Χρόνιος βήχας

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες του χρόνιου βήχα;

Οι πιο κοινές αιτίες του χρόνιου βήχα είναι:

• Νόσος γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης
• Λοιμώξεις, όπως πνευμονία ή οξεία βρογχίτιδα
• Φλέγμα
• Άσθμα, ιδιαίτερα βήχα ισοδύναμο άσθματος, όπου ο βήχας είναι το κύριο σύμπτωμα
• Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης, φάρμακα τα οποία χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της υπέρτασης
• Χρόνια βρογχίτιδα ή άλλες μορφές χρονιάς αποφρακτικής πνευμονοπάθειας
• Κάπνισμα

Λιγότερο κοινές αιτίες του χρόνιου βήχα περιλαμβάνουν:

• Κυστική ίνωση, μία κληρονομική πάθηση που προκαλεί βλάβη στους πνεύμονες και άλλα όργανα με τη συσσώρευση παχύρευστης βλέννας
• Βρογχιοέκταση, η οποία είναι μία βλάβη στους αεραγωγούς που προκαλεί τη φλεγμονή και σκλήρυνση των βρογχιακών τοιχωμάτων στους πνεύμονες
• Βρογχιολίτιδα, η οποία είναι μία λοίμωξη και φλεγμονή των βραχιολιών, των μικροσκοπικών αεραγωγών στους πνεύμονες
• Καρκίνο των πνευμόνων
• Διάμεση πνευμονοπάθεια, μία πάθηση που περιλαμβάνει ουλοποίηση των πνευμόνων
• Σαρκοείδωση, η οποία αποτελείται από συσσωματώματα κυττάρων με φλεγμονή, γνωστών ως κοκκιώματα, που σχηματίζονται στους πνεύμονες και άλλα μέρη του σώματος
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Κοκκύτης, μία βακτηριακή λοίμωξη

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες του χρόνιου βήχα;

Είναι πιο πιθανό να εμφανίσετε χρόνιο βήχα εάν καπνίζετε. Ο καπνός προκαλεί βλάβη στους πνεύμονες και μπορεί να οδηγήσει σε παθήσεις, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα είναι πιο πιθανό να υποστούν λοιμώξεις που μπορεί να προκαλέσουν χρόνιο βήχα.

Συμπτώματα

Έτερα πιθανά συμπτώματα

Μαζί με τον βήχα, μπορεί να εμφανίζετε και άλλα συμπτώματα, αναλόγως με την αιτία. Τα πιο κοινά συμπτώματα που συνοδεύουν το χρόνιο βήχα περιλαμβάνουν:

• Βραχνή φωνή
• Πονόλαιμο
• Μία αίσθηση ότι κυλά υγρό στο πίσω μέρος του λαιμού σας
• Συρίττουσα αναπνοή
• Ρινική καταρροή
• Καούρα
• Ρινική συμφόρηση
• Δυσκολία στην αναπνοή

Ο χρόνιος βήχας μπορεί επίσης να προκαλεί τα παρακάτω προβλήματα:

• Απώλεια ύπνου
• Ζάλη ή λιποθυμία
• Διαρροή ούρων
• Πόνο ή δυσφορία στο στήθος
• Έξαψη και αγωνία, ειδικά αν δεν γνωρίζετε την αιτία του χρόνιου βήχα
• Πονοκεφάλους

Τα πιο σοβαρά συμπτώματα είναι σπάνια, αλλά θα πρέπει να καλέσετε το γιατρό σας εάν:

• Έχετε υψηλό πυρετό
• Έχετε αιμόπτυση
• Χάνετε βάρος ακούσια
• Έχετε νυχτερινή εφίδρωση
• Νιώθετε πως σας κόβεται η αναπνοή
• Έχετε επίμονο πόνο στο στήθος

Διάγνωση

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό σας

Θα πρέπει να επισκεφθείτε το γιατρό σας εάν ο βήχας διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες. Επίσης, καλέστε τον αν βιώνετε συμπτώματα, όπως ακούσια απώλεια βάρους, πυρετό, αιμόπτυση ή έχετε δυσκολία στον ύπνο.

