Η τελευταία τάση στην υγιεινή διατροφή είναι, αναμφίβολα, η διατροφή χωρίς γλουτένη. Οι διαφημίσεις στην τηλεόραση, τα ράφια των σούπερ μάρκετ, οι δίαιτες των περιοδικών υπογραμμίζουν αυτή τη νέα μόδα που ήρθε από την Αμερική και ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι σπεύδουν να την υιοθετήσουν. Όμως, είναι πράγματι καλή για την υγεία μια διατροφή άνευ γλουτένης ή πρόκειται για μία ακόμη “μόδα” που μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία;

Τι λένε οι ειδικοί

Ο Dr. Daniel A. Leffler, διευθυντής του τμήματος κλινικών ερευνών του Κέντρου Κοιλιοκάκης του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess στη Βοστόνη και βοηθός καθηγητή στο Harvard Medical School αναφέρει: “Οι άνθρωποι που είναι ευαίσθητοι στη γλουτένη μπορεί να νιώσουν καλύτερα, αλλά ένα μεγαλύτερο ποσοστό δε θα ωφεληθεί ιδιαίτερα από την αποχή. Απλώς θα ξοδέψουν τα χρήματά τους αφού τα προϊόντα αυτά είναι ακριβά”.

Ποιους ωφελεί η δίαιτα χωρίς γλουτένη

Ενώ η συγκεκριμένη διατροφή διαφημίζεται από πολλούς ως η ιδανική μέθοδος να χάσει κανείς βάρος, να είναι η διατροφή του πιο ισορροπημένη και να βελτιωθούν μια σειρά προβλημάτων υγείας, στην πραγματικότητα αυτό δεν ισχύει για όλους.

Τα άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη, ένα αυτοάνοσο νόσημα όπου όταν το άτομο καταναλώνει γλουτένη τότε ο οργανισμός επιτίθεται και καταστρέφει το λεπτό έντερο με αποτέλεσμα να μειώνεται η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και αν δημιουργούνται με την πάροδο του χρόνου προβλήματα υγείας, εξαιτίας της στέρησης αυτής του οργανισμού, επιβάλλεται να ακολουθούν μια αυστηρή διατροφή χωρίς γλουτένη. Μάλιστα, η συγκεκριμένη αυτή ομάδα δεν μπορεί εφόρου ζωής να καταναλώσει ακόμη και μια ελάχιστη ποσότητα γλουτένης, αφού ακόμη και ένα ψίχουλο ψωμιού μπορεί να προκαλέσει ανοσολογική αντίδραση που μπορεί να διαρκέσει ως και έξι μήνες.

Επίσης, όσοι πάσχουν από non-celiac gluten sensitivity μια πάθηση με παρόμοια συμπτώματα, δεν επιτρέπεται να καταναλώνουν γλουτένη, η οποία βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη, το κριθάρι και πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα την περιέχουν. Μπισκότα, πατατάκια, αρκετά παγωτά, μπύρα, σοκολάτες, γκοφρέτες, τσίχλες, έτοιμες σάλτσες, ζωμοί λαχανικών, κρουασάν ακόμη και οδοντόκρεμες και κραγιόν είναι μερικά από τα προϊόντα που συνήθως κρύβουν μέσα τους γλουτένη. Όσοι επίσης είναι αλλεργικοί στο σιτάρι θα πρέπει να αποφεύγουν τη γλουτένη καθώς μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση.

Τέλος, συχνά οι Αμερικάνοι γιατροί και οι εναλλακτικοί θεραπευτές συμβουλεύουν τα άτομα που πάσχουν άπω αυτοάνοσα νοσήματα, και κυρίως από θυρεοειδίτιδα, να μην καταναλώνουν γλουτένη -καθώς και γαλακτοκομικά-καθώς πιστεύουν πως “μπερδεύεται” το ανοσοποιητικό σύστημα λόγω της ομοιότητας στη δομή των πρωτεϊνών και μπορεί να επιδεινωθεί το νόσημα τους.

Ποιους δεν ωφελεί

Για τον υπόλοιπο πληθυσμό δεν υπάρχει σύμφωνα με τους ειδικούς κάποιο ιδιαίτερο όφελος από την υιοθέτηση αυτής της διατροφής. Αντίθετα, εφόσον αποκλείεται μια τόσο σημαντική ομάδα από τη διατροφή του ατόμου, μπορεί να δημιουργηθούν ελλείψεις σε φυτικές ίνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και άλλων θρεπτικών συστατικών, αφού το άτομο αναγκαστικά θα οδηγηθεί να καταναλώσει προϊόντα χωρίς γλουτένη που συχνά περιέχουν πολλές θερμίδες και είναι φτωχά σε θρεπτική αξία. Αν και έχει συχνά αναφερθεί μείωση του σωματικού βάρους έπειτα από την έναρξη της δίαιτας αυτής, αυτό οφείλεται περισσότερο στο γεγονός πως το άτομο πλέον δεν καταναλώνει επεξεργασμένα τρόφιμα και στρέφεται περισσότερο σε φρούτα, λαχανικά και όσπρια. Τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι πιο ακριβά, λιγότερο γευστικά και συχνά περιέχουν πολλά συντηρητικά. Από την άλλη αν γίνει ένας πολύ προσεκτικός σχεδιασμός του προγράμματος διατροφής του ατόμου από διατροφολόγο, ενδέχεται η διατροφή χωρίς γλουτένη να του προσφέρει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, χωρίς όμως να έχει αποδειχτεί επιστημονικά πως μια τέτοια αλλαγή θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα στο βάρος ή τη συνολική του υγεία.