Εκφύλιση της ωχράς κηλίδας: Πώς μπορεί το προηγούμενο ιστορικό παχυσαρκίας να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισής της;

Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι μια νευροφλεγμονώδης πάθηση, η οποία αποτελεί κύρια αιτία τύφλωσης παγκοσμίως και οφείλεται σε γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Μετά το κάπνισμα, η παχυσαρκία αποτελεί το σημαντικότερο γενετικό παράγοντα κινδύνου εμφάνισης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας αργότερα στη ζωή ενός ανθρώπου, καθώς σύμφωνα με μελέτες, η παχυσαρκία είναι ένας στρεσογόνος παράγοντας που προκαλεί φλεγμονή στο μάτι.

Παρόλο που υπάρχει πληθώρα επιστημονικών στοιχείων σχετικά με τους γενετικούς παράγοντες κινδύνου για την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, ελάχιστες μελέτες έχουν εξετάσει το πώς το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής ενός ανθρώπου μπορούν να επηρεάσουν τον κίνδυνο για την πάθηση.

Μια πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, έδειξε πως ένα προηγούμενο ιστορικό παχυσαρκίας, που οφείλεται στη διατροφή, σε ποντίκια επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα και προδιαθέτει σε νευροφλεγμονή, αυξάνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.

Πώς συνδέεται η παχυσαρκία με την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας;

Στα πλαίσια της προαναφερθείσας μελέτης, οι ερευνητές τάισαν μια ομάδα αρσενικών ποντικών για 11 εβδομάδες με μια δίαιτα πλούσια σε λιπαρά για να τους προκαλέσουν παχυσαρκία και έπειτα έβαλαν τα ποντίκια σε κανονική δίαιτα για 9 εβδομάδες, ώστε να χάσουν το βάρος που προσέλαβαν.

Μετά το πέρας αυτών των 20 εβδομάδων, τα ποντίκια αυτά είχαν το ίδιο βάρος με τα ποντίκια στην ομάδα ελέγχου, που ακολούθησαν κανονική δίαιτα κατά το χρονικό διάστημα των 20 εβδομάδων. Επιπλέον, η ανοχή στη γλυκόζη και στην ινσουλίνη των δύο ομάδων ποντικιών ταίριαζαν μεταξύ τους.

Μετά τις 20 εβδομάδες, οι ερευνητές προκάλεσαν χοριοειδική νεοαγγείωση στα ποντίκια και των δύο ομάδων για να παρατηρήσουν την ανάπτυξη νέων αδύναμων αιμοφόρων αγγείων στα μάτια τους, η οποία αποτελεί κύρια αίτια τύφλωσης και υπάρχει σε παραπάνω από το 80% των περιπτώσεων ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.

Αφού μέτρησαν το ποσοστό χοριοειδικής νεοαγγείωσης και στις δύο ομάδες ποντικών, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως τα ποντίκια που τρέφονταν με τη δίαιτα πλούσια σε λιπαρά ακολουθούμενη από κανονική δίαιτα είχαν 40% περισσότερη  χοριοειδική νεοαγγείωση από τα ποντίκια στην ομάδα ελέγχου.

Στη συνέχεια, μετά από δοκιμές στον λιπώδη ιστό των ποντικιών, οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης πως ο λιπώδης ιστός των πρώην παχύσαρκων ποντικιών είχε διατηρήσει τις ιδιότητες που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.

Συνδυαστικά, τα παραπάνω ευρήματα υποδηλώνουν πως η αύξηση του σωματικού λίπους προκαλεί ορμονικές και κυτταρικές αλλαγές σηματοδότησης σε όλο το σώμα, ακόμη και μετά την απώλεια βάρους, οι οποίες οδηγούν σε επιδείνωση της παθολογικής αγγειογένεσης του αμφιβληστροειδούς και νευροεκφυλισμό που σχετίζεται με την απώλεια της οπτικής λειτουργίας.

Ωστόσο, τα σημαντικά αυτά ευρήματα που παρατηρήθηκαν σε ποντίκια δεν είναι γνωστό εάν μεταφράζονται και στους ανθρώπους, με αποτέλεσμα να απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να διευκρινιστεί εάν το προηγούμενο ιστορικό παχυσαρκίας επηρεάζει ή όχι τον κίνδυνο ανάπτυξης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας στους ανθρώπους.

Εκτός από τους μηχανισμούς που ανακαλύφθηκαν στα πλαίσια της μελέτης, οι επιστήμονες πιστεύουν πως η παχυσαρκία θα μπορούσε να επηρεάσει τον κίνδυνο εμφάνισης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας και μέσω άμεσης επίδρασης στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού. Συγκεκριμένα, πιστεύεται πως μπορεί να υπάρχουν ορισμένοι διατροφικοί παράγοντες σε άτομα με παχυσαρκία που σχετίζονται με περίσσεια τοξικών ουσιών ή ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών, τα οποία επηρεάζουν την υγεία των ματιών. Με άλλα λόγια, η διατροφή ενός ανθρώπου μπορεί να επηρεάζει άμεσα την εξέλιξη της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.