Ασθένειες ουροποιητικού συστήματος

Οξεία νεφρίτιδα

Γενική προεπισκόπηση

Οι νεφροί είναι τα φίλτρα του σώματος. Αυτά τα δύο όργανα σε σχήμα φασολιού είναι ένα εξειδικευμένο σύστημα απομάκρυνσης αποβλήτων. Καθαρίζουν περίπου 200 λίτρα αίματος την ημέρα και απομακρύνουν γύρω στα 1-2 λίτρα παραπροϊόντων και πλεονάζοντος νερού, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο για τον Διαβήτη και τις Πεπτικές και Νεφρικές Νόσους των ΗΠΑ.

Η οξεία νεφρίτιδα συμβαίνει όταν ξαφνικά οι νεφροί υφίστανται φλεγμονή. Η πάθηση αυτή έχει ποικίλες αιτίες και μπορεί τελικώς να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια αν δεν θεραπευτεί. Στο παρελθόν ήταν γνωστή και ως ασθένεια του Bright.

Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι της οξείας νεφρίτιδας;

  • Οξεία διάμεση νεφρίτιδα

Στην οξεία διάμεση νεφρίτιδα, ο διάμεσος νεφρικός χώρος υφίσταται φλεγμονή που έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση οιδήματος στους νεφρούς.

  • Πυελονεφρίτιδα

Η πυελονεφρίτιδα είναι μια φλεγμονή των νεφρών, συνήθως προκαλούμενη από βακτήρια. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η μόλυνση ξεκινά στην ουροδόχο κύστη και ύστερα εξαπλώνεται στους ουρητήρες και εν τέλει στους νεφρούς. Οι ουρητήρες είναι οι σωλήνες που μεταφέρουν τα ούρα από τους νεφρούς στην ουροδόχο κύστη.

  • Σπειραματονεφρίτιδα

Αυτός ο τύπος οξείας νεφρίτιδας προκαλεί φλεγμονή στο σπείραμα. Σε κάθε νεφρό υπάρχουν εκατομμύρια τριχοειδή αιμοφόρα αγγεία. Το σπείραμα είναι μικροσκοπικά συμπλέγματα τριχοειδών που μεταφέρουν αίμα και συμπεριφέρονται ως διηθητικές μονάδες. Σπείραμα που έχει υποστεί βλάβη ή φλεγμονή δεν φιλτράρει με τον κατάλληλο τρόπο το αίμα.

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο εμφάνισης οξείας νεφρίτιδας;

Ορισμένα άτομα εμφανίζουν υψηλότερο κίνδυνο οξείας νεφρίτιδας. Οι προδιαθεσικοί παράγοντες της νόσου περιλαμβάνουν:

  • Πρόσφατη εγχείρηση του ουροποιητικού συστήματος
  • Ασθένειες του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως ο λύκος
  • Οικογενειακό ιστορικό νεφρικών νόσων και μολύνσεων
  • Λήψη πολλών αντιβιοτικών και παυσίπονων
Συμπτώματα Αίτια Διάγνωση Θεραπεία Έκβαση

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα ποικίλουν ανάλογα με τον τύπου νεφρίτιδας που έχετε. Τα πιο κοινά συμπτώματα και των τριών τύπων είναι:

  • Εμετοί
  • Πόνος στην πυελική χώρα
  • Υψηλή αρτηριακή πίεση
  • Ανάγκη για συχνή ούρηση
  • Πρήξιμο σε διάφορα σημεία του σώματος, κυρίως στο πρόσωπο, τα πόδια και τα άκρα ποδών
  • Πόνος ή τσούξιμο κατά την ούρηση
  • Πόνος στην περιοχή των νεφρών ή του θώρακα
  • Αίμα ή πύον στα ούρα
  • Πυρετός
  • Θολά ούρα

Αίτια

Ο κάθε τύπος οξείας νεφρίτιδας έχει τις δικές του αιτίες.

