Η σωστή υγιεινή μειώνει την ανάγκη για αντιβιοτικά έως και 30%

Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Infection Control (AJIC), οι καθημερινές πρακτικές υγιεινής, όπως το πλύσιμο των χεριών, μειώνουν τον κίνδυνο κοινών λοιμώξεων έως και 50%, μειώνοντας την ανάγκη για αντιβιοτικά, έως και 30%. Οι εμπειρογνώμονες που είναι υπεύθυνοι για τη μελέτη αυτή, ζητούν πλέον όπως η υγιεινή του σπιτιού και της κοινότητας γίνει μέρος των στρατηγικών σχεδιασμών για τη μείωση εκατοντάδων χιλιάδων ετήσιων θανάτων από μικροβιακές κοινές λοιμώξεις παγκοσμίως.

Όπως παρατηρήθηκε κατά τις πρόσφατες παγκόσμιες προσπάθειες για καθυστέρηση της εξάπλωσης της COVID-19, οι πρακτικές υγιεινής, όπως το πλύσιμο των χεριών, παίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση της εξάπλωσης των λοιμώξεων. Ωστόσο, οι εθνικές και διεθνείς στρατηγικές ενώ γνωρίζουν και αναγνωρίζουν ότι η υγιεινή σε νοσοκομειακούς χώρους είναι πολύ σημαντική, δεν αναγνωρίζουν τον βασικό ρόλο που διαδραματίζει η υγιεινή του σπιτιού και της κοινότητας.

Πώς η στοχευμένη υγιεινή συμβάλλει στη μείωση της χρήσης αντιβιοτικών;

Αυτή η μελέτη, που εκπονήθηκε για λογαριασμό του Παγκόσμιου Συμβουλίου Υγιεινής (GHC) και δημοσιεύθηκε στο AJIC, προσπάθησε να διερευνήσει το πώς η στοχευμένη υγιεινή του σπιτιού και στην καθημερινή ζωή, επιδρά στη μείωση της συνταγογράφησης αντιβιοτικών και τον πιθανό αντίκτυπο της στην ανοχή που αναπτύσσουν τα βακτήρια στα αντιβιοτικά. Διαπίστωσε, λοιπόν, ότι η υγιεινή των χεριών τόσο στο σπίτι, όσο και σε δημόσιους χώρους, μπορεί να αποτρέψει αποτελεσματικά τις λοιμώξεις, άρα και την ανάγκη για αντιβιοτικά. Αυτό το αποτέλεσμα ήρθε να επιβεβαιώσει και μια μελέτη παρέμβασης, η οποία έδειξε μείωση των συνταγογραφούμενων αντιβιοτικών για κοινές αναπνευστικές λοιμώξεις κατά 30% στην ομάδα που χρησιμοποιούσε απολυμαντικά χεριών, σε σχέση με την ομάδα ελέγχου που δεν χρησιμοποιούσε.

Η συγκεκριμένη μελέτη δείχνει επίσης ότι στο σπίτι και την κοινότητα υπάρχουν πολλά βακτήρια που είναι ανθεκτικά στα φάρμακα και θεωρεί ότι το 35% των βακτηρίων που προκαλούν λοιμώξεις και εμφανίζονται στα νοσοκομεία και στην κοινότητα, είναι ήδη ανθεκτικά στα αντιβιοτικά και ότι σε ορισμένες χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, η αντίσταση στα αντιβιοτικά είναι τόσο υψηλή που ανέρχεται στο 90%, προκαλώντας το θάνατο περίπου 2.000 ατόμων καθημερινά, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής συγγραφέα, Jean-Yves Maillard, Καθηγητή Φαρμακευτικής Μικροβιολογίας στη Σχολή Φαρμακευτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, τα αποδεικτικά στοιχεία αυτής της μελέτης δείχνουν το πόσο επείγον είναι οι υπεύθυνοι χάραξη πολιτικής να αναγνωρίσουν τον ρόλο της υγιεινής στην κοινότητα, για να ελαχιστοποιήσουν την εξάπλωση των λοιμώξεων, η οποία με τη σειρά της θα βοηθήσει στη μείωση της κατανάλωσης αντιβιοτικών και στην καταπολέμηση της αντιμικροβιακής αντοχής.

Από την πλευρά του το Παγκόσμιο Συμβούλιο Υγιεινής καλεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, τις υπηρεσίες υγείας και τους επαγγελματίες υγείας, να αναγνωρίσουν περαιτέρω τη σημασία της υγιεινής στο σπίτι και την καθημερινή ζωή και να αναγνωρίσουν, επίσης, τα ακόλουθα:

1. Οι επιτροπές διεθνών πρακτικών υγείας που είναι αρμόδιες για την εφαρμογή των εθνικών σχεδίων αντιμικροβιακής αντοχής, πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η βελτιωμένη υγιεινή των χεριών και των επιφανειών του σπιτιού και της κοινότητας είναι καθοριστικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση της εξάπλωσης των λοιμώξεων και κατά συνέπεια της κατανάλωσης αντιβιοτικών, γεγονός που με τη σειρά του βοηθά στην καταπολέμηση της αντιμικροβιακής αντοχής. Για να επιτευχθεί αυτό, οι συστάσεις για την βελτίωση της υγιεινής στην κοινότητα, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στα παγκόσμια σχέδια δράσης για την αντιμετώπιση της αντιμικροβιακής αντοχής έως το 2022 και σε όλα τα εθνικά σχέδια έως το 2025.
2. Η καθοδήγηση και η εκπαίδευση από τις επιτροπές διεθνών πρακτικών υγείας προς τους επαγγελματίες υγείας σχετικά με την υγιεινή των χεριών και των επιφανειών και η σχέση τους με την αντιμικροβιακή αντοχή, δεν πρέπει να περιορίζονται μόνο σε νοσοκομειακό επίπεδο, αλλά πρέπει να αφορούν και την ευρύτερη κοινότητα με άμεσο τρόπο για να μπορέσουν να έχουν άμεσο αποτέλεσμα.
3. Τέλος, οι ιατρικοί σύλλογοι, θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι συστάσεις που δίνονται στο κοινό για την υγιεινή του σπιτιού και της κοινότητας παρέχονται με τον σωστό τρόπο και για να επιτευχθεί αυτό πρέπει να τροποποιηθεί η μέχρι τώρα ενημέρωση και εκπαίδευση του κοινού σχετικά με την αντιμικροβιακή αντοχή.

Συμπερασματικά

Στη βάση, λοιπόν, επιστημονικών στοιχείων, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και υπογραμμίζουν ότι η υγιεινή του σπιτιού και της κοινότητας, πρέπει επειγόντως να ληφθεί πιο σοβαρά υπόψη και είναι καιρός η παγκόσμια κοινότητα να συνεργαστεί και να αναγνωρίσει ότι η μείωση της ανάγκης για συνταγογράφηση αντιβιοτικών και της δημιουργίας ανθεκτικών μικροβιακών στελεχών σε νοσοκομειακό περιβάλλον, δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς να μειωθεί η κυκλοφορία των λοιμώξεων και των ανθεκτικών μικροβιακών στελεχών στην κοινότητα.