Ψυχική υγεία

Aπώλεια μιας σχέσης: Τρόποι να αντιμετώπισετε μια τέτοια κατάσταση

Τι συμβαίνει όταν ο σύντροφος της ζωής σας διακόπτει απροσδόκητα τη σχέση σας;

Όλοι έχουμε βιώσει πολλές απώλειες σχέσεων με φίλους, συγγενείς και στενούς δεσμούς στη ζωή μας. Παρόλο που αυτές οι απώλειες ήταν εξαιρετικά επώδυνες και κάποιες εξουθενωτικές, καταφέραμε όχι μόνο να επιβιώσουμε αλλά και να ευδοκιμήσουμε σε μερικούς τομείς της ζωής μας.

Βιώνοντας την απώλεια μιας σχέσης δημιουργούμε κάποια μορφή εσωστρέφειας για να εξηγήσουμε τον χωρισμό και τα επακόλουθα. Έτσι λειτουργεί ο εγκέφαλος για να επεξεργαστεί τα επώδυνα γεγονότα. Ωστόσο, αυτός ο αρχικός, αντιδραστικός και προστατευτικός τύπος κλεισίματος είναι πιθανό να είναι αποσπασματικός και ελλιπής και επομένως περιορισμένης αξίας.

Δυστυχώς, πολλοί από εμάς δημιουργούμε το κλείσιμο στον εαυτό μας με ανθυγιεινούς τρόπους που μπορεί να παρατείνουν τον πόνο της απώλειάς μας καθώς και να περιπλέξουν τις μελλοντικές σχέσεις. Πριν εξετάσουμε αυτή τη διαδικασία διεξοδικά, ας σκεφτούμε ότι το βασικό ερώτημα δεν είναι αν έχετε κλειστεί αλλά η ποιότητα του κλεισίματος που παρέχετε στον εαυτό σας.

Τι είναι το υγιές κλείσιμο στον εαυτό μου;

Τι σημαίνει ο όρος “υγιές κλείσιμο” όταν εφαρμόζεται στην απώλεια σχέσεων, είτε μέσω θανάτου είτε μέσω απόρριψης και χωρισμού του συντρόφου; Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει μια ισχυρή ανθρώπινη ανάγκη να κατανοήσουμε και να αποδεχτούμε την απώλειά μας, να καταλάβουμε γιατί συνέβη και να καθορίσουμε τι μπορούμε να κάνουμε για να ανακάμψουμε από αυτήν προς μια νέα και ουσιαστική κατεύθυνση.

Η δημιουργία μιας υγιούς αφήγησης ή ενός κλεισίματος φαίνεται να είναι η απάντηση, εφόσον υποστηρίζει μια ευέλικτη και εποικοδομητική ερμηνεία του χωρισμού σας, επιτρέπει τη συμπόνια τόσο για εσάς όσο και για τον σύντροφό σας και δημιουργεί έναν οδηγό για την ανάκαμψη και τη “συνέχιση της ζωής”. Αυτό το πλαίσιο συνδυάζει τις υγιείς αφηγήσεις με τα πρακτικά εργαλεία της συγχώρεσης και μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικό.

Πρέπει να γίνει ανάκτηση από την απώλεια της σχέσης; 

Όταν τελειώνει μια σχέση, είναι “φυσικό” και “φυσιολογικό” να βιώνετε θλίψη και στενοχώρια. Αυτό είναι καθολικό και μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας. Ωστόσο, αυτή είναι επίσης μια κομβική στιγμή για να επαναπροσδιορίσουμε την αρχική μας αφήγηση και να τη προσαρμόσουμε ώστε να είναι πιο ευέλικτη και αποδεκτή για τους στόχους της ζωής μας.

Το υγιές κλείσιμο δεν είναι υποτιμητικό προς τον πρώην σύντροφό σας ή προς τον εαυτό σας. Περιλαμβάνει μια ευρύτερη προοπτική που εξηγεί τα γεγονότα του χωρισμού και προσφέρει ένα πιο χρήσιμο και συμπονετικό πλαίσιο για την κατανόηση του πώς και γιατί έληξε η σχέση.