Κατά τη διάρκεια του ραντεβού, ο γιατρός θα σας ρωτήσει αναφορικά με το βήχα και άλλα συμπτώματα που τυχόν βιώνετε. Μπορεί να χρειαστείτε μία ή περισσότερες από τις παρακάτω εξετάσεις για να εντοπιστεί η αιτία του βήχα:

• Ένα τεστ παλινδρόμησης οξέος μετρά την ποσότητα του οξέος στο υγρό του οισοφάγου.
• Μία καλλιέργεια πτυέλων ελέγχει τη βλέννα που βήχετε για βακτήρια και άλλες λοιμώξεις.
• Η ενδοσκόπηση χρησιμοποιεί ένα ευέλικτο εργαλείο με ένα φακό στην άκρη για την εξέταση του οισοφάγου, του στομάχου και του λεπτού εντέρου.
• Η ακτινογραφία ακτίνων-Χ και η αξονική τομογραφία μπορεί να εντοπίσουν ενδείξεις καρκίνου ή λοιμώξεων, όπως η πνευμονία. Μπορεί επίσης να χρειαστείτε μία ακτινογραφία ακτίνων-Χ και τον έλεγχο ιγμορίτιδας.
• Οι έλεγχοι πνευμονικής λειτουργίας ελέγχουν πόσο αέρα εκπνέετε, καθώς και άλλες δράσεις των πνευμόνων. Ο γιατρός χρησιμοποιεί τις εν λόγω εξετάσεις για τη διάγνωση της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας και ορισμένων άλλων παθήσεων των πνευμόνων.

Εάν αυτές οι εξετάσεις δεν βοηθήσουν τον γιατρό να ταυτοποιήσει την αιτία του βήχα, μπορεί να εισάγει έναν λεπτό σωλήνα στο λαιμό σας ή στη ρινική κοιλότητα για να ελέγξει τους άνω αεραγωγούς.

Η βρογχοσκόπηση χρησιμοποιεί ένα βρογχοσκόπιο για την εξέταση του τοιχώματος των κατώτερων αεραγωγών και των πνευμόνων. Ο γιατρός μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει τη βρογχοσκόπηση για την απομάκρυνση ενός τμήματος ιστού το οποίο θα σταλεί σε ένα εργαστήριο για ανάλυση. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται βιοψία.

Η ρινοσκόπηση χρησιμοποιεί ένα ρινοσκόπιο για τον έλεγχο της ρινικής κοιλότητας.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται ο χρόνιος βήχας;

Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία του βήχα.

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Θα χρειαστεί να λάβετε φάρμακα για να εξουδετερώσετε, μειώσετε ή αναστέλλετε την παραγωγή οξέων. Τέτοιου είδους φάρμακα είναι τα εξής:

• Αντιόξινα
• Αναστολείς Η2 υποδοχέων
• Αναστολείς αντλιών πρωτονίων

Κάποια από αυτά τα φάρμακα είναι μη συνταγογραφούμενα, ενώ άλλα απαιτούν ιατρική συνταγή.

Άσθμα

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του άσθματος περιλαμβάνουν εισπνεόμενα στεροειδή και βρογχοδιαστολείς τα οποία απαιτούν συνταγογράφηση. Τα εν λόγω φάρμακα καταστέλλουν τη διόγκωση των αεραγωγών και ανοίγουν τις διόδους, ώστε να αναπνέετε πιο εύκολα. Μπορεί να χρειαστεί να τα λαμβάνετε κάθε μέρα για μεγάλο χρονικό διάστημα, για να αποτρέψετε επεισόδια άσθματος, ή μπορεί να χρειαστεί να τα λαμβάνετε μόνο σε μία κρίση άσθματος και να τη σταματήσετε.

