Στένωση μιτροειδούς βαλβίδας

Συμπτώματα

Η στένωση μιτροειδούς οδηγεί κυρίως σε έντονο λαχάνιασμα, ιδιαίτερα κατά την διάρκεια της άσκησης ή όταν βρίσκεστε ξαπλωμένοι.

Άλλα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Κόπωση
• Ροζ ή μωβ μάγουλα
• Βήχα, με ή χωρίς αιμόπτυση
• Αναπνευστικές μολύνσεις
• Πόνο στο στήθος
• Πρήξιμο στα άκρα ποδών ή στους αστραγάλους
• Αν η στένωση μιτροειδούς είναι σοβαρή, μπορεί να βιώσετε «φτερούγισμα» στην καρδιά ή ταχυπαλμία

Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να αισθανθείτε δυσφορία ή σφίξιμο στο στήθος. Επίσης, μπορεί να νιώσετε πόνο στο στήθος ο οποίος να κατευθύνεται προς τα έξω.

Είναι πιθανό η στένωση μιτροειδούς να μην προκαλέσει καθόλου συμπτώματα ή αυτά να εμφανίζονται μόνο κατά την διάρκεια της άσκησης. Μπορεί ακόμη να εμφανίσετε συμπτώματα όταν το σώμα υποβληθεί σε μία κατάσταση στρες, όπως μία μόλυνση ή μια εγκυμοσύνη.

Σε συνδυασμό με τα παραπάνω κοινά συμπτώματα, τα παιδιά με στένωση μιτροειδούς μπορεί να εμφανίσουν μειωμένη ανάπτυξη.

Αίτια

Η στένωση μιτροειδούς βαλβίδας τυπικά προκαλείται από τον ρευματικό πυρετό, ο οποίος συνιστά συνήθως μια παιδική ασθένεια. Ο ρευματικός πυρετός είναι το αποτέλεσμα μιας ανοσοαπόκρισης του οργανισμού σε μόλυνση από στρεπτόκοκκο. Είναι μια σοβαρή επιπλοκή του πονόλαιμου εξαιτίας στρεπτόκοκκου ή της οστρακιάς.

Οι αρθρώσεις και η καρδιά είναι τα όργανα που προσβάλλονται περισσότερο από τον οξύ ρευματικό πυρετό. Οι αρθρώσεις μπορεί να υποστούν τόσο σοβαρή φλεγμονή που να παρουσιάσουν προσωρινή ή και χρόνια δυσκινησία. Κατά τον οξύ ρευματικό πυρετό, ποικίλα μέρη της καρδιάς μπορούν να υποστούν φλεγμονή οδηγώντας σε:

• Περικαρδίτιδα: επηρεάζεται η μεμβράνη που περιβάλλει την καρδιά (το περικάρδιο)
• Μυοκαρδίτιδα: επηρεάζεται ο καρδιακός μυς (το μυοκάρδιο)
• Ενδοκαρδίτιδα: επηρεάζεται η εσωτερική μεμβράνη της καρδιάς (το ενδοκάρδιο)

Όταν επηρεάζεται η μιτροειδής ή οποιαδήποτε άλλη βαλβίδα, αυτό οδηγεί σε μία χρόνια πάθηση που ονομάζεται ρευματική καρδιακή νόσος. Τα κλινικά της συμπτώματα μπορεί να μην εμφανιστούν έως ότου περάσουν 5 με 10 χρόνια από το επεισόδιο του ρευματικού πυρετού.

Το 2005, το επιστημονικό περιοδικό “Circulation” ανέφερε ότι η πλειονότητα των περιστατικών με στένωση μιτροειδούς στις ΗΠΑ εντοπίζεται σε άτομα που προέρχονται από χώρες στις οποίες ο ρευματικός πυρετός είναι κοινή πάθηση.

Οι προδιαθεσικοί παράγοντες της εν λόγω κατάστασης παραμένουν αδιευκρίνιστοι. Ωστόσο, εκτιμάται ότι οι γυναίκες παρουσιάζουν διπλάσιες ως τριπλάσιες πιθανότητες εμφάνισής της συγκριτικά με τους άνδρες.

