Η υπνική άπνοια είναι μια δυνητικά σοβαρή διαταραχή του ύπνου κατά την οποία η αναπνοή σταματά και ξεκινά επανειλημμένα. Σε περίπτωση που για παράδειγμα κάποιος ροχαλίζει δυνατά και αισθάνεται κουρασμένος ακόμα και μετά από έναν πλήρη ύπνο, μπορεί να πάσχει από υπνική άπνοια χωρίς να το γνωρίζει.

Ποιοι είναι οι κυριότεροι τύποι άπνοιας;

Οι κύριοι τύποι υπνικής άπνοιας είναι:

• Η αποφρακτική άπνοια ύπνου, που αποτελεί την πιο κοινή μορφή και εμφανίζεται όταν χαλαρώνουν οι μύες του λαιμού
• Κεντρική άπνοια ύπνου, η οποία εμφανίζεται όταν ο εγκέφαλός δεν στέλνει σωστά σήματα στους μύες που ελέγχουν την αναπνοή
• Σύνδρομο σύνθετης υπνικής άπνοιας ή αλλιώς κεντρική υπνική άπνοια επείγουσας θεραπείας, η οποία εμφανίζεται όταν κάποιος έχει συνδυαστικά και αποφρακτική άπνοια ύπνου αλλά και κεντρική άπνοια ύπνου.

Ποια είναι η συμπτωματολογία της άπνοιας;

Τα συμπτώματα της αποφρακτικής και της κεντρικής υπνικής άπνοιας είναι παρόμοια, καθιστώντας μερικές φορές δύσκολο τον προσδιορισμό του τύπου από τον οποίο πάσχει κανείς. Τα πιο κοινά  συμπτώματα και των δύο τύπων περιλαμβάνουν:

• Δυνατό ροχαλητό
• Δυσκολία στην αναπνοή με λαχάνιασμα ζητώντας αέρα κατά τη διάρκεια του ύπνου
• Πρωινός πονοκέφαλος
• Δυσκολία στον ύπνο (αϋπνία)
• Έντονη ξηροστομία κατά το ξύπνημα
• Υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας (υπερυπνία)
• Έλλειψη προσοχής και απόσπαση συγκέντρωσης

Ποιες οι κυριότερες αιτίες εμφάνισης άπνοιας;

Αποφρακτική άπνοια ύπνου

Η αποφρακτική άπνοια ύπνου συμβαίνει  όταν οι μύες στο πίσω μέρος του λαιμού χαλαρώνουν. Αυτοί οι μύες υποστηρίζουν τη μαλακή υπερώα, τις αμυγδαλές, τα πλευρικά τοιχώματα του λαιμού και τη γλώσσα. Όταν, λοιπόν, οι μύες αυτοί χαλαρώνουν, ο αεραγωγός στενεύει ή και κλείνει καθώς γίνεται η εισπνοή. Ο ασθενής δεν μπορεί να πάρει αρκετό αέρα με αποτέλεσμα  να μειώνεται το επίπεδο οξυγόνου στο αίμα. Ο εγκέφαλός αντιλαμβάνεται την αδυναμία αυτή να αναπνεύσει και τον ξεσηκώνει για λίγο από τον ύπνο, ώστε να μπορέσει να ανοίξει ξανά τον αεραγωγό. Αυτό το ξύπνημα είναι συνήθως τόσο σύντομο που ο ασθενής δεν το θυμάται καν. Επιπλέον, μπορεί να:

• ρουθουνίζει έντονα
• έχει το αίσθημα του πνιγμού
• λαχανιάζει.

Αυτό το μοτίβο μπορεί να επαναλαμβάνεται  έως και  30 φορές  κατά τη διάρκεια της νύχτας, μειώνοντας έτσι την ικανότητά να φτάσει στις βαθιές, ξεκούραστες φάσεις του ύπνου.

Κεντρική άπνοια ύπνου

Αυτή η λιγότερο συχνή μορφή υπνικής άπνοιας εμφανίζεται όταν ο εγκέφαλός αποτυγχάνει να μεταδώσει σήματα στους αναπνευστικούς μύες. Αυτό σημαίνει ότι δεν γίνεται από τον ασθενή καμία  προσπάθεια να αναπνεύσει για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Εξαιτίας αυτού μπορεί είτε να ξυπνήσει με δύσπνοια ή  και να δυσκολευτεί να κοιμηθεί. 

Υπάρχει θεραπεία για την άπνοια;

Στις ηπιότερες περιπτώσεις  συνήθως ο γιατρός συστήνει απλά κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως:

• απώλεια βάρους
• διακοπή του καπνίσματος.

Εάν τυχόν συνυπάρχουν ρινικές αλλεργίες, ο γιατρός θα συστήσει θεραπεία για την αντιμετώπισή τους. 

Εάν αυτά τα μέτρα δεν βελτιώσουν τα συμπτώματά ή εάν η άπνοια κριθεί από μέτρια έως  και σοβαρή, υπάρχουν διαθέσιμες διάφορες άλλες θεραπείες. Κυκλοφορούν αρκετές  συσκευές, οι οποίες  βοηθήσουν στο άνοιγμα ενός φραγμένου αεραγωγού και χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί  κάποιου είδους χειρουργική επέμβαση, η οποία εξαρτάται από το τύπο της άπνοιας καθώς και από την αιτία που την προκαλεί.

Πριν οποιαδήποτε θεραπεία το πρώτο βήμα είναι να επισκεφτεί κανείς τον πνευμονολόγο του και τον ωτορινολαρυγγολόγο του και στη συνέχεια να επισκεφθεί κάποιο κέντρο μελέτης ύπνου, όπου εκεί θα γίνουν οι κατάλληλες παραμετρικές μετρήσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου ώστε να δοθεί η κατάλληλη θεραπεία για να απαλύνουν τα συμπτώματα και να αποφευχθούν μεταγενέστερα καρδιαγγειακά προβλήματα ή άλλες επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν.