Ανεπάρκεια βιταμίνης Β

Β-12

Ποιος ο ρόλος της;

Η βιταμίνη Β-12 (αλλιώς κοβαλαμίνη) βοηθά στην διατήρηση της ομοιόστασης του νευρικού συστήματος, καθώς και στην ανάπτυξη και παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Ποιες τροφές την περιέχουν;

Η Β-12 ανευρίσκεται ως επί το πλείστον στο κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, επομένως όσοι ακολουθούν αυστηρή χορτοφαγική (vegan) δίαιτα βρίσκονται σε κίνδυνο ανεπάρκειας. Οποιαδήποτε άλλη διατροφική πηγή πρόσληψης Β-12 είναι οι λεγόμενες «ενισχυμένες» τροφές. 

Ορισμένες από τις καλύτερες πηγές βιταμίνης Β-12 περιλαμβάνουν:

• Το τυρί
• Το γάλα
• Τα αυγά
• Τα μαλάκια
• Τα ψάρια
• Το κόκκινο κρέας
• Το συκώτι
• Τους νεφρούς

Τι συμβαίνει αν έχετε έλλειψη;

Ανεπάρκεια βιταμίνης Β-12 μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία και ζάλη σε μεγαλύτερης ηλικίας άτομα.

Ψυχολογικές παθήσεις, όπως η άνοια, η παράνοια και η κατάθλιψη, καθώς και συμπεριφορικές αλλαγές, μπορεί να απορρέουν από έλλειψη Β-12. Οι νευρολογικές βλάβες πιθανώς κάποιες φορές να μην είναι αναστρέψιμες.

Η ανεπάρκεια βιταμίνης Β-12 μπορεί να προκαλέσει κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα:

• Αδυναμία
• Υπερβολική κόπωση
• Ευερεθιστότητα και κατάθλιψη
• Μούδιασμα στα χέρια και τα πόδια

Β-6

Ποιος ο ρόλος της;

Η βιταμίνη Β-6 (αλλιώς πυριδοξίνη) βοηθά το σώμα να μετατρέψει το φαγητό σε ενέργεια και συνεισφέρει στην καταπολέμηση των μολύνσεων. Έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες χρειάζονται βιταμίνη Β-6, ώστε οι εγκέφαλοι των μωρών να αναπτυχθούν φυσιολογικά.

Ποιες τροφές την περιέχουν;

Οι σημαντικότερες τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Β-6 είναι:

• Τα σιτηρά και τα δημητριακά
• Τα ρεβίθια
• Το καρπούζι
• Το σπανάκι
• Οι πατάτες
• Το στήθος κοτόπουλου
• Ο σολομός
• Ο τόνος
• Το μοσχαρίσιο συκώτι
• Ο μοσχαρίσιος κιμάς

Τι συμβαίνει αν έχετε έλλειψη;

Ανεπαρκής ποσότητα βιταμίνης Β-6 μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία, καθώς επίσης και σε δερματικές διαταραχές, όπως εξανθήματα και σημάδια γύρω από την περιοχή του στόματος. Η έλλειψή της μπορεί επίσης να προκαλέσει:

• Ναυτία
• Ζάλη
• Ευαισθησία σε μολύνσεις
• Δερματίτιδα
• Κατάθλιψη

Β-1/Β-2

Ποιος ο ρόλος τους;

Οι βιταμίνες Β-1 (αλλιώς θειαμίνη) και Β-2 (αλλιώς ριβοφλαβίνη) συμβάλλουν στον μεταβολισμό των τροφών. Η Β-1 παρουσιάζει και νευρολογικά οφέλη, ενώ η Β-2 ενισχύει την διατήρηση της καλής όρασης.

Ποιες τροφές τις περιέχουν;

Οι περισσότεροι λαμβάνουν Β1 από τα δημητριακά και τα προϊόντα ολικής άλεσης. Η Β-2 βρίσκεται:

• Στο γάλα
• Στα αυγά
• Στα σκούρα πράσινα λαχανικά
• Στα σιτηρά

Τι συμβαίνει αν έχετε έλλειψη;

Η έλλειψη των βιταμινών Β-1 και Β-2 γενικά δεν θεωρείται ως ένα ιδιαίτερο πρόβλημα, διότι πολλά τρόφιμα, όπως το γάλα και τα δημητριακά ολικής άλεσης, είναι ενισχυμένα σε βιταμίνες. Παρόλα αυτά, η ανεπάρκειά τους μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα σε όσους κάνουν κατάχρηση αλκοόλ, όπως ζάλη και γωνιακή χειλίτιδα.

