Διαγνωστικές εξετάσεις

Παρακολούθηση θεραπευτικών συγκεντρώσεων φαρμάκων (TDM)

Τι είναι η παρακολούθηση θεραπευτικών συγκεντρώσεων φαρμάκων;

Η παρακολούθηση θεραπευτικών συγκεντρώσεων φαρμάκων (TDM) είναι μία εξέταση που μετρά τη συγκέντρωση συγκεκριμένων φαρμάκων στο αίμα. Χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί ότι η δοσολογία του φαρμάκου που λαμβάνετε είναι ασφαλής και αποτελεσματική.

Για τα περισσότερα φάρμακα δεν χρειάζονται εξετάσεις ώστε να βρεθεί η σωστή δοσολογία. Ωστόσο, για συγκεκριμένους τύπους φαρμάκων είναι δύσκολο να βρεθεί η σωστή δόση, ώστε να παρέχει θεραπευτικά αποτελέσματα χωρίς να προκαλεί επικίνδυνες παρενέργειες. Η παρακολούθηση θεραπευτικών συγκεντρώσεων φαρμάκων βοηθά στον εντοπισμό της σωστής δόσης.

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται η παρακολούθηση θεραπευτικών συγκεντρώσεων φαρμάκων;

Η παρακολούθηση θεραπευτικών συγκεντρώσεων φαρμάκων χρησιμοποιείται για να καθοριστεί η βέλτιστη δοσολογία σε άτομα που λαμβάνουν συγκεκριμένους τύπους φαρμάκων. Στον πίνακα που ακολουθεί αναγράφονται τα πιο κοινά φάρμακα που χρειάζονται παρακολούθηση.

Τύπος φαρμάκου

Δραστική ουσία

Αντιβιοτικά

Βανκομυκίνη, γενταμυκίνη, αμικασίνη

Καρδιολογικά φάρμακα

Διγοξίνη, προκαϊναμίδη, λιδοκαΐνη

Αντιεπιληπτικά φάρμακα

Φαινυτοΐνη, φαινοβαρβιτάλη

Φάρμακα για αυτοάνοσες ασθένειες

Κυκλοσπορίνη, τακρόλιμους

Φάρμακα για την αντιμετώπιση της διπολικής διαταραχής

Λίθιο, βαλπροϊκό οξύ

Γιατί χρειάζομαι παρακολούθηση θεραπευτικών συγκεντρώσεων φαρμάκων;

Θα χρειαστείτε αυτή την εξέταση την πρώτη φορά που λαμβάνετε ένα τέτοιο φάρμακο, ώστε ο γιατρός να διαπιστώσει ποια είναι η πιο αποτελεσματική δόση για εσάς. Μόλις η δοσολογία καθοριστεί, θα χρειαστεί να εξετάζεστε τακτικά, ώστε να βεβαιωθεί ότι το φάρμακο παραμένει αποτελεσματικό χωρίς να γίνεται επιβλαβές. Μπορεί ακόμη να χρειαστείτε εξετάσεις αν παρουσιάζετε συμπτώματα σοβαρής παρενέργειας. Οι παρενέργειες διαφέρουν ανάλογα με το φάρμακο. Ο γιατρός θα σας ενημερώσει ποια συμπτώματα θα πρέπει να σας ανησυχήσουν.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιείται η παρακολούθηση θεραπευτικών συγκεντρώσεων φαρμάκων;

Ένας επαγγελματίας υγείας θα λάβει δείγμα αίματος από μία φλέβα στο χέρι σας, χρησιμοποιώντας μία μικρή βελόνα. Όταν η βελόνα εισαχθεί, μία μικρή ποσότητα αίματος θα συλλεχθεί εντός μιας σύριγγας ή φιαλιδίου. Μπορεί να αισθανθείτε ένα μικρό τσίμπημα κατά την είσοδο ή την έξοδο της βελόνας. Η διαδικασία ολοκληρώνεται σε λιγότερο από πέντε λεπτά.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για την παρακολούθηση θεραπευτικών συγκεντρώσεων φαρμάκων;

Ανάλογα με τον τύπο του φαρμάκου που λαμβάνετε, μπορεί να χρειαστεί να προγραμματίσετε την εξέταση πριν ή μετά τη λήψη της τακτικής σας δόσης.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με την παρακολούθηση θεραπευτικών συγκεντρώσεων φαρμάκων;

Ελάχιστοι κίνδυνοι συνοδεύουν μία εξέταση αίματος. Μπορεί να αισθανθείτε ήπιο πόνο ή να σχηματιστεί μικρός μώλωπας στο σημείο που εισήχθη η βελόνα, όμως τα περισσότερα συμπτώματα υποχωρούν άμεσα.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Τα αποτελέσματα θα δείξουν εάν τα επίπεδα του φαρμάκου στο αίμα βρίσκονται σε ένα εύρος που είναι ιατρικά ωφέλιμο αλλά όχι επικίνδυνο. Αυτό ονομάζεται θεραπευτικό εύρος. Το εύρος διαφέρει ανάλογα με τον τύπο του φαρμάκου και τις ανάγκες της υγείας σας. Εάν τα αποτελέσματά σας βρίσκονται εκτός αυτού του εύρους, ο γιατρός θα προσαρμόσει τη δοσολογία. Σε αυτή την περίπτωση, θα χρειαστεί να εξεταστείτε επανειλημμένα έως ότου η συγκέντρωση του φαρμάκου εμπίπτει εντός του θεραπευτικού εύρους.

Αν έχετε ερωτήσεις αναφορικά με τα αποτελέσματά σας, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

+ 6 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. DoveMed [Internet]. DoveMed; c2019. Therapeutic Drug Monitoring; 2014 Mar 8 [updated 2018 Apr 25; cited 2020 Mar 27]; [about 3 screens]. Available from: https://www.dovemed.com/common-procedures/procedures-laboratory/therapeutic-drug-monitoring-tdm

2. Kang JS, Lee MH. Overview of therapeutic drug monitoring. Korean J Intern Med [Internet]. 2009 Mar [cited 2020 Mar 27]; 24(1):1–10. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2687654

3. Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2020. Therapeutic Drug Monitoring; [updated 2018 Dec 16; cited 2020 Mar 27]; [about 2 screens]. Available from: https://labtestsonline.org/tests/therapeutic-drug-monitoring

4. National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; Blood Tests; [cited 2020 Mar 27]; [about 3 screens]. Available from: https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/blood-tests

5. UF Health: University of Florida Health [Internet]. Gainesville (FL): University of Florida Health; c2020. Therapeutic drug levels: Overview; [updated 2020 Mar 27; cited 2020 Mar 27]; [about 2 screens]. Available from: https://ufhealth.org/therapeutic-drug-levels

6. UW Health [Internet]. Madison (WI):University of Wisconsin Hospitals and Clinics Authority; c2021. Medicine Blood Level Test; [cited 2021 Aug 23]; [about 3 screens]. Available from: https://patient.uwhealth.org/healthwise/article/abq4055