Οι αλλεργίες ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα ως απόκριση σε ένα αλλεργιογόνο. Τα αλλεργιογόνα είναι ουσίες που ο οργανισμός θεωρεί λανθασμένα επικίνδυνες και ως εκ τούτου, παράγει αντισώματα για να τις καταπολεμήσει. Η παραγωγή αντισωμάτων οδηγεί σε αλλεργικά συμπτώματα, όπως:

• η καταρροή
• η φαγούρα στα μάτια
• ο βήχας

Η πιο σοβαρή αλλεργική αντίδραση είναι η αναφυλαξία.

Πώς λειτουργούν οι αλλεργίες και ποια διαδικασία ακολουθείται κατά την εκδήλωσή τους;

1. Έκθεση στο αλλεργιογόνο

Οι αλλεργίες προκύπτουν όταν ένα άτομο έρθει σε επαφή με κάποιο αλλεργιογόνο. Τότε το ανοσοποιητικό του σύστημα ενεργοποιείται και παράγει αντισώματα για την καταπολέμησή του. Τα αντισώματα με τη σειρά τους προκαλούν απελευθέρωση ισταμινών που είναι η βασική αιτία των αλλεργικών συμπτωμάτων.

Τα αλλεργιογόνα μπορούν να εισέλθουν στο σώμα μέσω του αναπνευστικού συστήματος, του πεπτικού συστήματος ή του δέρματος. Τα πιο κοινά αλλεργιογόνα είναι τα ακόλουθα:

• Γύρη
• Τρίχωμα κατοικίδιων
• Σκόνη
• Μούχλα
• Τροφή
• Φαρμακευτική αγωγή
• Τσιμπήματα εντόμων

2. Παραγωγή αντισωμάτων (ανοσοσφαιρίνη)

Όταν ανιχνευθεί το αλλεργιογόνο, τότε το σώμα ανταποκρίνεται δημιουργώντας ένα συγκεκριμένο είδος αντισωμάτων που ονομάζονται ανοσοσφαιρίνες Ε (IgE). Τα εν λόγω αντισώματα είναι ξεχωριστά για κάθε αλλεργιογόνο, πράγμα που σημαίνει ότι όταν κάποιος είναι αλλεργικός σε έναν τύπο γύρης, δεν είναι απαραίτητα αλλεργικός σε όλους τους τύπους γύρης.

Όταν το σώμα δημιουργήσει αντισώματα για ένα συγκεκριμένο αλλεργιογόνο, τότε κάθε που θα έρχεται σε επαφή μαζί του, θα προκύπτει η ίδια αντίδραση και θα προκαλούνται τα ίδια σωματικά συμπτώματα.

3. Απελευθέρωση ισταμινών

Η ισταμίνη είναι μια χημική ουσία που πυροδοτεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού και τα λευκά αιμοσφαίρια απελευθερώνουν ισταμίνη όταν εκτίθενται σε κάποιο αλλεργιογόνο. Οι ισταμίνες λοιπόν, είναι υπεύθυνες για τα αλλεργικά συμπτώματα που εκδηλώνονται κατά την αλλεργική αντίδραση, όπως η φαγούρα στα μάτια, ο βήχας, η καταρροή κλπ. (Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον χρόνιο βήχα)

Τα αντιισταμινικά είναι φάρμακα που μπλοκάρουν τις ισταμίνες και επομένως μειώνουν τα αλλεργικά συμπτώματα. Σημειώνεται ότι τα περισσότερα αντιισταμινικά είναι διαθέσιμα στα φαρμακεία χωρίς ιατρική συνταγή. (Τα αντιισταμινικά είναι κατάλληλα για όλους;)

Τα συνταγογραφούμενα αντιισταμινικά είναι τα ακόλουθα:

• Αζελαστίνη σε κολλύριο (optivar)
• Αζελαστίνη σε ρινικό σπρέι (Astelin , Astepro)
• Καρβινοξαμίνη (Palgic)
• Κυπροεπταδίνη
• Δεσλοραταδίνη (Clarinex)
• Emedastine σε σταγόνες (Emadine)
• Υδροξυζίνη (Atarax , Vistaril)
• Λεβοκαβαστίνης σε σταγόνες (Livostin)
• Λεβοκετιριζίνη σε δισκία (Xyzal)

Τα μη συνταγογραφούμενα αντιισταμινικά είναι τα ακόλουθα:

• Βρωμοφαινιραμίνη (Dimetane)
• Σετιριζίνη (Zyrtec)
• Χλωροφαινιραμίνη (Chlor-Trimeton)
• Clemastine (Tavist)
• Διφαινυδραμίνη (Benadryl)
• Φεξοφεναδίνη (Allegra)
• Λοραταδίνη (Alavert , Claritin)

Τι είναι η αναφυλαξία;

Η αναφυλαξία (αναφυλακτικό σοκ) είναι μια σοβαρή, απειλητική για τη ζωή αλλεργική αντίδραση που επηρεάζει πολλαπλά συστήματα του σώματος. Στους ενήλικες, συνήθως προκύπτει από τσιμπήματα εντόμων και φάρμακα.

Τα συμπτώματα που προκαλεί το αναφυλακτικό σοκ περιλαμβάνουν:

• Κνησμός
• Εξάνθημα
• Πρήξιμο λαιμού
• Απώλεια συνείδησης
• Βραχνή φωνή
• Δυσκολία στην κατάποση
• Συριγμός
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Έμετος
• Διάρροια
• Αίσθηση πανικού

Σε περίπτωση που παρατηρήσετε σημάδια αναφυλαξίας, πρέπει οπωσδήποτε να αναζητήσετε αμέσως ιατρική βοήθεια. Αν έχετε ιστορικό τέτοιων αλλεργικών αντιδράσεων, τότε ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει επινεφρίνη για να είστε πάντα σε ετοιμότητα. Το συγκεκριμένο φάρμακο είναι μια μορφή αδρεναλίνης που ανακουφίζει τα συμπτώματα της αναφυλαξίας, χαλαρώνοντας τους λείους μυς στους βρόγχους των πνευμόνων.

Πότε πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια;

Θα πρεπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια σε περίπτωση που:

• Οι αλλεργίες διαταράσσουν την καθημερινότητά σας
• Έχετε συμπτώματα πιο σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης, όπως η αναφυλαξία που περιγράψαμε πιο πάνω.