Μία συγγενής καρδιακή ανωμαλία μπορεί να προκαλέσει στένωση μιτροειδούς σε ένα μωρό. Τα μωρά που γεννιούνται με αυτήν την πάθηση συνήθως χρειάζονται χειρουργική επέμβαση, σύμφωνα με το ιατρικό περιοδικό “Research in Cardiovascular Medicine”.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να συσσωρευτεί ασβέστιο το οποίο θα οδηγήσει σε στένωση μιτροειδούς. Άλλες σπάνιες αιτίες της νόσου περιλαμβάνουν:

• Θρόμβους
• Όγκους
• Ακτινοθεραπείες

Διάγνωση

Κλινική εξέταση

Ο γιατρός θα ακροαστεί την καρδιά σας με στηθοσκόπιο. Στα άτομα με την συγκεκριμένη πάθηση η καρδιά κάνει ασυνήθεις ήχους, όπως κυλίσματα ή κρότους. Σύμφωνα με την κλινική Mayo, η αρρυθμία, το φύσημα και το υγρό στους πνεύμονες, αποτελούν όλα ενδείξεις της στένωσης μιτροειδούς.

Απεικονιστικές τεχνικές

Ο γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει μια πληθώρα τεχνικών για την επιβεβαίωση της διάγνωσης, καθώς και τον εντοπισμό της αιτίας του προβλήματος. Οι τεχνικές αυτές περιλαμβάνουν:

• Ακτινογραφία θώρακος: Η εξέταση αυτή χρησιμοποιεί μικρές ποσότητες ακτινοβολίας για την παραγωγή εικόνων της καρδιάς και των πνευμόνων.
• Υπερηχογράφημα: Η τεχνική αυτή χρησιμοποιεί υπερήχους για την παρακολούθηση της δομής και λειτουργίας της καρδιάς σε πραγματικό χρόνο. Θεωρείται η πλέον ευρέως χρησιμοποιούμενη διαγνωστική εξέταση για την στένωση μιτροειδούς.
• Διαοισοφαγικό υπερηχογράφημα: Ο γιατρός εισάγει μία μικρή συσκευή μέσα στον οισοφάγο σας η οποία μεταδίδει υπερήχους. Η μέθοδος αυτή παράγει πιο λεπτομερείς εικόνες από το υπερηχογράφημα, διότι ο οισοφάγος βρίσκεται ακριβώς πίσω από την καρδιά.
• Καρδιακός καθετηριασμός: Κατά την διάρκεια αυτού, ο γιατρός εισάγει έναν λεπτό, μακρύ σωλήνα από το χέρι, την βουβωνική χώρα ή τον λαιμό ως την καρδιά. Η συγκεκριμένη τεχνική χρησιμοποιείται για την πραγματοποίηση μιας πληθώρας εξετάσεων, όπως η απεικόνιση των αγγείων της καρδιάς. Αδιαμφησβήτητα είναι η πιο επεμβατική και φέρει τους περισσότερους κινδύνους – ωστόσο, είναι και η πιο ακριβής από όλες.

Εξετάσεις για αρρυθμίες

Οι εξετάσεις που ελέγχουν την ύπαρξη καρδιακών αρρυθμιών περιλαμβάνουν το ηλεκτροκαρδιογράφημα και το Holter ρυθμού. Το πρώτο καταγράφει στιγμιαία την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς. Με το δεύτερο, καταγράφεται η ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς για 24 ως 48 ώρες με μια φορητή συσκευή που φορά ο ασθενής.

Τεστ κοπώσεως

Ο γιατρός θα σας βάλει να εκτελέσετε μιας μέτριας έντασης αερόβια άσκηση κατά την διάρκεια της οποίας θα παρακολουθεί την καρδιά σας, ώστε να καθορίσει πώς ανταποκρίνεται στο σωματικό στρες.

Θεραπεία

Η θεραπεία της στένωσης μιτροειδούς ποικίλει αρκετά και εξαρτάται από τα συμπτώματα και την σοβαρότητα της νόσου. Αν δεν εμφανίζετε καθόλου συμπτώματα και μιας ήπιας μορφής στένωση, πιθανώς να μην χρειαστείτε θεραπεία.

