Η μεγαλύτερη πρόκληση για τη διάγνωση της βακτηριακής κολπίτιδας (BV) είναι ότι η πλειονότητα των περιπτώσεων δεν εμφανίζει συμπτώματα, σύμφωνα με έκθεση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Εάν εσείς ή ο γιατρός σας πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε βακτηριακή κολπίτιδα, υπάρχουν διαγνωστικές εξετάσεις που ελέγχουν την υπερανάπτυξη των βακτηρίων στον κόλπο. Η αξιολόγηση περιλαμβάνει επίσης πυελική εξέταση, ανάλυση των κολπικών εκκρίσεων και εξέταση pH για τον έλεγχο της κολπικής οξύτητας.

Εκτός από τις εργαστηριακές εξετάσεις, υπάρχουν κιτ αυτοελέγχου που επιτρέπουν τον έλεγχο του κολπικού pH και άλλων φλεγμονωδών δεικτών. (Μπορούν οι άνδρες να προκαλέσουν βακτηριακή κολπίτιδα στη σύντροφό τους;)

Πώς γίνεται διάγνωση βακτηριακής κολπίτιδας;

1. Τεστ στο σπίτι

Η βακτηριακή κολπίτιδα χαρακτηρίζεται από κολπικές εκκρίσεις, κνησμό, κάψιμο και χαρακτηριστική μυρωδιά ψαριού στον κόλπο. Τα εν λόγω συμπτώματα μπορούν εύκολα να θεωρηθούν μυκητίαση και κατά συνέπεια να αντιμετωπιστούν με ακατάλληλο τρόπο. (Βακτηριακή κολπίτιδα: Πώς θα αποτρέψετε την άσχημη οσμή του κόλπου;)

Για να διαφοροποιηθούν αυτές οι δύο καταστάσεις χρειάζονται ειδικά τεστ. Υπάρχουν τεστ που δεν εξετάζουν πραγματικά την ύπαρξη βακτηριακής κολπίτιδας, αλλά αναζητούν αλλαγές στην κολπική οξύτητα και υποπροϊόντα της βακτηριακής κολπίτιδας. Αυτά τα τεστ πραγματοποιούνται σε δύο φάσεις:

• Το πρώτο τεστ ελέγχει αν υπάρχει αυξημένο κολπικό pH. Το υψηλό επίπεδο pH στον κόλπο θεωρείται σημάδι μόλυνσης, που μπορεί να προκληθεί και από άλλες καταστάσεις πέραν της βακτηριακής κολπίτιδας, όπως η τριχομονάδα.
• Το δεύτερο τεστ αναζητά ένα ένζυμο γνωστό ως σιαλιδάση, το οποίο παρατηρείται συνήθως στη βακτηριακή κολπίτιδα και σε άλλες μορφές κολπίτιδας.

Αν το τεστ είναι αρνητικό στα δύο πιο πάνω στοιχεία, σημαίνει ότι δεν υπάρχει βακτηριακή κολπίτιδα, ωστόσο, για περαιτέρω ακρίβεια χρειάζονται εργαστηριακές εξετάσεις. (Βακτηριακή κολπίτιδα ή μυκητίαση; Μάθε τις διαφορές τους!)

2. Εργαστηριακές δοκιμές

Για να γίνει διάγνωση βακτηριακής κολπίτιδας χρειάζονται οι ακόλουθες εργαστηριακές εξετάσεις:

• Εξέταση ιατρικού ιστορικού, για να ελεγχθεί εάν υπήρχαν και προηγουμένως κολπικές λοιμώξεις, ανάμεσά τους και τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
• Πυελική εξέταση, για οπτικό έλεγχο σημαδιών μόλυνσης.
• Δοκιμή pH, για μέτρηση της οξύτητας του κόλπου, με τη χρήση μιας χάρτινης δοκιμαστικής ταινίας. Το pH που είναι πάνω από 4,5 αποτελεί ένδειξη βακτηριακής λοίμωξης.
• Λήψη δειγμάτων κολπικών εκκρίσεων, για μικροσκοπικό έλεγχο, κατά τον οποίο γίνεται αναζήτηση φλεγμονωδών κυττάρων (κύτταρα ένδειξης) και αξιολόγηση της παρουσίας ορισμένων βακτηρίων, μέσω μιας εξέτασης που ονομάζεται χρώση κατά Gram.

