Πρόπτωση κόλπου

Τύποι

Ποιοι είναι οι βασικοί τύποι πρόπτωσης;

Υπάρχουν αρκετοί τύποι πρόπτωσης, οι οποίοι διακρίνονται ανάλογα με το ποιο όργανο θα εμφανίσει την χαλάρωση προς τον κόλπο.

• Πρόσθια κολπική πρόπτωση ή αλλιώς κυστεοκήλη, η οποία δημιουργείται όταν η ουροδόχος κύστη πέφτει προς το εσωτερικό του κόλπου. 
• Οπίσθια κολπική πρόπτωση ή αλλιώς ορθοκήλη, η οποία συμβαίνει όταν οι μυς που διαχωρίζουν τον όρθο από τον κόλπο εξασθενούν με αποτέλεσμα την πρόπτωση του ορθού προς τον κόλπο.
• Πρόπτωση μήτρας, η οποία συμβαίνει όταν η μήτρα πέφτει προς το εσωτερικό του κόλπου.
• Κορυφαία πρόπτωση, η οποία συμβαίνει όταν ο τράχηλος ή το κορυφαίο τμήμα του κόλπου χαλαρώνει και υποχωρεί προς τα κάτω.

Συμπτώματα

Τι συμπτώματα εμφανίζει η πρόπτωση κόλπου στις γυναίκες;

Συνήθως η γυναίκες που βιώνουν πρόπτωση κόλπου δεν εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα, ενώ εάν εμφανίσουν συμπτώματα αυτά θα εξαρτώνται από το όργανο που θα χαλαρώσει και θα πέσει προς τον κόλπο, και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• αίσθηση πληρότητας του κόλπου
• εμφάνισης μιας μάζας στο άνοιγμα του κόλπου
• αίσθηση βάρους ή πίεσης στην πυελική περιοχή
• αίσθηση σαν να κάθεσαι πάνω σε μια μπάλα
• πόνος χαμηλά στην πλάτη, ο οποίος υποχωρεί ή βελτιώνεται όταν το άτομο ξαπλώνει
• συχνή ανάγκη ούρησης
• συχνές ή επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις
• δυσκολία κατά την ενούρηση ή την αποβολή των κοπράνων
• ακράτεια ούρων όταν το άτομο βήχει, φτερνίζεται, γελά έντονα, κάνει σεξ ή γυμναστική
• μη φυσιολογική κολπική αιμορραγία
• πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή.

Η πρόπτωση κόλπου δεν είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη κατάσταση για την ζωή κάποιου, παρ' όλα αυτά μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής του ατόμου και επομένως είναι σημαντικό κάθε γυναίκα που βιώνει τα παραπάνω συμπτώματα να επισκεφτεί άμεσα τον γυναικολόγο της. 

Αίτια

Τι  μπορεί να προκαλέσει πρόπτωση κόλπου;

Η πρόπτωση κόλπου, οφείλεται σε αδυναμία των μυών του πυελικού εδάφους να υποστηρίξουν τα πυελικά όργανα και να τα διατηρήσουν στη θέση τους. Η αδυναμία αυτή των μυών μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως:

•  εγκυμοσύνη, ιδιαίτερα εάν ο τοκετός είναι φυσιολογικός και εμφανίζει δυσκολίες.
• εμμηνόπαυση, καθώς η μείωση των οιστρογόνων που συμβαίνει όσο αυξάνει η ηλικία της γυναίκας φαίνεται να συμβάλει στην εξασθένηση των πυελικών μυών.
• πίεση στους μυς εξαιτίας επιπλέον σωματικού βάρους
• πίεση στους μυς, εξαιτίας σηκώματος βάρους
• χρόνιος βήχας και χρόνιες πνευμονικές παθήσεις
• χρόνια δυσκοιλιότητα.

Ποιες γυναίκες θεωρείται ότι έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν πρόπτωση κόλπου;

Μια γυναίκα είναι πιο πιθανό να εμφανίσει πρόπτωση κόλπου, όταν:

• Καπνίζει
• είναι υπέρβαρη
• έχει κάποια πνευμονική πάθηση, που συνοδεύεται από χρόνιο βήχα
• έχει γεννήσει φυσιολογικά και εμφάνισε επιπλοκές κατά τον τοκετό
• βρίσκεται στην εμμηνόπαυση
• έχει χρόνια δυσκοιλιότητα
• έχει οικογενειακό ιστορικό πρόπτωσης
• σηκώνει συχνά μεγάλα βάρη
• έχει ινομυώματα.

