Αξιολόγηση εγκαύματος

Τύποι εγκαυμάτων

Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι εγκαυμάτων;

Οι τύποι εγκαυμάτων βασίζονται στο βάθος της βλάβης (βαθμός εγκαύματος). Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι:

• Εγκαύματα πρώτου βαθμού. Τα εγκαύματα αυτά είναι ο λιγότερο σοβαρός τύπος, διότι επηρεάζουν μόνο την εξωτερική στοιβάδα του δέρματος, γνωστή ως επιδερμίδα. Τα εγκαύματα πρώτου βαθμού προκαλούν πόνο και ερυθρότητα, αλλά όχι φυσαλίδες ή ανοιχτές πληγές. Ένα ηλιακό έγκαυμα είναι ο πιο κοινός τύπος εγκαύματος πρώτου βαθμού. Τα εγκαύματα πρώτου βαθμού συνήθως υποχωρούν μέσα σε περίπου μία εβδομάδα. Οι κατ’ οίκον θεραπείες περιλαμβάνουν εμβάπτιση της περιοχής σε δροσερό νερό και χρήση αποστειρωμένης γάζας. Μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα μπορούν να ανακουφίσουν από τον πόνο.
• Εγκαύματα δεύτερου βαθμού. Αυτά τα εγκαύματα είναι περισσότερο σοβαρά από τα εγκαύματα πρώτου βαθμού, διότι επηρεάζουν την εξωτερική και μέση στιβάδα του δέρματος, γνωστή ως χόριο. Προκαλούν πόνο, ερυθρότητα και φυσαλίδες. Ορισμένα εγκαύματα δεύτερου βαθμού μπορούν να αντιμετωπιστούν με αντιβιοτικές κρέμες και κάλυψη της περιοχής με αποστειρωμένη γάζα. Περισσότερο σοβαρά εγκαύματα δεύτερου βαθμού απαιτούν μεταμόσχευση δέρματος. Τα εγκαύματα δεύτερου βαθμού μπορούν να προκαλέσουν ουλοποίηση.
• Εγκαύματα τρίτου βαθμού. Αυτός είναι ο πιο σοβαρός τύπος εγκαύματος, διότι επηρεάζει την εξωτερική, μέση και εσωτερική στοιβάδα του δέρματος. Η εσωτερική στοιβάδα είναι γνωστή ως υποδόριος ιστός. Τα εγκαύματα τρίτου βαθμού συχνά προκαλούν βλάβη σε θύλακες τριχών, ιδρωτοποιούς αδένες, νευρικές απολήξεις και άλλους ιστούς στο δέρμα. Ο πόνος μπορεί να είναι εξαιρετικά έντονος. Αν, όμως, έχουν υποστεί βλάβη νευρικές απολήξεις, αρχικά μπορεί να μην αισθάνεστε καθόλου πόνο. Αυτά τα εγκαύματα προκαλούν έντονη ουλοποίηση και συνήθως απαιτούν μεταμόσχευση δέρματος.

Επιπρόσθετα με το βαθμό, τα εγκαύματα ταξινομούνται ως ήπια, μετρίως σοβαρά ή σοβαρά. Σχεδόν όλα τα εγκαύματα πρώτου βαθμού και ορισμένα εγκαύματα δεύτερου βαθμού θεωρούνται ήπια. Παρόλο που μπορεί να είναι αρκετά επώδυνα, σπάνια προκαλούν επιπλοκές. Ορισμένα εγκαύματα δεύτερου βαθμού και όλα τα εγκαύματα τρίτου βαθμού θεωρούνται μετρίως σοβαρά ή σοβαρά, διότι μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε θανατηφόρα προβλήματα υγείας.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιείται η αξιολόγηση εγκαύματος;

Η αξιολόγηση εγκαυμάτων χρησιμοποιείται σε μετρίως σοβαρά έως σοβαρά εγκαύματα. Κατά την αξιολόγηση, ο γιατρός θα ελέγξει προσεκτικά την πληγή. Επίσης θα υπολογίσει ένα εκτιμώμενο ποσοστό της ολικής επιφάνειας του σώματος (TBSA) που έχει καεί. Μπορεί να χρησιμοποιήσει τον «κανόνα των 9» για να εκτιμήσει το εν λόγω ποσοστό. Σύμφωνα με τον «κανόνα των 9», το σώμα χωρίζεται σε τμήματα που αντιστοιχούν σε ποσοστό 9% ή 18% ως εξής:

• Κεφαλή και λαιμός: 9% TBSA
• Κάθε χέρι: 9% TBSA
• Κάθε πόδι: 18% TBSA
• Πρόσθιος κορμός: 18% TBSA
• Οπίσθιος κορμός: 18% TBSA

Ο «κανόνας των 9» δεν χρησιμοποιείται στα παιδιά, γιατί τα σώματά τους έχουν διαφορετικές αναλογίες από αυτές των ενηλίκων. Εάν ένα παιδί έχει υποστεί έγκαυμα που καλύπτει μία σχετικά μεγάλη περιοχή, ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει το χάρτη Lund-Browder. Ο χάρτης αυτός δίνει μία περισσότερο ακριβή εκτίμηση με βάση την ηλικία και το σωματικό μέγεθος του παιδιού.

