Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση

Συμπτώματα

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ, τα συμπτώματα της DVT εμφανίζονται μόνο στους μισούς από τους πάσχοντες και συνήθως περιλαμβάνουν:

• Μία περιοχή του δέρματος πιο ζεστή από το υπόλοιπο δέρμα
• Κράμπες στο πάσχον πόδι που συνήθως ξεκινούν από την γάμπα
• Το δέρμα στην πάσχουσα περιοχή γίνεται ωχρό ή κοκκινωπό ή μπλε
• Πρήξιμο στο πόδι, τον αστράγαλο ή το άκρο ποδός, συνήθως στην μία πλευρά
• Σοβαρό και ανεξήγητο πόνο στο πόδι και τον αστράγαλο

Άτομα με DVT άνω άκρων, δηλαδή με θρόμβο στο χέρι, μπορεί επίσης να είναι ασυμπτωματικοί. Αν εμφανίσουν, όμως, συμπτώματα, πιθανώς να εκδηλώσουν:

• Μπλε χρώμα δέρματος
• Αδυναμία του χεριού
• Πόνο στον ώμο
• Πόνο στον αυχένα
• Πόνο που μετακινείται από τον βραχίονα στον πήχη
• Πρήξιμο στο χέρι

Πολλοί άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται ότι πάσχουν από DVT, έως ότου εισαχθούν στο νοσοκομείο για επείγουσα αντιμετώπιση πνευμονικής εμβολής (θρόμβος στους πνεύμονες).

Η πνευμονική εμβολή λαμβάνει χώρα όταν ένας εν τω βάθει θρόμβος έχει μετακινηθεί από το χέρι ή το πόδι στους πνεύμονες. Όταν μία αρτηρία των πνευμόνων φράσσει, η κατάσταση γίνεται απειλητική για την ζωή του ασθενούς και απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.

Αίτια

Η DVT προκαλείται από θρόμβο, ο οποίος αποφράσσει μια φλέβα και παρεμποδίζει την φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος. Ο θρόμβος μπορεί να σχηματιστεί εξαιτίας μιας πληθώρας παραγόντων, όπως:

• Εγχείρηση: Τα αγγεία υφίστανται βλάβες κατά την διάρκεια μιας εγχείρησης, κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός θρόμβου. Επίσης, η υποχρεωτική ανάπαυση στο κρεβάτι με ελάχιστη ως καθόλου κίνηση ύστερα από ένα χειρουργείο αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβωσης.
• Συγκεκριμένα φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα αυξάνουν τις πιθανότητες σχηματισμού θρόμβου.
• Τραυματισμός: Βλάβη του τοιχώματος των αγγείων μπορεί να στενέψει ή να μπλοκάρει εντελώς την αιματική ροή, ενώ παράλληλα μπορεί να σχηματιστεί και ένας θρόμβος.
• Μειωμένη κινητικότητα ή αδράνεια: Όταν κάθεστε για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, αίμα συγκεντρώνεται στα κατώτερα τμήματα των ποδιών σας. Αν δεν είστε σε θέση να κινήσετε τα κάτω άκρα σας για πολλές ώρες, η αιματική ροή σε αυτά επιβραδύνεται και εν τέλει μπορεί να καταλήξει στον σχηματισμό θρόμβων.

Διάγνωση

Ο γιατρός θα λάβει το ιατρικό ιστορικό σας, θα πραγματοποιήσει μια ενδελεχή κλινική εξέταση και μία ή περισσότερες διαγνωστικές εξετάσεις για να διαπιστώσει αν πάσχετε από DVT. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν:

Υπερηχογράφημα

Το υπερηχογράφημα είναι η πιο κοινή εξέταση για την διάγνωση της DVT. Ηχητικά κύματα χρησιμοποιούνται για την απεικόνιση των αρτηριών και των φλεβών, ώστε ο γιατρός να δει πώς κυλά το αίμα μέσα σε αυτές.

