Αυτοάνοσα νοσήματα

Φλεγμονή: Ποια είναι τα βασικά της συμπτώματα; Πώς αντιμετωπίζεται;

Τι είναι η φλεγμονή;

Η φλεγμονή είναι στην ουσία η διαδικασία κατά την οποία παράγονται από τα λευκά αιμοσφαίρια διάφορες ουσίες, που στόχο έχουν να προστατέψουν το σώμα από λοιμώξεις, ιούς και βακτήρια. Μερικές φορές, ωστόσο, το σώμα αντιλαμβάνεται τους δικούς του ιστούς ως μολυσματικούς και τους επιτίθεται. Αυτή ακριβώς η φλεγμονώδης αντίδραση, κρύβεται πίσω από τις αυτοάνοσες ασθένειες.

Όταν ξεκινά η διαδικασία της φλεγμονής, οι χημικές ουσίες των λευκών αιμοσφαιρίων απελευθερώνονται στους ιστούς, για να προστατεύσουν το σώμα. Αυτές οι χημικές ουσίες αυξάνουν τη ροή του αίματος στις μολυσμένες ή τραυματισμένες περιοχές του σώματος, προκαλώντας κοκκίνισμα και αύξηση θερμοκρασίας. Επίσης αυξάνουν τη διαρροή υγρών στους ιστούς γεγονός που προκαλεί πρήξιμο. Ουσιαστικά, αυτή η προστατευτική διαδικασία, διεγείρει τα νεύρα και τους ιστούς, προκαλώντας πόνο.

Σημειώνεται ότι υπάρχουν δυο είδη φλεγμονής. Η οξεία και η χρόνια. Η οξεία φλεγμονή είναι βραχυπρόθεσμη, ενώ η χρόνια είναι μακροπρόθεσμη και πολλές φορές επικίνδυνη.

Τι είναι οξεία φλεγμονή;

Η οξεία φλεγμονή εντοπίζει και εξουδετερώνει άμεσα επιβλαβή βακτήρια και άλλες ουσίες, που απειλούν την υγεία του σώματος. Όταν θεραπευτεί το σώμα, η οξεία φλεγμονή υποχωρεί.

Καταστάσεις που προκαλούν οξεία φλεγμονή είναι:

Τι είναι χρόνια φλεγμονή;

Η χρόνια φλεγμονή, επιτίθεται σε υγιείς περιοχές του σώματος, για μεγάλο χρονικό διάστημα, πράγμα που οδηγεί σε πολλές χρόνιες παθήσεις ανάλογα με την περιοχή που επηρεάζει.

Καταστάσεις που προκαλούν χρόνια φλεγμονή είναι:

  • Φλεγμονώδης αρθρίτιδα: Περιλαμβάνει μια ομάδα καταστάσεων υγείας που προκαλούν φλεγμονή στις αρθρώσεις και σε διάφορους ιστούς του σώματος, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο λύκος και η ψωριασική αρθρίτιδα
  • Άσθμα: Προκαλεί φλεγμονή στους αεραγωγούς που μεταφέρουν οξυγόνο στους πνεύμονες. Η φλεγμονή στενεύει, στην ουσία, τους αεραγωγούς δυσκολεύοντας την αναπνοή.
  • Περιοδοντίτιδα: Προκαλεί φλεγμονή στα ούλα και σε άλλες δομές της οδοντικής περιοχής.
  • Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD). Η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου περιλαμβάνει δυο καταστάσεις υγείας, την νόσο του Crohn και την ελκώδη κολίτιδα, οι οποίες προκαλούν χρόνια φλεγμονή στη γαστρεντερική (ΓΠ) οδό, που οδηγεί σε βλάβη στο γαστρεντερικό σωλήνα.

Ποια είναι τα συμπτώματα που προκαλεί η φλεγμονή;

Τα συμπτώματα που προκαλεί η φλεγμονή σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι πέντε, τα οποία θα αναλύσουμε πιο κάτω:

1. Πόνος

Η φλεγμονή προκαλεί πόνο στους μυς και τις αρθρώσεις, ο οποίος συνοδεύεται από δυσκαμψία και είναι συνήθως πολύ έντονος, ειδικά όταν μιλάμε για χρόνια φλεγμονή. Ο πόνος τόσο στην οξεία, όσο και στην χρόνια φλεγμονή, είναι το αποτέλεσμα των φλεγμονωδών χημικών ουσιών που διεγείρουν τις νευρικές απολήξεις, κάνοντας τις φλεγμονώδεις περιοχές πιο ευαίσθητες.

2. Αυξημένη θερμοκρασία

Οι φλεγμονώδεις περιοχές του σώματος είναι κατά κανόνα πιο ζεστές και αυτό γιατί στα συγκεκριμένα σημεία η ροή του αίματος αυξάνεται. Για παράδειγμα αν κάποιος έχει φλεγμονή σε μια άρθρωση, η θερμοκρασία στην περιοχή γύρω από την άρθρωση και στην ίδια την άρθρωση αυξάνεται, σε σύγκριση με το υπόλοιπο σώμα. Επίσης, εάν κάποιος έχει φλεγμονή που επηρεάζει όλο του το σώμα, τότε εμφανίζει πυρετό.