Εάν εσείς ή το παιδί σας έχετε υποστεί έγκαυμα που καλύπτει μία μικρή περιοχή, ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει μία εκτίμηση με βάση το μέγεθος της παλάμης, που αντιστοιχεί περίπου σε 1% TBSA.

ABCDE

Τι άλλο συμβαίνει κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης εγκαύματος;

Εάν έχετε ένα σοβαρό έγκαυμα, μπορεί να χρειάζεστε επείγουσα αξιολόγηση, γνωστή ως αξιολόγηση ABCDE, η οποία χρησιμοποιείται για τον έλεγχο βασικών συστημάτων και λειτουργιών του σώματος. Η αξιολόγηση αυτή συχνά λαμβάνει χώρα σε ασθενοφόρα, επείγοντα περιστατικά και νοσοκομεία. Τα αρχικά ABCDE αντιστοιχούν στα παρακάτω:

• Αεραγωγός (Airway). Ο γιατρός θα ελέγξει για απόφραξη στον αεραγωγό.
• Αναπνοή (Breathing). Ο γιατρός θα ελέγξει για ενδείξεις δυσκολίας της αναπνοής, όπως βήχα ή συριγμό. Μπορεί να χρησιμοποιήσει στηθοσκόπιο για να παρακολουθεί τους ήχους της αναπνοής σας.
• Κυκλοφορία (Circulation). Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει συσκευές για να ελέγξει την καρδιά και την αρτηριακή πίεση. Μπορεί να σας τοποθετήσει φλεβοκαθετήρα, από όπου θα διοχετεύονται υγρά στο σώμα. Τα εγκαύματα συχνά προκαλούν σοβαρή απώλεια υγρών.
• Αναπηρία (Disability). Ο γιατρός θα αναζητήσει ενδείξεις εγκεφαλικής βλάβης, ελέγχοντας πώς ανταποκρίνεστε σε διαφορετικά λεκτικά και σωματικά ερεθίσματα.
• Έκθεση (Exposure). Ο γιατρός θα αφαιρέσει οποιαδήποτε χημικά ή άλλες ουσίες που έχουν προκαλέσει έγκαυμα από το δέρμα ξεπλένοντας την περιοχή με νερό. Μπορεί να εφαρμόσει αποστειρωμένη γάζα στην περιοχή. Επίσης θα ελέγξει τη θερμοκρασία του σώματός σας και θα σας ζεστάνει με μία κουβέρτα και ζεστά υγρά, αν κρίνεται απαραίτητο.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω για την αξιολόγηση εγκαυμάτων;

Τα εγκαύματα και οι πυρκαγιές είναι η τέταρτη πιο κοινή αιτία τυχαίου θανάτου σε παιδιά και ενήλικες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με αναπηρίες βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εγκαυμάτων και θανάτου. Η πλειονότητα των εγκαυμάτων μπορεί να προληφθεί με απλές προφυλάξεις, όπως:

• Ελέγξτε τη θερμοκρασία του νερού προτού εσείς ή το παιδί σας κάνετε μπάνιο.
• Γυρίστε τις χειρολαβές από κατσαρόλες και τηγάνια προς το πίσω μέρος της κουζίνας όταν μαγειρεύετε.
• Χρησιμοποιήστε ανιχνευτές καπνού στο σπίτι σας και ελέγξτε τις μπαταρίες κάθε έξι μήνες.
• Ελέγχετε τα ηλεκτρικά καλώδια τακτικά και πετάξτε όποια έχουν υποστεί φθορά.
• Καλύψτε πρίζες που φτάνουν τα παιδιά.
• Εάν καπνίζετε, μην καπνίζετε ποτέ στο κρεβάτι. Πυρκαγιές που προκαλούνται από τσιγάρα, πούρα και πίπες είναι η κύρια αιτία θανάτου σε πυρκαγιές σπιτιών.
• Να είστε πολύ προσεκτικοί όταν χρησιμοποιείτε σόμπες και θερμάστρες. Δεν πρέπει να βρίσκονται ποτέ κοντά σε κουβέρτες, ρούχα και άλλα εύφλεκτα υλικά. Μην αφήνετε ποτέ αυτές τις συσκευές αναμμένες χωρίς επίβλεψη.

Για να μάθετε περισσότερα αναφορικά με τη θεραπεία ή την πρόληψη εγκαυμάτων, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.