Οργανώνει μια πορεία για το πώς μπορείτε να μάθετε από αυτή την εμπειρία και να τη χρησιμοποιήσετε προς όφελός σας όταν η θλίψη έχει ολοκληρώσει τον κύκλο της. Σας επιτρέπει να είστε προσανατολισμένοι στο μέλλον αντί να κολλήσετε στο παρελθόν δυσανασχετώντας για τις πληγές του παρελθόντος. Απλά, σας επιτρέπει να “αναπνεύσετε πλήρως” και να εξετάσετε όλες τις επιλογές και τις δυνατότητές σας.

Το υγιές κλείσιμο λειτουργεί καλύτερα μέσα σε ένα πλαίσιο συγχώρεσης του εαυτού σας και του συντρόφου σας. Η υγιής αφήγηση παρέχει το απαραίτητο γνωστικό πλαίσιο, ενώ η συγχώρεση βοηθά στην εκκαθάριση των τοξικών συναισθημάτων από τραυματισμούς του παρελθόντος.

Ποια είναι η  φιλοσοφία της συγχώρεσης;

Η ενασχόληση με την εργασία της συγχώρεσης που περιλαμβάνει ένα νοητικό πλαίσιο για την κατανόηση της απώλειάς σας και τη λήψη ενεργών βημάτων προς την ουσιαστική αποκατάσταση μπορεί να προσφέρει τα περισσότερα οφέλη στο συντομότερο χρονικό διάστημα. Υπάρχει ισχυρή εμπειρική υποστήριξη για αυτό το συμπέρασμα. Πρόσφατες έρευνες, συμπεριλαμβανομένης της DBT και της φιλοσοφίας της αποδοχής του Ζεν και της θεραπείας που επικεντρώνεται στη συμπόνια, υποστηρίζουν ότι η χρήση μορφών συγχώρεσης και γνωστικών αφηγήσεων είναι αποτελεσματικά θεραπευτικά εργαλεία στο πλαίσιο στενών συναντήσεων σχέσεων.

Ο κύριος λόγος για το αυτοδημιούργητο υγιές κλείσιμο και την ενεργή συγχώρεση είναι απλός και εγωιστικός με θετικό τρόπο. Δικαιολογείτε γιατί “πρέπει” να συγχωρήσετε τον πρώην σύντροφό σας ή/και τον εαυτό σας. Τι θα κερδίζατε και τι θα χάνατε;

Η χρήση των μορφών συγχώρεσης σε συνδυασμό με υγιείς αφηγήσεις μας επιτρέπει να αναπλαισιώσουμε και να ρυθμίσουμε τα τοξικά συναισθήματα καθώς και να ανταλλάξουμε ένα αρνητικό νοητικό σύνολο για τους προηγούμενους συντρόφους μας με μια πιο εποικοδομητική και ευέλικτη στάση που είναι περισσότερο ευθυγραμμισμένη με τις δικές μας προσωπικές αξίες και τους στόχους της ζωής μας.

Παίρνουμε μια στοχευμένη και σκόπιμη απόφαση για το ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσουμε: Κρατιέμαι στο παρελθόν και αναπολώ τις πληγές του παρελθόντος και τις απορρίψεις των συντρόφων μου ή επιτρέπω στον εαυτό μου να ασχοληθεί πιο ολοκληρωμένα με τα πράγματα που εκτιμώ περισσότερο; Είναι σαφώς δύσκολο να τα κάνουμε και τα δύο.

Για παράδειγμα, σκεφτείτε αυτή τη μεταφορά: Γιατί να φυτέψετε έναν υγιή σπόρο σε τοξικό έδαφος και μετά να περιμένετε να γίνει ψηλό και δυνατό; Η επιλογή σας στο που θα εστιάσετε μπορεί είτε να σας κρατήσει κολλημένους με πληγές του παρελθόντος είτε να σας πάει μπροστά με έναν πιο ανοιχτό και αποδεκτό τρόπο. Η απόφαση στην οποία επιλέγετε να ποντάρετε θα καθορίσει την κατεύθυνση που θα ταξιδέψετε.

