Οι διατροφικές ανάγκες των ανθρώπων διαφέρουν, πράγμα το οποίο καθιστά αναγκαία την προσαρμογή της διατροφής του καθενός ανάλογα με αυτές. Οι διατροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες ακολουθούνται συνήθως από άτομα που θέλουν να χάσουν βάρος ή να αποτρέψουν την εμφάνιση ορισμένων χρόνιων ασθενειών, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και ο καρκίνος. Ωστόσο, σύμφωνα με νέα επιστημονικά δεδομένα, η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας ζυμώσιμων φυτικών ινών θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος, ειδικά σε άτομα με σιωπηλή αγγειακή δυσπλασία.

Συγκεκριμένα, μια πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Gastroenterology, διαπίστωσε πως η υγεία του εντέρου μπορεί να παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου του ήπατος, καθώς η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας επεξεργασμένων τροφίμων εμπλουτισμένων με φυτικές ίνες φαίνεται πως αυξάνει τον κίνδυνο σε μερικούς ανθρώπους.

Τι είναι οι ζυμώσιμες φυτικές ίνες;

Οι φυτικές ίνες είναι μια ομάδα υδατανθράκων, που βρίσκονται σε αρκετά τρόφιμα (πχ. φρούτα και λαχανικά) και παρέχουν ορισμένα οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό. Οι φυτικές ίνες μπορούν να διαχωριστούν σε δύο κατηγορίες ανάλογα με το πόσο εύκολα μπορούν να ζυμωθούν και να διασπαστούν από τα βακτήρια του εντέρου: τις ζυμώσιμες φυτικές ίνες και τις μη ζυμώσιμες φυτικές ίνες.

Οι ζυμώσιμες φυτικές ίνες είναι αυτές που τα ευεργετικά βακτήρια του εντέρου μπορούν να επεξεργαστούν, να τις χωνέψουν και να τις μεταβολίσουν, παράγοντας έτσι πολλά υποπροϊόντα που είναι ευεργετικά για την υγεία του ανθρώπου.

Οι ζυμώσιμες φυτικές ίνες περιέχονται σε διάφορα τρόφιμα φυτικής προέλευσης, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί επίσης να προστίθενται σε επεξεργασμένα τρόφιμα.

Πώς συνδέεται η κατανάλωση φυτικών ινών με τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος;

Ο καρκίνος του ήπατος είναι ένα από τα πιο θανατηφόρα είδη καρκίνου στον κόσμο και στην προαναφερθείσα μελέτη οι ερευνητές εξέτασαν το πως ορισμένοι διατροφικοί παράγοντες σχετίζονται με τον κίνδυνο ανάπτυξής του.

Αρχικά, οι ερευνητές εξέτασαν ποντίκια με ένα συγγενές ελάττωμα, που ονομάζεται πυλαιοσυστηματική αναστόμωση (portosystemic shunt), το οποίο επηρεάζει τη ροή και ανταλλαγή του αίματος μεταξύ τους ήπατος και του υπόλοιπου σώματος. Τα ποντίκια αυτά είχαν ήδη αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του ήπατος, αλλά παρατηρήθηκε πως όταν αυτά τράφηκαν με τροφές εμπλουτισμένες με ζυμώσιμες φυτικές ίνες (συγκεκριμένα ινουλίνη), ο κίνδυνος αυτός αυξήθηκε. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, παρατηρήθηκε επίσης πως τα ποντίκια που ανέπτυξαν κακοήθεις όγκους είχαν υψηλές συγκεντρώσεις χολικών οξέων στο αίμα τους, που σχετίζονται με την πυλαιοσυστηματική αναστόμωση.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν πως ενώ όλα τα ποντίκια, που είχαν υψηλές συγκεντρώσεις χολικών οξέων στο αίμα τους λόγω της πυλαιοσυστηματικής αναστόμωσης, ήταν ευάλωτα στην ηπατική βλάβη, μόνο εκείνα που τράφηκαν με μεγάλες ποσότητες ζυμώσιμων φυτικών ινών εμφάνισαν τελικά καρκίνο του ήπατος. Συγκεκριμένα, όλα τα ποντίκια που τράφηκαν με ζυμώσιμες φυτικές ίνες εμφάνισαν καρκίνο.

Ύστερα, οι ερευνητές εξέτασαν τα αρχικά επίπεδα χολικού οξέος σε άνδρες που ανέπτυξαν καρκίνο του ήπατος και τα συνέκριναν με αυτά ατόμων που δεν ανέπτυξαν καρκίνο. Μέσα από τη σύγκριση αυτή διαπίστωσαν πως τα επίπεδα χολικού οξέος ήταν περίπου διπλάσια σε όσους εμφάνισαν καρκίνο του ήπατος μετέπειτα στη ζωή τους.

Η υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών συσχετίστηκε επίσης με τον αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του ήπατος (κατά 40%) σε άνδρες με υψηλά επίπεδα χολικού οξέος στο αίμα τους. Αντιθέτως, όσοι είχαν χαμηλότερα επίπεδα χολικού οξέος είχαν 29% λιγότερες πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου του ήπατος, παρόλο που κατανάλωναν υψηλές ποσότητες φυτικών ινών.

Τα αποτελέσματα αυτά υποδηλώνουν πως ο έλεγχος των επιπέδων χολικού οξέος στο αίμα μπορεί να είναι μια χρήσιμη μέθοδος προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του ήπατος, ενώ η τροποποίηση ορισμένων διατροφικών συνηθειών, όπως η υπερβολική κατανάλωση φυτικών ινών, μπορεί επίσης να μειώσει τις πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου του ήπατος, ειδικά σε ορισμένες ομάδες κινδύνου, όπως άτομα με ηπατικές νόσους. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τη διερεύνηση του είδους των φυτικών ινών που ενδεχομένως συμβάλει στην αύξηση του κινδύνου καρκίνου του ήπατος στους ανθρώπους.