Φαρμακευτική αγωγή

Αν η στένωση μιτροειδούς σάς προκαλεί συμπτώματα, ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει κάποια φαρμακευτική αγωγή. Παρόλο που τα φάρμακα δεν επιδιορθώνουν το πρόβλημα της στένωσης, βοηθούν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Τύποι φαρμάκων που μπορούν να σας συνταγογραφηθούν είναι:

• Διουρητικά, για την μείωση των συσσωρευμένων υγρών μέσω της αυξημένης ούρησης
• β-αναστολείς, για την μείωση του καρδιακού παλμού
• Αντιθρομβωτικά ή αντιπηκτικά, για την ελάττωση του κινδύνου θρόμβωσης
• Αντιαρρυθμικά, για την θεραπεία του ανώμαλου καρδιακού ρυθμού

Βαλβιδοπλαστική

Ο γιατρός μπορεί να επιλέξει την βαλβιδοπλαστική με μπαλόνι. Συνιστά μια εκλογή αν η φαρμακευτική αγωγή αποδειχθεί πως δεν είναι αρκετή, αλλά η μιτροειδής βαλβίδα δεν έχει υποστεί τόσο εκτεταμένη βλάβη, ώστε να απαιτεί εγχείρηση καρδιάς. Κατά τον εν λόγω τύπο βαλβιδοπλαστικής, ο γιατρός εισάγει έναν καθετήρα, στον οποίο είναι προσκολλημένο ένα μπαλόνι, μέσω μιας φλέβας του σώματος. Όταν ο καθετήρας φτάσει στην μιτροειδή βαλβίδα, ο γιατρός φουσκώνει το μπαλόνι και την διανοίγει. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ασθενής μπορεί να υποβληθεί στην συγκεκριμένη επέμβαση περισσότερες από μία φορές.

Εγχείρηση

Σε κάποια περιστατικά η εγχείρηση κρίνεται απαραίτητη. Ο γιατρός μπορεί να αποκαταστήσει χειρουργικά την παθολογική μιτροειδή βαλβίδα, ώστε να λειτουργεί ξανά φυσιολογικά. Αν αυτό δεν είναι δυνατό, θα χρειαστεί να την αντικαταστήσει με μια νέα. Η καινούρια βαλβίδα μπορεί να είναι βιολογική, δηλαδή να προέρχεται από αγελάδα, χοίρο ή από κάποιον δωρητή οργάνων, ή μηχανική, δηλαδή να έχει κατασκευαστεί εξ ολοκλήρου από τον άνθρωπο.

Έκβαση

Οι καλύτερες πρακτικές για να βελτιώσετε την έκβαση

Παρόλο που οι αλλαγές στον τρόπο διαβίωσης δεν μπορούν να επιδιορθώσουν την στένωση μιτροειδούς, μπορούν να απαλύνουν τα συμπτώματα ή να αποτρέψουν την επιδείνωση του προβλήματος.

Ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει ορισμένες αλλαγές στην διατροφή σας, οι οποίες τυπικά περιλαμβάνουν την περιορισμένη κατανάλωση:

• Αλατιού
• Αλκοόλ
• Καφεΐνης
• Άλλων διεγερτικών, όπως φάρμακα για τον βήχα και το κρυολόγημα

Θα πρέπει να αποκτήσετε ή να διατηρήσετε ένα φυσιολογικό για εσάς βάρος. Ο γιατρός θα σας συμβουλεύσει να γυμνάζεστε για να βρίσκεστε σε μια καλή φυσική κατάσταση. Ωστόσο, ο τύπος της άσκησης θα πρέπει να επιλεχθεί πολύ προσεκτικά, διότι μια πολύ έντονη γυμναστική μπορεί να αναζωπυρώσει τα συμπτώματά σας.

Επιπλοκές

Αν δεν διαγνωσθεί ή δεν θεραπευτεί, η στένωση μιτροειδούς μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, με την πιο κοινή να είναι η αρρυθμία. Κολπική μαρμαρυγή, στην οποία οι δύο άνω κοιλότητες της καρδιάς χτυπούν ακανόνιστα, θα αναπτυχθεί σε πολλές περιπτώσεις.

Ενδοκαρδίτιδα και καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί, επίσης, να εμφανιστούν.

Η στένωση μιτροειδούς επηρεάζει ακόμη τους πνεύμονες. Πνευμονικό οίδημα και πνευμονική αρτηριακή υπέρταση μπορούν να αναπτυχθούν ως πιθανές επιπλοκές.