Β-3

Ποιος ο ρόλος της;

Η βιταμίνη Β-3 (αλλιώς νιασίνη) είναι μία ακόμη βιταμίνη που διαδραματίζει ρόλο στον μεταβολισμό, στην σωστή πέψη και χώνεψη.

Ποιες τροφές την περιέχουν;

Οι κυριότερες πηγές βιταμίνης Β-3 είναι:

• Τα φιστίκια
• Το σιτάρι και το κριθάρι
• Το ψάρι
• Το κοτόπουλο
• Το κόκκινο κρέας
• Το συκώτι

Τι συμβαίνει αν έχετε έλλειψη;

Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Β-3 συνδέονται με πεπτικά προβλήματα, όπως ναυτία και στομαχικές κράμπες. Σοβαρή ανεπάρκεια μπορεί να προκαλέσει ακόμη και διανοητικές διαταραχές.

Β-9

Ποιος ο ρόλος της;

Η βιταμίνη Β-9 καλείται και φολικό ή φυλλικό οξύ. Το φυλλικό οξύ είναι η μορφή της βιταμίνης που απαντά φυσιολογικά στα τρόφιμα, ενώ το φολικό οξύ είναι η συνθετική, πιο σταθερή μορφή, η οποία εντοπίζεται στα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα συμπληρώματα διατροφής. Όπως οι περισσότερες βιταμίνες Β, έτσι και η Β-9 ενισχύει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Επίσης, μειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών στην ανάπτυξη του εμβρύου όταν καταναλώνεται από έγκυες γυναίκες.

Ποιες τροφές την περιέχουν;

Β-9 περιέχουν οι ακόλουθες τροφές:

• Τα πράσινα λαχανικά
• Τα όσπρια
• Τα «ενισχυμένα» δημητριακά
• Τα σιτηρά
• Το κρέας
• Το ψάρι
• Το παντζάρι
• Το συκώτι και οι νεφροί

Τι συμβαίνει αν έχετε έλλειψη;

Η έλλειψη βιταμίνης Β-9 μπορεί να οδηγήσει το άτομο σε διάρροια και αναιμία. Ιδιαίτερα στις έγκυες γυναίκες, η εν λόγω έλλειψη μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη σοβαρών ανωμαλιών στο έμβρυο. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, η υπερβολική λήψη φολικού οξέος μέσω συμπληρωμάτων κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης δύναται να δημιουργήσει νευρολογικά προβλήματα στο έμβρυο.

Πρόληψη

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρειάζονται κάποιο συμπλήρωμα διατροφής προκειμένου να λάβουν τις απαραίτητες ποσότητες βιταμινών Β, καθώς υπάρχει πληθώρα τροφών για την κάλυψη των εν λόγω αναγκών. Σαφώς, απαραίτητη προϋπόθεση είναι όλες αυτές οι τροφές να περιλαμβάνονται στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής.

Αρκετές φορές τα μη συνταγογραφούμενα συμπληρώματα χρησιμοποιούνται για την πρόληψη της ανεπάρκειας. Ωστόσο, τα συμπληρώματα βιταμινών πρέπει να λαμβάνονται μόνο υπό την επίβλεψη ενός γιατρού. Αν είστε έγκυος ή άνω των 50 ετών, είναι πιο πιθανό να χρειαστείτε κάποιο συμπλήρωμα.

Πρέπει ακόμη να τονιστεί ότι τα συμπληρώματα βιταμινών Β είναι η έσχατη λύση για κάποιον που δεν μπορεί να λάβει επαρκείς ποσότητες μέσω της διατροφής ή έχει κάποιο πρόβλημα υγείας. Η πιθανότητα συσσώρευσης βιταμινών Β στον οργανισμό δεν είναι τόσο μεγάλη όσο για έτερα συστατικά, διότι οι βιταμίνες αυτές είναι υδατοδιαλυτές. Πάντοτε, όμως, ελλοχεύει ο κίνδυνος των παρενεργειών, καθώς και των μακροπρόθεσμων βλαβών από οποιοδήποτε συμπλήρωμα διατροφής.

Αν πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε ανεπάρκεια κάποιας βιταμίνης Β, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας, ο οποίος θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση και θα σας ζητήσει εξετάσεις αίματος.