3. Κοκκίνισμα

Οι φλεγμονώδεις περιοχές του σώματος έχουν πιο κόκκινο χρώμα, διότι τα αιμοφόρα αγγεία σε αυτές τις περιοχές μαζεύουν περισσότερο αίμα από το κανονικό. Το αποτέλεσμα αυτό επέρχεται έπειτα από διεύρυνση των αιμοφόρων αγγείων στην περιοχή.

4. Πρήξιμο

Το πρήξιμο είναι αποτέλεσμα της συσσώρευσης υγρού στους επηρεαζόμενους ιστούς. Με τη διεύρυνση των αιμοφόρων αγγείων στην περιοχή της φλεγμονής, διαχέεται και πλάσμα στους γύρω ιστούς και παρατηρείται το οίδημα.

5. Απώλεια λειτουργίας

Η φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει απώλεια λειτουργίας ως αποτέλεσμα ενός τραυματισμού ή κάποιας ασθένειας. Για παράδειγμα, μια φλεγμονώδης άρθρωση δεν μπορεί να μετακινηθεί σωστά, ενώ η φλεγμονή στους πνεύμονες προκαλεί δύσπνοια.

Ποιες άλλες επιπλοκές μπορεί να προκύψουν λόγω σοβαρής φλεγμονής;

Όταν η φλεγμονή είναι σοβαρή, μπορεί να προκληθούν επιπλέον επιπλοκές στους ασθενείς, όπως:

  • Εξάντληση
  • Έντονο αίσθημα ασθένειας
  • Σηψαιμία: Εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά υπερβολικά απέναντι σε μια σοβαρή λοίμωξη, γεγονός που οδηγεί σε γενικευμένη βλάβη στους ιστούς του σώματος.

Με ποια φάρμακα αντιμετωπίζεται η φλεγμονή;

1. Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs)

Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) ανακουφίζουν τον πόνο που προκαλεί η φλεγμονή και μειώνουν την παραγωγή των ενζύμων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της. Τα πιο συνηθισμένα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs), που δεν χρειάζονται συνταγή από γιατρό, είναι η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη. Για πιο δύσκολες περιπτώσεις με χρόνια φλεγμονή, οι γιατροί συνταγογραφούν πιο ισχυρά μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως το Mobic (μελοξικάμη) και το Celebrex (celecoxib).

Υπογραμμίζεται ότι η μακροχρόνια χρήση των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων έχει συσχετιστεί με έλκη στο στομάχι και γαστρεντερική αιμορραγία, οπότε είναι σημαντικό να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν χρησιμοποιήσετε τα  συγκεκριμένα φάρμακα, για περισσότερο από 10 ημέρες. Επιπρόσθετα, η γαστρεντερική αιμορραγία που προκαλούν τα εν λόγω φάρμακα, μπορεί να επιδεινώσει άλλες καταστάσεις, όπως άσθμα και νεφροπάθειες. Τέλος, έχει διαπιστωθεί ότι τα συγκεκριμένα φάρμακα αυξάνουν τον κίνδυνο για εγκεφαλικά επεισόδια και καρδιακές προσβολές.

2. Κορτικοστεροειδή φάρμακα

Τα κορτικοστεροειδή είναι γνωστά για την πρόληψη της φλεγμονής. Αυτά τα φάρμακα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τα γλυκοκορτικοειδή και τα μεταλλοκορτικοειδή. Τα γλυκοκορτικοειδή συνταγογραφούνται για καταστάσεις που προκαλούν φλεγμονή, όπως η φλεγμονώδης αρθρίτιδα, το IBD, το άσθμα και οι αλλεργικές αντιδράσεις. Είναι διαθέσιμα σε μορφή χαπιού, σε ενέσιμη και εισπνεόμενη μορφή και ως κρέμες για τη διαχείριση της φλεγμονής του δέρματος, των ματιών και της μύτης. Τα μεταλλοκορτικοειδή συνταγογραφούνται σε άτομα με ανεπάρκεια επινεφριδίων.

Οι παρενέργειες που προκαλούνται από τα κορτικοστεροειδή σχετίζονται περισσότερο με την χρήση χαπιών. Σε εισπνεόμενη και ενέσιμη μορφή, τα εν λόγω φάρμακα, έχουν ελάχιστες παρενέργειες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, από το εισπνεόμενο φάρμακο μπορεί να προκληθεί στοματικό έλκος (μυκητιακή λοίμωξη), οπότε είναι σημαντικό να ξεπλένετε με νερό το στόμα σας μετά τη χρήση.

Επιπλέον παρενέργειες, σύμφωνα με την κλινική Cleveland:

  • Αυξημένη όρεξη και αύξηση βάρους
  • Αλλαγές στη διάθεση
  • Εύκολο μελάνιασμα
  • Θολή όραση
  • Αύξηση τριχοφυΐας
  • Μειωμένη αντίσταση στη μόλυνση
  • Πρήξιμο στο πρόσωπο
  • Ακμή
  • Ερεθισμός στο στομάχι
  • Νευρικότητα και ανησυχία
  • Προβλήματα στον ύπνο
  • Κατακράτηση υγρών και πρήξιμο
  • Αυξημένη αρτηριακή πίεση
  • Επιδείνωση συμπτωμάτων διαβήτη

Με τι έχει συσχετιστεί η μακροχρόνια χρήση κορτικοστεροειδών;