  • Οξεία διάμεση νεφρίτιδα

Αυτός ο τύπος συνήθως προκαλείται από μία αλλεργική αντίδραση σε κάποιο φάρμακο. Η αλλεργική αντίδραση είναι η άμεση απόκριση του σώματος σε μία ξένη ουσία. Μπορεί μεν το φάρμακο να σας έχει συνταγογραφηθεί προκειμένου να σας βοηθήσει, ο οργανισμός όμως το θεωρεί επιβλαβή ουσία και ουσιαστικά επιτίθεται στον ίδιο του τον εαυτό, οδηγώντας σε φλεγμονή.

Τα χαμηλά επίπεδα καλίου στο αίμα είναι μία ακόμη αιτία της οξείας διάμεσης νεφρίτιδας. Το κάλιο βοηθά στην ρύθμιση πολλών λειτουργιών στο σώμα, συμπεριλαμβανομένου του καρδιακού παλμού και του μεταβολισμού.

Η λήψη φαρμάκων για μεγάλη χρονική περίοδο μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον ιστό των νεφρών και να οδηγήσει σε οξεία διάμεση νεφρίτιδα.

  • Πυελονεφρίτιδα

Η πλειονότητα των περιστατικών πυελονεφρίτιδας οφείλονται σε μολύνσεις από το βακτήριο E.coli. Αυτός ο τύπος βακτηρίου βρίσκεται κυρίως στο παχύ έντερο και αποβάλλεται στα κόπρανα. Ωστόσο, τα βακτήρια μπορούν να μεταναστεύσουν από την ουρήθρα στην ουροδόχο κύστη και ύστερα στους νεφρούς, προκαλώντας πυελονεφρίτιδα.

Υπάρχουν, όμως, κι άλλες αιτίες της νόσου αυτής, πέραν την βακτηριακής μόλυνσης:

  • Εγχείρηση στην ουροδόχο κύστη, τους νεφρούς ή τους ουρητήρες
  • Ουρηθροσκόπηση με την χρήση κυστεοσκοπίου
  • Σχηματισμών πετρών στους νεφρούς
  • Σπειραματονεφρίτιδα

Η κύρια αιτία αυτού του τύπου νεφρικής μόλυνσης παραμένει άγνωστη. Παρόλα αυτά, υπάρχουν μερικές καταστάσεις που μπορούν να διευκολύνουν μια μόλυνση, όπως:

  • Ένα σπασμένο απόστημα το οποίο μεταφέρεται στους νεφρούς μέσω της αιματικής κυκλοφορίας
  • Προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα
  • Ιστορικό καρκίνου

Διάγνωση

Ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μια κλινική εξέταση και θα λάβει το ιατρικό ιστορικό σας προκειμένου να καθορίσει αν πάσχετε από οξεία νεφρίτιδα.

Οι εργαστηριακές αναλύσεις μπορούν επίσης να επιβεβαιώσουν ή να αποκλείσουν την ύπαρξη μόλυνσης. Οι εν λόγω εξετάσεις περιλαμβάνουν την ανάλυση ούρων για παρουσία αίματος, βακτηρίων ή λευκών αιμοσφαιρίων. Μία σημαντική αύξηση των τελευταίων μπορεί να είναι ένδειξη μόλυνσης.

Ο γιατρός μπορεί ακόμη να ζητήσει εξετάσεις αίματος. Δύο σημαντικοί δείκτες θεωρούνται η νιτρική ουρία και η κρεατινίνη. Οι δύο αυτές ουσίες είναι παραπροϊόντα τα οποία κυκλοφορούν στο αίμα και οι νεφροί είναι υπεύθυνοι για την απομάκρυνσή τους. Αν η συγκέντρωσή τους βρεθεί αυξημένη, αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι τα συγκεκριμένα όργανα υπολειτουργούν.