Κύτταρα ένδειξης Vs Χρώση κατά Gram

Τα κύτταρα ενδείξεων είναι κολπικά κύτταρα που όταν παρατηρούνται στο μικροσκόπιο έχουν τα χαρακτηριστικά της βακτηριακής λοίμωξης. Σε αυτήν την περίπτωση, ο γιατρός  εξετάζει συγκεκριμένα τα επιθηλιακά κύτταρα (τον τύπο κυττάρων που περιβάλλει τα κοίλα όργανα). Εάν υπάρχει βακτηριακή λοίμωξη, οι άκρες αυτών των κυττάρων γεμίζουν με βακτήρια. Η ασαφής εμφάνισή τους παρέχει τις «ενδείξεις» που απαιτούνται για να βοηθήσουν στη διάγνωση. (Βακτηριακή κολπίτιδα: Τι πρέπει να γνωρίζετε για αυτή την πάθηση;)

Η χρώση κατά Gram είναι μια κοινή τεχνική που χρησιμοποιείται για τη διαφοροποίηση των βακτηρίων. Με την βακτηριακή κολπίτιδα, τα βακτήρια που αποτελούν μέρος της φυσιολογικής κολπικής χλωρίδας αναμένεται να είναι χαμηλά (ειδικά οι γαλακτοβάκιλλοι), ενώ τα επιβλαβή βακτήρια θα είναι σε αφθονία (συνήθως στελέχη Gardnerella ή Mobiluncus ). Διαφοροποιώντας αυτά τα βακτήρια με βαφές και αξιολογώντας την αναλογία τους μικροσκοπικά, οι γιατροί μπορούν να καθορίσουν εάν μια γυναίκα πληροί τα κριτήρια για βακτηριακή λοίμωξη ή όχι. (Ευεργετικά βακτήρια αποτρέπουν την επαναλαμβανόμενη βακτηριακή κολπίτιδα στις γυναίκες)

Με βάση ποια κλινικά κριτήρια γίνεται διάγνωση βακτηριακής κολπίτιδας;

Ο γιατρός μπορεί να κάνει οριστική διάγνωση βακτηριακής κολπίτιδας χρησιμοποιώντας ένα από τα δύο ακόλουθα αξιολογικά μέτρα:

• Τα κριτήρια Amsel
• Τη βαθμολόγηση χρώσης Gram

Τα κριτήρια Amsel λαμβάνουν υπόψη τα φυσικά ευρήματα, παράλληλα με το αποτέλεσμα των διαγνωστικών εξετάσεων. Χρησιμοποιώντας τα εν λόγω κριτήρια, η βακτηριακή κολπίτιδα μπορεί να επιβεβαιωθεί όταν πληρούνται τρεις από τις ακόλουθες τέσσερις προϋποθέσεις:

• Ύπαρξη λευκής ή κίτρινης κολπικής έκκρισης
• Τα κύτταρα ενδείξεων φαίνονται στο μικροσκόπιο
• Το κολπικό pH είναι υψηλότερο από 4,5
• Ύπαρξη μυρωδιάς ψαριού, με τη προσθήκη αλκαλικού διαλύματος στις κολπικές εκκρίσεις

Η χρώση κατά Gram είναι μια εναλλακτική μέθοδος, κατά την οποία χρησιμοποιείται ο αριθμός διαφορετικών τύπων βακτηρίων για τον προσδιορισμό της βαθμολογίας Nugent που κυμαίνεται από 0-10. (5 τρόποι για να αποτρέψετε την επανεμφάνιση της βακτηριακής κολπίτιδας)

Η διάγνωση βασίζεται στο ακόλουθο σύστημα:

• Σε μικροσκοπικό πεδίο μπορεί να μετρηθεί ο αριθμός των βακτηρίων Lactobacilli, Gardnerella και Mobiluncus. Κάθε τύπος αντιστοιχεί σε μια κλίμακα με βαθμολογία από 1 έως 4 (τα βακτήρια Mobiluncus βαθμολογούνται από 1 έως 3).
• Η βαθμολογία για κάθε τύπο βακτηρίων προστίθεται για ένα σύνολο που κυμαίνεται από 0 έως 10.
• Οι βαθμοί 7 έως 10 θεωρούνται οριστική διάγνωση βακτηριακής κολπίτιδας.