Αν ένας θρόμβος είναι παρόν, ο γιατρός θα εντοπίσει την διακεκομμένη αιματική ροή και θα κάνει την διάγνωση.

Φλεβογραφία

Αν το υπερηχογράφημα δεν βοηθήσει στην διάγνωση, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει μια φλεβογραφία. Κατά την διάρκεια αυτής, ένα σκιαγραφικό υγρό ενίεται στην υπό εξέταση φλέβα. Ακολούθως, λαμβάνεται μία ακτινογραφία ακτίνων-Χ στην περιοχή όπου ο γιατρός υποπτεύεται την ύπαρξη θρόμβου.

Το σκιαγραφικό υγρό κάνει την φλέβα πιο ορατή, οπότε οποιοδήποτε εμπόδιο της αιματικής ροής γίνεται εύκολα ανιχνεύσιμο.

Δ-Διμερή

Η εξέταση Δ-Διμερών μετρά την ποσότητα μιας ουσίας που απελευθερώνεται όταν ένας θρόμβος σπάει. Αν τα επίπεδά της είναι υψηλά και έχετε προδιαθεσικούς παράγοντες για DVT, είναι πολύ πιθανό να έχετε θρόμβο. Αν τα επίπεδα είναι φυσιολογικά και οι παράγοντες κινδύνου λίγοι, ίσως να μην έχετε.

Θεραπεία

Η DVT συνιστά μια πολύ σοβαρή ιατρική πάθηση. Επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας ή κατευθυνθείτε στο πλησιέστερο τμήμα επειγόντων περιστατικών αν πιστεύετε ότι εμφανίζετε συμπτώματα της ασθένειας.

Οι μέθοδοι αντιμετώπισης της DVT εστιάζουν στην παρεμπόδιση της αύξησης του μεγέθους του θρόμβου. Επιπροσθέτως, η θεραπεία μπορεί να συνεισφέρει στην πρόληψη της πνευμονικής εμβολής και να ελαττώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης περισσότερων θρόμβων.

Φαρμακευτική αγωγή

Ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντιπηκτικά, όπως ηπαρίνη, βαρφαρίνη, ενοξαπαρίνη ή φονταπαρινόξη, τα οποία δυσχεραίνουν τον σχηματισμό θρόμβων. Επίσης, διατηρούν τους υπάρχοντες θρόμβους σε όσο το δυνατόν μικρότερο μέγεθος και ελαττώνουν τις πιθανότητες να εμφανίσετε νέους.

Αν τα αντιπηκτικά αποβούν αναποτελεσματικά ή αν η κατάστασή σας είναι ιδιαίτερα σοβαρή, ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει θρομβολυτικά φάρμακα. Από τα συγκεκριμένα επωφελούνται ιδιαίτερα οι ασθενείς με DVT άνω άκρων.

Ο τρόπος δράσης των εν λόγω φαρμάκων είναι η καταστροφή των θρόμβων και χορηγούνται ενδοφλέβια.

Προϊόντα συμπίεσης

Η χρήση προϊόντων συμπίεσης, όπως κάλτσες, μπορεί να αποτρέψει το πρήξιμο και να ελαττώσει την πιθανότητα ανάπτυξης θρόμβων.

Οι κάλτσες συμπίεσης φτάνουν ως το γόνατο, ακριβώς κάτω ή πάνω από αυτό. Ο γιατρός πιθανώς να σας προτείνει να τις φοράτε κάθε μέρα.

Φίλτρα

Μπορεί να κριθεί απαραίτητη η τοποθέτηση ενός φίλτρου σε μία μεγάλη θωρακική φλέβα, η οποία ονομάζεται κοίλη φλέβα, σε περίπτωση που δεν μπορείτε να λάβετε αντιπηκτικά. Αυτή η μέθοδος βοηθά στην πρόληψη της πνευμονικής εμβολής, καθώς σταματά τους θρόμβους από το να εισέλθουν στους πνεύμονες.