Μία απεικονιστική τεχνική, όπως μία αξονική τομογραφία ή ένας υπέρηχος νεφρών, μπορεί να αποκαλύψει παρεμπόδιση ή φλεγμονή των νεφρών ή του ουροποιητικού συστήματος.

Η νεφρική βιοψία είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους διάγνωσης της οξείας νεφρίτιδας. Επειδή η εν λόγω τεχνική περιλαμβάνει την εξέταση ενός ιστικού δείγματος των νεφρών, δεν πραγματοποιείται σε όλους τους ασθενείς. Πραγματοποιείται μόνο αν το άτομο δεν ανταποκρίνεται καλά στην θεραπεία ή αν ο γιατρός πρέπει οπωσδήποτε να διαγνώσει την κατάσταση.

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση της σπειραματονεφρίτιδας και της οξείας διάμεσης νεφρίτιδας μπορεί να απαιτεί την θεραπεία των υποκείμενων παθήσεων που δημιουργούν το πρόβλημα. Για παράδειγμα, αν λαμβάνετε κάποιο φάρμακο που προκαλεί νεφρικό πρόβλημα, ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει κάποιο εναλλακτικό.

Φαρμακευτική αγωγή

Είναι πιθανό να σας συνταγογραφηθούν αντιβιοτικά για την θεραπεία της νεφρικής μόλυνσης. Αν η μόλυνση είναι πολύ σοβαρή, μπορεί να απαιτηθεί η ενδοφλέβια χορήγησή τους σε νοσοκομειακό περιβάλλον. Τα ενδοφλέβια αντιβιοτικά τείνουν να δρουν ταχύτερα από τα από του στόματος χορηγούμενα αντιβιοτικά. Μολύνσεις, όπως η πυελονεφρίτιδα, μπορούν να προκαλέσουν πολύ έντονο πόνο, για αυτό ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει και παυσίπονα.

Αν οι νεφροί παρουσιάζουν πολύ σοβαρή φλεγμονή, είναι πιθανό να σας συνταγογραφηθούν κορτικοστεροειδή.

Συμπληρώματα

Όταν οι νεφροί δεν λειτουργούν σωστά, αυτό μπορεί να επηρεάσει την ισορροπία των ηλεκτρολυτών στο σώμα. Οι ηλεκτρολύτες, όπως το κάλιο, το νάτριο και το μαγνήσιο, είναι υπεύθυνοι για την πραγματοποίηση χημικών αντιδράσεων στον οργανισμό. Αν τα επίπεδά τους είναι ιδιαίτερα αυξημένα, ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει ενδοφλέβια υγρά, ώστε οι νεφροί να απελευθερώσουν τους πλεονάζοντες ηλεκτρολύτες. Αν τα επίπεδά τους είναι χαμηλά, μπορεί να χρειαστείτε συμπληρώματα αυτών, όπως χάπια καλίου ή φωσφόρου. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να λάβετε κανένα συμπλήρωμα χωρίς την έγκριση του γιατρού σας.

Αιμοκάθαρση

Αν η νεφρική λειτουργία έχει υποστεί σοβαρή βλάβη εξαιτίας της μόλυνσης, μπορεί να χρειαστείτε αιμοκάθαρση. Είναι μια διαδικασία κατά την οποία ένα μηχάνημα λειτουργεί ως τεχνητός νεφρός. Η αιμοκάθαρση μπορεί να είναι μια παροδική ανάγκη. Ωστόσο, αν η βλάβη είναι εκτεταμένη, η αιμοκάθαρση μπορεί να είναι μόνιμη.

Κατ’ οίκον φροντίδα

Όταν πάσχετε από οξεία νεφρίτιδα, το σώμα χρειάζεται χρόνο και ενέργεια για να ανακάμψει. Για αυτό είναι πιθανό να σας προταθεί ξεκούραση στο κρεβάτι κατά την διάρκεια της ανάρρωσης. Ο γιατρός μπορεί επίσης να σας προτείνει να αυξήσετε την πρόσληψη υγρών. Αυτό βοηθά στην πρόληψη της αφυδάτωσης και στην διατήρηση του φιλτραρίσματος των παραπροϊόντων από τους νεφρούς.