Χρόνια βρογχίτιδα

Βρογχοδιαστολείς και εισπνεόμενα στεροειδή χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της χρόνιας βρογχίτιδας και άλλων μορφών χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας.

Λοιμώξεις

Τα αντιβιοτικά αντιμετωπίζουν την πνευμονία και άλλες βακτηριακές λοιμώξεις.

Φλέγμα

Τα αποσυμφορητικά μπορούν να ξηραίνουν το φλέγμα. Τα αντιισταμινικά και τα ρινικά σπρέι με στεροειδή μπορούν να παρεμποδίσουν την αλλεργική αντίδραση που προκαλεί την παραγωγή βλέννας και να καταστείλουν τη διόγκωση των αεραγωγών στη ρινική κοιλότητα.

Επιπλέον τρόποι διαχείρισης των συμπτωμάτων

Η έρευνα έχει δείξει ότι η λογοθεραπεία μπορεί να είναι αποτελεσματική στην ανακούφιση της έντασης του χρόνιου βήχα. Ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει έναν ειδικό λογοθεραπευτή.

Για να ελέγξετε το βήχα, μπορείτε να δοκιμάσετε αντιβηχικά φάρμακα. Μη συνταγογραφούμενα τέτοια φάρμακα περιέχουν δεξτρομεθορφάνη και χαλαρώνουν το αντανακλαστικό του βήχα.

Ο γιατρός πιθανώς να σας συνταγογραφήσει ένα φάρμακο, όπως το benzonatate, εάν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα δεν έχουν κάποιο αποτέλεσμα. Αυτό το φάρμακο μουδιάζει το αντανακλαστικό του βήχα. Ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο, η γκαμπαπεντίνη, το οποίο είναι αντιεπιληπτικό φάρμακο, έχει βρεθεί ότι βοηθά μερικά άτομα με χρόνιο βήχα.

Αλλά παραδοσιακά φάρμακα συχνά περιέχουν τα ναρκωτικά κωδεΐνη ή υδροκωδόνη. Παρόλο που αυτά τα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του βήχα, προκαλούν επίσης εξάρτηση.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για το χρόνιο βήχα;

Η έκβαση εξαρτάται από το τι προκάλεσε το χρόνιο βήχα και πώς αντιμετωπίζεται η πάθηση. Συχνά ο βήχας υποχωρεί με την κατάλληλη θεραπεία.

Εάν βασανίζεστε από βήχα για περισσότερο από τρεις εβδομάδες, επισκεφτείτε το γιατρό σας. Μόλις εντοπιστεί η αιτία του βήχα, θα ξεκινήσει και η θεραπεία σας.

Έως ότου ο βήχας υποχωρήσει, δοκιμάστε τα παρακάτω tips για να μειώσετε την έντασή του:

• Χρησιμοποιείστε παστίλιες για το βήχα.
• Πίνετε πολύ νερό και χυμούς. Το επιπλέον υγρό θα βοηθήσει στη χαλάρωση και τη λέπτυνση της βλέννας. Τα ζεστά υγρά, όπως το τσάι και ο ζωμός, μπορεί να είναι ιδιαίτερα ανακουφιστικά για το λαιμό.
• Αν εμφανίζετε γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, αποφύγετε την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας τροφών και μην τρώτε δύο με τρεις ώρες πριν ξαπλώσετε. Η απώλεια βάρους μπορεί επίσης να βοηθήσει.
• Χρησιμοποιήστε έναν υγραντήρα, ώστε να αποκτήσει υγρασία ο αέρας στο δωμάτιό σας, ή κάντε ένα καυτό μπάνιο αναπνέοντας μέσα στον ατμό.
• Εάν καπνίζετε, ζητήστε συμβουλές από το γιατρό σας για το πώς μπορείτε να το τερματίσετε. Και φυσικά μείνετε μακριά από οποιονδήποτε άλλον καπνίζει.
• Χρησιμοποιήστε ένα ρινικό σπρέι άλατος. Το άλας θα βοηθήσει στη χαλάρωση της βλέννας που σας κάνει να βήχετε.