Ωστόσο, τα φίλτρα φέρουν κινδύνους. Αν παραμείνουν στην φλέβα για μεγάλο διάστημα, μπορούν να προκαλέσουν DVT. Για αυτό θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο βραχυπρόθεσμα, έως ότου ο κίνδυνος θρομβοεμβολισμού μειωθεί και τα αντιπηκτικά μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν.

Χειρουργική επέμβαση για την εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση

Ο γιατρός μπορεί να προτείνει χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του θρόμβου από το χέρι ή το πόδι σας. Αυτό είναι κάτι που συνίσταται μόνο σε περιπτώσεις πολύ μεγάλων θρόμβων ή θρόμβων που προκαλούν σοβαρή βλάβη, όπως ιστική νέκρωση.

Κατά την διάρκεια της θρομβεκτομής, ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μια τομή στο αγγείο, θα εντοπίσει και θα αφαιρέσει τον θρόμβο. Ακολούθως, θα αποκαταστήσει το αγγείο και τον ιστό.

Σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα μικρό μπαλόνι για να διατηρηθεί το αγγείο ανοικτό, καθώς αφαιρείται ο θρόμβος. Όταν αυτός αφαιρεθεί, το ίδιο συμβαίνει και στο μπαλόνι.

Μία εγχείρηση πάντα φέρει κινδύνους, για αυτό ο γιατρός θα την προτείνει ως επιλογή σε πολύ σοβαρά περιστατικά. Οι εν λόγω κίνδυνοι περιλαμβάνουν μόλυνση, βλάβη των αγγείων και ακατάσχετη αιμορραγία.

Ασκήσεις για την εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση

Όσο περισσότερο κάθεστε, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος ανάπτυξης θρόμβου. Ωστόσο, αν πρέπει να κάθεστε για παρατεταμένο χρονικό διάστημα (λόγω της εργασίας σας, για παράδειγμα), υπάρχουν ασκήσεις που μπορείτε να κάνετε, ώστε να διατηρείτε τα πόδια σας σε κίνηση και να βοηθάτε το αίμα να κυκλοφορεί.

Έλξεις γόνατος

Λυγίστε το πόδι σας και φέρετε το γόνατο κοντά στο στήθος σας. Κρατήστε το με τα χέρια σας για μια πιο έντονη έκταση των μυών. Διατηρήστε την στάση αυτή για μερικά δευτερόλεπτα και πραγματοποιήστε την ίδια διαδικασία και στην άλλη πλευρά. Επαναλάβετε αρκετές φορές.

Ανυψώσεις του άκρου ποδός

Τοποθετήστε το πέλμα σας στο έδαφος. Διατηρώντας το μπροστινό του μέρος στο δάπεδο, ανασηκώστε τις πτέρνες σας. Διατηρήστε την στάση για μερικά δευτερόλεπτα και ύστερα χαμηλώστε τις πτέρνες. Στην συνέχεια, ανυψώστε το μπροστινό μέρος του πέλματός σας, κρατώντας τις πτέρνες σε επαφή με το έδαφος. Διατηρήστε την στάση για μερικά δευτερόλεπτα και ύστερα χαμηλώστε το πέλμα σας.

Επαναλάβετε την άσκηση αρκετές φορές.

Κύκλοι αστραγάλων

Σηκώστε και τα δύο πέλματα από το έδαφος. Σχηματίστε κύκλους με τα δάχτυλα των ποδιών σας κινώντας τα προς μία κατεύθυνση για μερικά δευτερόλεπτα. Αλλάξτε κατεύθυνση και ακολουθήστε την ίδια διαδικασία. Επαναλάβετε την  άσκηση αρκετές φορές.

Κατ’ οίκον θεραπείες για την εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση

Όταν διαγνωσθεί ένας εν τω βάθει φλεβικός θρόμβος, ο γιατρός είναι πιθανό να σας συνταγογραφήσει κάποιο αντιθρομβωτικό ή θρομβολυτικό φάρμακο. Μπορείτε να συνδυάσετε την φαρμακευτική σας αγωγή με τις ακόλουθες κατ’ οίκον θεραπείες για την πρόληψη περαιτέρω επιπλοκών και την ελάττωση του κινδύνου για μελλοντικούς θρόμβους.