Γιατί είναι απαραίτητη η χρήση εργαλείων συγχώρεσης;

Είναι σπάνιο για οποιονδήποτε να έχει μια πλήρη εικόνα για το πώς τελείωσαν οι προηγούμενες σχέσεις του. Ωστόσο, μπορούμε να φανταστούμε ότι υπάρχει μια πλήρης εικόνα και ότι σ’ αυτή θα λαμβάνει υπόψη το πλαίσιο, το υπόβαθρο και το ιστορικό των προηγούμενων συντρόφων μας.

Αυτή η ευρύτερη προοπτική, ακόμη και αν βασίζεται μόνο στη φαντασία, μπορεί να μας επιτρέψει να δούμε το παρελθόν μας και τους ανθρώπους του πιο περιγραφικά και με λιγότερη κριτική διάθεση.

Για παράδειγμα, πριν από μερικά χρόνια, στεκόμουν σε μια μεγάλη ουρά για να ψωνίσω και παρακολουθούσα τον υπάλληλο να κινείται αργά. Ήταν μια ζεστή μέρα και ο κλιματισμός μετα βίας λειτουργούσε. Εν ολίγοις, ένιωθα εκνευρισμένη. Τότε, με χτύπησε κάποιος από πίσω ένα αντικείμενο. Γύρισα να κοιτάξω πίσω μου, έτοιμη να επιτεθώ στον “εχθρό” μου. Ωστόσο, αποδείχθηκε ότι ο επιτιθέμενος μου ήταν ένας γέρος, τυφλός και περπατούσε με ένα μεγάλο μπαστούνι. Χαμογέλασε και ζήτησε συγγνώμη. Τα συναισθήματά μου μετατοπίστηκαν αμέσως από θυμό σε συμπάθεια. Είχα βιώσει τη “συνολική εικόνα” και αυτό άλλαξε την οπτική μου για το γεγονός.

Αν κοιτάξουμε πίσω στην τελευταία μας διαλυμένη σχέση και στη συνέχεια σκεφτούμε και θυμηθούμε επιλεκτικά κάποια από τα θετικά χαρακτηριστικά του πρώην συντρόφου μας που είχαμε θαυμάσει κάποτε, μπορεί να γεμίσει κάποια κενά. Αυτά τα θετικά γνωρίσματα δεν έχουν εξαφανιστεί, παρόλο που μπορεί να μην απευθύνονται πια σε εμάς.

Αν δούμε τον πρώην σύντροφό μας από μια ευρύτερη οπτική γωνία που περιλαμβάνει τόσο θετικά όσο και αρνητικά χαρακτηριστικά, ίσως είμαστε σε καλύτερη θέση να κατανοήσουμε το μυστήριο του χωρισμού μας και να δούμε μια πιο ολοκληρωμένη, ρεαλιστική και ισορροπημένη εικόνα.

Αυτή η άποψη για τον πρώην σύντροφό μας είναι λιγότερο στραμμένη προς μια κατεύθυνση με βάση τον τρόπο που τελείωσε η σχέση μας. Μπορεί να έχουμε ξεχάσει ή παραμερίσει κάποιες από τις καλύτερες ιδιότητες. Είναι πιο δύσκολο να κατηγορήσουμε και να εκδικηθούμε κάποιον που κάποτε αγαπούσαμε και σεβόμασταν. Επίσης, ίσως θα ήταν συνετό να θυμόμαστε ότι και εμείς έχουμε τόσο θετικά όσο και αρνητικά χαρακτηριστικά, όπως τα βλέπουν τα μάτια των άλλων. Όλοι είμαστε ατελείς.


+ 2 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

Gilbert, P. (2014). Introducing compassion-focused therapy. Advances in Psychiatric Treatment. 15(3), 199–208. https://www.cambridge.org/core/journals/advances-in-psychiatric-treatment/article/introducing-compassionfocused-therapy/ECBC8B7B87E90ABB58C4530CDEE04088

Linehan, M. M. (1997). Validation and psychotherapy. In A. Bohart & L. Greenberg, (Eds). Empathy Reconsidered: New Direction in Psychotherapy (pp. 353–392), Washington, D.C.: American Psychological Association https://www.researchgate.net/profile/Marsha-Linehan/publication/232561580_Validation_and_psychotherapy/links/54eba9c70cf2a030519476eb/Validation-and-psychotherapy.pdf