Αν η κατάστασή σας επηρεάζει την νεφρική λειτουργία, ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει μια διατροφή χαμηλή σε συγκεκριμένους ηλεκτρολύτες, όπως το κάλιο. Πολλά φρούτα και λαχανικά είναι υψηλά σε κάλιο. Ο γιατρός θα σας ενημερώσει σχετικά με το ποιες τροφές είναι χαμηλές σε περιεκτικότητα στο συγκεκριμένο στοιχείο.

Επίσης, μπορείτε να μουλιάζετε μερικά λαχανικά σε νερό και να τα στραγγίζετε πριν τα μαγειρέψετε. Αυτή η διαδικασία απομακρύνει το πλεονάζον κάλιο.

Ο γιατρός μπορεί ακόμη να σας προτείνει να περιορίσετε τις υψηλές σε νάτριο τροφές. Η υψηλή συγκέντρωση νατρίου στο αίμα, οδηγεί στην κατακράτηση νερού από τους νεφρούς και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη αρτηριακή πίεση.

Με τα παρακάτω βήματα μπορείτε να περιορίσετε την πρόσληψη νατρίου:

  • Επιλέξτε τροφές στις οποίες υπάρχει η ετικέτα «χαμηλό σε νάτριο» ή «χωρίς νάτριο», όπου αυτό είναι δυνατόν
  • Αντικαταστήστε το αλάτι στο φαγητό σας με βότανα και μπαχαρικά
  • Προτιμήστε φρέσκα κρέατα και λαχανικά αντί για συσκευασμένα, τα οποία τείνουν να έχουν υψηλή περιεκτικότητα νατρίου
  • Όταν γευματίζετε έξω, ζητήστε να μην προστεθεί αλάτι στο πιάτο σας

Έκβαση

Και οι τρεις τύποι οξείας νεφρίτιδας μπορούν να βελτιωθούν με άμεση θεραπεία. Ωστόσο, αν η πάθηση δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να αναπτύξετε νεφρική ανεπάρκεια. Η νεφρική ανεπάρκεια υφίσταται όταν ο ένας ή και οι δύο νεφροί σταματούν να λειτουργούν για μικρό χρονικό διάστημα ή και μόνιμα. Αν αυτό συμβεί, μπορεί να χρειάζεστε αιμοκάθαρση για την υπόλοιπη ζωή σας. Για αυτό το λόγο, είναι αδήριτη ανάγκη να αναζητήσετε άμεση ιατρική φροντίδα αν υποπτεύεστε οποιοδήποτε νεφρικό πρόβλημα.

+ 9 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Dialysis. (2015). https://www.kidney.org/atoz/content/dialysisinfo

2. Glomerular diseases. (2014). https://www.niddk.nih.gov/health-information/kidney-disease/glomerular-diseases

3. Haider DG, et al. (2012). Kidney biopsy in patients with glomerulonephritis: Is the earlier the better? DOI: https://doi.org/10.1186/1471-2369-13-34

4. Haladyj E, et al. (2016). Do we still need renal biopsy in lupus nephritis? DOI: https://doi.org/10.5114/reum.2016.60214

5. Interstitial nephritis. (n.d.). http://www.mountsinai.org/health-library/diseases-conditions/interstitial-nephritis

6. Kidney infection (pyelonephritis). (2017). https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/kidney-infection-pyelonephritis/all-content

7. Top 10 tips for reducing salt in your diet. (n.d.). https://www.kidney.org/news/ekidney/june10/Salt_june10

8. Your kidneys and how they work. (2014). https://www.niddk.nih.gov/health-information/kidney-disease/kidneys-how-they-work

9. What is kidney (renal) infection - Pyelonephritis? (n.d.). http://www.urologyhealth.org/urologic-conditions/kidney-(renal)-infection-pyelonephritis