Οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν πλέον κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως. Δεδομένου του ότι η υψηλή χοληστερόλη είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρδιαγγειακών παθήσεων, η έρευνα έχει στραφεί προς την εύρεση νέων τρόπων βελτίωσης της υψηλής χοληστερόλης.

Σε μια πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Antioxidants, οι επιστήμονες εξέτασαν διάφορες ποικιλίες σόγιας και διαπίστωσαν πως μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη της παρείχε σημαντικά οφέλη στη μείωση τα επιπέδων της LDL («κακής») χοληστερόλης.

Πώς συνδέεται η χοληστερόλη με τις καρδιαγγειακές παθήσεις;

Η χοληστερόλη είναι μια λιπαρή ουσία που βρίσκεται σε όλα τα κύτταρα του σώματος. Υπάρχουν δύο τύποι χοληστερόλης: η LDL ή αλλιώς «κακή» χοληστερόλη και η HDL ή αλλιώς «καλή» χοληστερόλη.

Όταν τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης είναι πολύ υψηλά, τότε προκαλείται συσσώρευσή της στα τοιχώματα των αρτηριών που μπορεί να προκαλέσει πλάκες. Ο σχηματισμός αυτών των πλακών αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων.

Αντιθέτως, τα υψηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης είναι ευεργετικά και μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων.

Δεδομένου του ότι η υψηλή χοληστερόλη δεν παρουσιάζει συνήθως συμπτώματα, θεωρείται απαραίτητος ο ετήσιος έλεγχος από εξετάσεις αίματος. Η αντιμετώπιση της υψηλής χοληστερόλης και πρόληψη των προβλημάτων υγείας που αυτή προκαλεί μπορεί να γίνει είτε μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής (διατροφή και άσκηση) είτε μέσω της λήψης φαρμάκων, όπως οι στατίνες.

Ποιες πρωτεΐνες της σόγιας μπορούν να μειώσουν τη χοληστερόλη;

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει πως η κατανάλωση περισσότερης σόγιας επηρεάζει θετικά τα επίπεδα χοληστερόλης στους ανθρώπους, ωστόσο δεν έχει διαπιστωθεί ο μηχανισμός πίσω από αυτή την ευεργετική επίδραση.

Οι ερευνητές της προαναφερθείσας μελέτης υπέθεσαν πως η θετική αυτή επίδραση μπορεί να οφείλεται σε δύο πρωτεΐνες της σόγιας, την γλυκινίνη και τη Β-κονγλυκινίνη. Για να διερευνήσουν λοιπόν αυτή την υπόθεση, οι ερευνητές εξέτασαν 19 διαφορετικές ποικιλίες σόγιας με διαφορετικά επίπεδα αυτών των δύο πρωτεϊνών, ως προς την επίδραση που είχαν στην απορρόφηση της LDL χοληστερόλης.

Τα αποτελέσματα έδειξαν πως πράγματι οι δύο πρωτεΐνες (γλυκινίνη και Β-κονγλυκινίνη) της σόγιας ευθύνονται για την ευεργετική ικανότητα της τελευταίας να μειώνει τα επίπεδα της χοληστερόλης. Επιπλέον, η ποικιλία της σόγιας φάνηκε να επηρεάζει τη σύνθεση των πρωτεϊνών αυτών.

Συγκεκριμένα, οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης πως οι ποικιλίες σόγιας με αυξημένα επίπεδα της Β-κονγλυκινίνης είχαν την ικανότητα να ρυθμίζουν καλύτερα το μεταβολισμό της χοληστερόλης και να εμποδίζουν την οξείδωση των λιπαρών οξέων, σε σχέση με τις ποικιλίες που είχαν αυξημένα επίπεδα γλυκινίνης.

Επομένως, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η κατανάλωση ορισμένων ποικιλιών σόγιας με υψηλότερα επίπεδα Β-κονγλυκινίνης μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση του μεταβολισμού της χοληστερόλης και, κατά συνέπεια, να συμβάλει στη διατήρηση μιας υγιούς ηπατικής και καρδιαγγειακής λειτουργίας.

Είναι πιο αποτελεσματική η σόγια από τις στατίνες;

Οι ερευνητές συνέκριναν επίσης τα οφέλη της σόγιας με τη δράση της σιμβαστατίνης, ενός φαρμάκου που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της υψηλής χοληστερόλης, και διαπίστωσαν πως τα πεπτίδια της σόγιας μπόρεσαν να μειώσουν τη συσσώρευση λιπιδίων σε παρόμοιο βαθμό με τη σιμβαστατίνη.

Είναι η σόγια ασφαλής για όλους;

Παρόλο που η σόγια έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στη μείωση των τριγλυκεριδίων, της ολικής και LDL χοληστερόλης, βοηθώντας έτσι στην καλύτερη καρδιαγγειακή υγεία, είναι σημαντικό να τονιστεί πως η κατανάλωσή της δεν αποτελεί θαυματουργή θεραπεία για τις καρδιαγγειακές παθήσεις.

Δεδομένου του ότι η σόγια έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φυτοοιστρογόνα, οι επιστήμονες πιστεύουν πως απαιτείται παραπάνω έρευνα όσον αφορά τα οφέλη της σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση και γυναίκες με καρκίνο του μαστού.