποι για να το διαχειριστείτε

Η χημεία του εγκεφάλου είναι αρκετή για να παραμείνουν μαζί τα ζευγάρια;

Ο Robert W. Levenson, καθηγητής ψυχολογίας στο UC Berkeley, ο οποίος εξέτασε περίπου 150 μακροχρόνια παντρεμένα ζευγάρια, για περισσότερα από 20 χρόνια, διαπίστωσε ότι υπάρχουν πολλά άλλα συστατικά που θεωρούνται απαραίτητα για έναν επιτυχημένο γάμο, όπως η δυνατότητα των ζευγαριών να ηρεμεί ο ένας τον άλλον σε στιγμές έντασης και το επιδέξιο χιούμορ, που επίσης βοηθά τους συντρόφους να ηρεμήσουν και να χαλαρώσουν. Σε στιγμές έντασης, οι σύντροφοι πρέπει να μπορούν να μοιράζονται μεταξύ τους στιγμές γέλιου και θετικών συναισθημάτων, ώστε να μπορεί να ηρεμεί το αυτόματο νευρικό τους σύστημα.

Διαβάστε επίσης: 5 τρόποι για να έχετε μια καλύτερη σχέση με τον/την σύντροφό σας

Την ίδια ώρα, οι άνθρωποι που είναι χρόνια μαζί και θέλουν να διατηρήσουν τη σπίθα του έρωτά τους, θα πρέπει να ενεργοποιούν σκόπιμα το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου τους. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από τον σκόπιμο προγραμματισμό ραντεβού – όπως στην αρχή της σχέσης- και μέσω της συστηματικής αγκαλιάς το βράδυ στο κρεβάτι.

Διαβάστε επίσης: Γιατί χωρίζουν τα ζευγάρια; Και γιατί κάποια μένουν μαζί;

Συμπερασματικά

Όταν ένας άνθρωπος ερωτεύεται για πρώτη φορά, ο εγκέφαλος του απελευθερώνει ορισμένες χημικές ουσίες και ορμόνες, οι οποίες τον κάνουν να νιώθει συναισθήματα ευτυχίας, ανεβάζοντας τη διάθεσή του, όπως ακριβώς κάνουν τα ναρκωτικά. Το σύστημα του εγκεφάλου που ενεργοποιείται είναι το σύστημα ανταμοιβής.

Οι χημικές ουσίες που ενεργοποιούν το σύστημα ανταμοιβής, οδηγούν σε συμπεριφοριστικές αλλαγές, όπως οι αλλαγές στις συνήθειες και τη ρουτίνα, που βάζουν πάνω από όλα τον σύντροφο, σε ενδυματολογικές αλλαγές, ώστε οι δύο σύντροφοι να ταιριάζουν περισσότερο μεταξύ τους, ακόμη και σε ιδεολογικές αλλαγές και αλλαγές αξιών. Αυτές οι συμπεριφορικές αλλαγές, σε συνδυασμό με την σεξουαλική ορμή, ευνοούν την δημιουργία οικογένειας και κάνουν την συμβίωση πολύ πιο ομαλή. Απαραίτητα συστατικά για τις μακροχρόνιες σχέσεις, θεωρούνται το γέλιο και η σκόπιμη ενεργοποίηση του συστήματος ανταμοιβής του εγκεφάλου.

Διαβάστε επίσης: Σχέσεις: Γιατί ο σύντροφός σας φαίνεται πιο ενοχλητικός όταν είστε αγχωμένοι;