Κινηθείτε περισσότερο

Πραγματοποιήστε καθημερινούς περιπάτους για να βελτιώσετε την αιματική ροή. Μικροί και σύντομοι περίπατοι είναι καλύτεροι από έναν μεγάλης απόστασης.

Φορέστε κάλτσες συμπίεσης

Αυτές οι ειδικά σχεδιασμένες κάλτσες εφαρμόζουν σφιχτά γύρω από τα άκρα ποδών και σταδιακά γίνονται πιο χαλαρές, καθώς πλησιάζουν προς το γόνατο. Βοηθούν στη πρόληψη της συσσώρευσης αίματος στα κάτω άκρα και αυξάνουν την αιματική ροή. Επίσης, συνιστώνται και κατά την διάρκεια μεγάλων ταξιδιών.

Διατηρήστε το χέρι ή το πόδι σας ανυψωμένο

Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα πόδια. Το αίμα μπορεί να συσσωρευτεί στα κάτω άκρα αν αυτά είναι στο έδαφος όλη μέρα. Χρησιμοποιείστε μια καρέκλα ή οτιδήποτε άλλο σας βοηθά να διατηρείτε τα πόδια σας ανυψωμένα και κοντά στα ισχία σας.

Πρόληψη

Μπορείτε να ελαττώσετε τον κίνδυνο της DVT με ορισμένες αλλαγές του τρόπου ζωής σας. Αυτές περιλαμβάνουν την διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα, τον τερματισμό του καπνίσματος και την απώλεια βάρους αν είστε υπέρβαροι.

Η κίνηση των ποδιών σας όσο κάθεστε συνεισφέρει στην βελτίωση της αιματικής ροής. Το περπάτημα μετά από μια περίοδο παραμονής στο κρεβάτι μπορεί να αποτρέψει τον σχηματισμό θρόμβων.

Λάβετε τα αντιθρομβωτικά που σας έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός σας αν πρόκειται να κάνετε κάποια εγχείρηση, ώστε να ελαττώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης θρόμβων μετά από αυτή.

Ο κίνδυνος ανάπτυξης DVT κατά την διάρκεια των ταξιδιών γίνεται ιδιαίτερα μεγάλος αν κάθεστε για πάνω από 4 ώρες. Ελαττώστε αυτόν τον κίνδυνο με το να κινείστε όσο πιο συχνά μπορείτε. Βγείτε έξω από το αυτοκίνητό σας και τεντωθείτε, αν οδηγείτε για πολλές ώρες. Αν ταξιδεύετε με αεροπλάνο, λεωφορείο ή τρένο, προσπαθήστε να περπατάτε στον διάδρομο.

Τεντώστε τα πόδια σας και τα άκρα τους όσο κάθεστε – αυτό θα διατηρήσει μια σταθερή αιματική ροή στις γάμπες. Αποφύγετε τα σφιχτά ρούχα που εμποδίζουν την ροή του αίματος.

Επιπλοκές

Η κυριότερη επιπλοκή της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης είναι η πνευμονική εμβολή. Μπορείτε να υποστείτε πνευμονική εμβολή αν ένας θρόμβος μετακινηθεί στους πνεύμονές σας και φράξει κάποιο αγγείο.

Αυτό θα προκαλέσει σοβαρή βλάβη, όχι μόνο στους πνεύμονες, αλλά και σε άλλα μέρη του σώματος. Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια αν έχετε σημάδια πνευμονικής εμβολής, όπως:

• Εφίδρωση
• Αιμόπτυση
• Ζάλη
• Ταχυπαλμία
• Γρήγορη αναπνοή
• Πόνο στο στήθος που επιδεινώνεται όταν βήχετε ή όταν αναπνέετε βαθιά