Βιταμίνη Β3: Η αυξημένη πρόσληψη νιασίνης αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων

Η νιασίνη, η οποία είναι γνωστή και ως βιταμίνη Β3, δημιουργείται και χρησιμοποιείται από το σώμα για τη μετατροπή των τροφών που καταναλώνονται σε ενέργεια. Όμως, νέα μελέτη, διαπίστωσε ότι τα αυξημένα επίπεδα νιασίνης στο ανθρώπινο σώμα, μπορούν δυνητικά να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.

Διαβάστε επίσης: Καρδιακή νόσος: Ποιες είναι οι καλύτερες θεραπευτικές προσεγγίσεις;

Η εν λόγω μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Medicine, διαπίστωσε ότι ένα υποπροϊόν που δημιουργείται από τη διάσπαση της νιασίνης, γνωστό ως 4PY, έχει άμεση συσχέτιση με την καρδιακή προσβολή, το εγκεφαλικό επεισόδιο και άλλα καρδιακά προβλήματα. Πιο συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι τα άτομα που έχουν αυξημένα επίπεδα 4PY στο σώμα τους, διέτρεχαν περίπου 60% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιακά επεισόδια, συγκριτικά με τα άτομα που έχουν χαμηλότερα επίπεδα 4PY στο σώμα τους.

Σύμφωνα με τον Stanley Hazen, MD, PhD, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και πρόεδρος Καρδιαγγειακών και Μεταβολικών Επιστημών στο ερευνητικό ινστιτούτο Cleveland Clinic’s Lerner, τα συγκεκριμένα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά διότι φέρνουν στο φως έναν μέχρι στιγμής μη αναγνωρισμένο παράγοντα κινδύνου για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για νέους τρόπους πρόληψης.

Διαβάστε επίσης: Ποιες βιταμίνες βοηθούν στην καταπολέμηση της φλεγμονής;

Τι είναι η νιασίνη και γιατί είναι σημαντική για το ανθρώπινο σώμα;

Η νιασίνη είναι σημαντική για το ανθρώπινο σώμα. Οι άνθρωποι μπορούν εύκολα να την εξασφαλίσουν μέσω της διατροφής τους, διότι υπάρχει σε αφθονία σε πολλά τρόφιμα, όπως το ψάρι, τα γαλακτοκομικά προιόντα, τα δημητριακά ολικής αλέσεως και το κρέας. Σύμφωνα με τον Joseph Daibes, DO, επεμβατικός καρδιολόγος στο νοσοκομείο Northwell Lenox Hill Hospital, η νιασίνη παίζει πολλούς σημαντικούς ρόλους στο ανθρώπινο σώμα, ανάμεσά τους η μετατροπή της τροφής σε ενέργεια, η διατήρηση της υγείας του δέρματος, η βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος, η μείωση της κακής χοληστερίνης (LDL) και των τριγλυκεριδίων, η σωστή λειτουργία των νεύρων και η σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.

Όταν το ανθρώπινο σώμα δεν εξασφαλίζει αρκετή νιασίνη μέσω της διατροφής, αυξάνεται ο κίνδυνος μιας ασθένειας με την επωνυμία πελάγρα, η οποία χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως η απώλεια όρεξης, η διάρροια, η αδυναμία και η ψυχική σύγχυση.

Ωστόσο, παρόλο που η νιασίνη είναι σημαντική για το ανθρώπινο σώμα και μάλιστα ήταν από τα πρώτα φάρμακα που χρησιμοποιήθηκαν για τη μείωση της χοληστερίνης, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ναι μεν τα άτομα που λάμβαναν νιασίνη είδαν μείωση στη χοληστερίνη τους, αλλά τα καρδιακά περιστατικά δεν μειώθηκαν σε αυτή τη μερίδα ατόμων. Αντιθέτως, αυξήθηκαν συγκριτικά με τα περιστατικά που παρατηρούνταν στο γενικό πληθυσμό που δεν λάμβανε νιασίνη.

Διαβάστε επίσης: Βιταμίνες και συμπληρώματα: Προστατεύουν ή είναι σπατάλη χρημάτων;

Γιατί η νιασίνη επηρεάζει αρνητικά την καρδιά;

Κατά τη διάσπαση της νιασίνης, παράγονται υποπροϊόντα που είναι γνωστά ως 2PY και 4PY. Η νέα μελέτη διαπίστωσε ότι τα εν λόγω υποπροϊόντα και συγκεκριμένα το 4PY, αυξάνουν την αγγειακή φλεγμονή, η οποία επηρεάζει αρνητικά τα αιμοφόρα αγγεία και συμβάλλει στην δημιουργία πλάκας στις αρτηρίες μακροπρόθεσμα (αθηροσκλήρωση). Η αθηροσκλήρωση, να υπενθυμίσουμε, είναι ένας από τους βασικότερους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.

Σύμφωνα με τον Daibes, οι μέχρι σήμερα μελέτες, έχουν τεκμηριώσει επαρκώς ότι η φλεγμονή, παίζει σημαντικό ρόλο στις καρδιαγγειακές παθήσεις, ειδικά στην αθηροσκληρωτική στεφανιαία νόσο και δεδομένου ότι οι 2PY και 4PY είναι προφλεγμονώδεις παράγοντες, αυξάνουν την αγγειακή φλεγμονή, η οποία συνδέεται άμεσα με δυσμενή καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως τα εγκεφαλικά επισόδεια και οι καρδιακές προσβολές.

Διαβάστε επίσης: Πρέπει να ανησυχείτε για τη χρόνια φλεγμονή; Πότε μπορεί να γίνει επικίνδυνη;

Όπως εξήγησε η Lena Bakovic, MS, RDN, CNSC, εγγεγραμμένη διαιτολόγος που ειδικεύεται στις χρόνιες παθήσεις,  στη διαχείριση του βάρους και στην υγεία του εντέρου στο Top Nutrition Coaching, το υποπροϊόν της νιασίνης 4PY, προκαλεί φλεγμονή στο καρδιαγγειακό σύστημα και ταυτόχρονα αυξάνει την πλάκα που συσσωρεύεται στα τοιχώματα των αρτηριών, προκαλώντας βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία.

Σημειώνεται ότι παρόλο που η μελέτη δεν έδειξε μια αιτιώδη σχέση ανάμεσα στη νιασίνη και τον αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, οι ερευνητές υπογράμμισαν ότι επιβάλλονται μεγαλύτερες μελέτες για την περαιτέρω διερεύνηση αυτής της σχέσης.

Διαβάστε επίσης: Πολυβιταμίνες: Βελτιώνουν τη μνήμη ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας;

Ποια τρόφιμα και άλλα προϊόντα περιέχουν νιασίνη;

Υπάρχουν πολλά τρόφιμα που είναι φυσικά πλούσια σε νιασίνη, όπως τα ακόλουθα:

• Ψάρια
• Κόκκινο κρέας
• Πουλερικά
• Χοιρινό κρέας
• Δημητριακά ολικής αλέσεως
• Καστανό ρύζι
• Μπανάνες
• Σπόροι
• Ξηροί καρποί

Υπάρχουν και άλλα τρόφιμα που είναι εμπλουτισμένα με νιασίνη, όπως:

• Εμπλουτισμένο ψωμί
• Εμπλουτισμένα δημητριακά
• Εμπλουτισμένες βρεφικές τροφές

Η νιασίνη υπάρχει επίσης και σε πολλά συμπληρώματα διατροφής, όπως:

• Πολυβιταμίνες
• Συμπληρώματα μετάλλων

Διαβάστε επίσης: Βιταμίνη Β3 (Νιασίνη): Σε ποιες τροφές βρίσκεται & πόση χρειάζεστε;

Πόσο επικίνδυνη είναι η νιασίνη; Ποιά η συνιστώμενη ποσότητα πρόσληψης σε καθημερινή βάση;

Σύμφωνα με τον Bakovic, η νιασίνη μετριέται σε ισοδύναμα νιασίνης (NE). Ένα NE ισοδυναμεί με ένα χιλιοστόγραμμο (mg) νιασίνης ή 60 mg τρυπτοφάνης, ένα αμινοξύ το οποίο μετατρέπεται από το σώμα σε νιασίνη.  Η συνιστώμενη ποσότητα πρόσληψης νιασίνης σε καθημερινή βάση, ανέρχεται σε γενικές γραμμές περίπου στα 16 mg NE για τους άνδρες και στα 14 mg NE για τις γυναίκες. Για τις γυναίκες που είναι έγκυες ανέρχεται στα 18 mg NE και στα 17 mg NE για τις γυναίκες που θηλάζουν.

Το ανώτερο επίπεδο πρόσληψης νιασίνης που μπορεί να γίνει ανεκτό από το ανθρώπινο σώμα σε ημερήσια βάση, που είναι απίθανο να προκαλέσει βλαβερές επιπτώσεις, είναι τα 35 χιλιοστόγραμμα ή 35 NE νιασίνης, για άτομα 19 ετών και άνω. Οτιδήποτε πάνω από αυτό το όριο μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα. Ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα που υποδηλώνουν υπερβολική δόση νιασίνης είναι το κοκκίνισμα του δέρματος ολόκληρου του σώματος.

Διαβάστε επίσης: Βιταμίνες: Ποια είναι η καλύτερη ώρα της ημέρας για να τις πάρετε;

Άλλα συμπτώματα που υποδηλώνουν τοξικότητα νιασίνης είναι τα ακόλουθα:

• Ουρική αρθρίτιδα
• Πεπτικά προβλήματα
• Ναυτία
• Διάρροια
• Έμετος
• Θολή όραση
• Κόπωση
• Χαμηλή αρτηριακή πίεση
• Πονοκέφαλος
• Εύκολη δημιουργία μωλώπων
• Αυξημένη αιμορραγία από πληγές
• Φλεγμονή του ήπατος (σε σπάνιες περιπτώσεις)

Σε κάθε περίπτωση όμως, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι είναι πολύ απίθανη η υπερδοσολογία νιασίνης από την κατανάλωση τροφών που είναι πλούσιες στο συγκεκριμένο συστατικό, διότι οι διατροφικές πηγές νιασίνης προσφέρουν σχεδόν κατά κανόνα ισορροπημένες ποσότητες. Ο κίνδυνος υπερδοσολογίας είναι μεγαλύτερος με τη χρήση συμπληρωμάτων, γι΄αυτό χρειάζεται η δέουσα προσοχή και η συμβουλή γιατρού πριν τη λήψη της οποιαδήποτε βιταμίνης.

Διαβάστε επίσης: Βιταμίνες και συμπληρώματα διατροφής: Πόσο ωφέλιμα είναι στην πραγματικότητα;