Διάγνωση

Πώς μπορεί να διαγνωστεί η πρόπτωση κόλπου;

Η πρόπτωση κόλπου μπορεί να διαγνωστεί μέσω πυελικής εξέτασης, κατά την οποία ο ιατρός μπορεί να ζητήσει από το άτομο να καθίσει με συγκεκριμένο τρόπο, προκειμένου να υπολογίσει τον βαθμό της πρόπτωσης. Μπορεί, επίσης, να ζητηθεί ο ασθενής να σφίξει ή να χαλαρώσει τους μυς της πυελικής περιοχής, προκειμένου να ελεγχθεί η δύναμη αυτών. Επιπλέον, εάν το άτομο εμφανίζει δυσκολίες κατά την ενούρηση, μπορεί να χρειαστούν διαγνωστικά τεστ για τον έλεγχο της λειτουργίας της ουροδόχου κύστης, τα οποία ονομάζονται ουροδυναμικά  και περιλαμβάνουν:

• Ουροροομετρία, η οποία μετράει τη ροή των ούρων.
• Κυστεογράφημα, το οποίο προσδιορίζει πόσο γεμάτη πρέπει να είναι η κύστη πριν χρειαστεί το άτομο να πάει στην τουαλέτα.

Τέλος, ο ιατρός μπορεί να ζητήσει τη διεξαγωγή διαφόρων απεικονιστικών εξετάσεων για να ελεγχθεί εάν υπάρχουν προβλήματα στα πυελικά όργανα. Τέτοιες εξετάσεις μπορεί να είναι:

• Υπέρηχος στην πυελική περιοχή, ο οποίος χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για την απεικόνιση των πυελικών οργάνων.
• Μαγνητική τομογραφία, η οποία χρησιμοποιεί μαγνητικά πεδία και ραδιοκύματα για την απεικόνιση των πυελικών οργάνων.
• Αξονική τομογραφία, η οποία χρησιμοποιεί ακτίνες Χ, για την απεικόνιση των πυελικών οργάνων.

Θεραπεία

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί θεραπευτικά η πρόπτωση κόλπου;

Η πρόπτωση είναι μια θεραπεύσιμη κατάσταση, που μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε με συντηρητική αγωγή, εφόσον είναι ήπια, είτε χειρουργικά, εφόσον είναι σοβαρή. 

Συντηρητική αγωγή

Αρχικά, ένας απλός τρόπος να ενδυναμώσει κάποιος τους μυς του πυελικού εδάφους είναι οι ασκήσεις Kegel, οι οποίες θα πρέπει να γίνονται ως εξής:

• Σφίξιμο των μυών που χρησιμοποιεί η γυναίκα για να την συγκράτηση των ούρων.
• Συστολή των μυών για μερικά δευτερόλεπτα.
• Επανάληψη της παραπάνω άσκησης 8 με 10 φορές, τρεις φορές την ημέρα.

Για να καταλάβει κάποιος που ακριβώς βρίσκονται οι συγκεκριμένοι μυς που ελέγχουν την ούρηση, μπορεί να δοκιμάσει να διακόψει την ροή των ούρων κατά την ενούρηση και να την ξανασυνεχίσει, παρ' όλα αυτά, αυτό δεν πρέπει να γίνεται συχνά. Σε περίπτωση που κάποιος δυσκολεύεται να κάνει τις ασκήσεις Kegel μπορεί να ζητήσει τη συμβολή ειδικού θεραπευτή, ο οποίος μπορεί να βοηθήσει το άτομο να βρει την ακριβή θέση των μυών με την χρήση μεθόδων βιοανάδρασης. 

Επιπλέον, η απώλεια βάρους μπορεί να διευκολύνει την πραγματοποίηση των ασκήσεων Kegel, αλλά και να μειώσει την πίεση που ασκείται στους πυελικούς μυς. Τέλος, μια άλλη μέθοδος που μπορεί να εφαρμοστεί για την αντιμετώπιση της πρόπτωσης, είναι η χρήση μιας ειδικής συσκευής που ονομάζεται πεσσός. Η συσκευή αυτή φτιάχνεται από πλαστικό ή καουτσούκ και εισάγεται από τον κόλπο με σκοπό να κρατάει τα όργανα της πυελικής περιοχής στην θέση τους, ούτως ώστε να αποφύγει κάποιος την χειρουργική επέμβαση. 

Χειρουργική επέμβαση 

Εφόσον, οι παραπάνω μέθοδοι δεν είναι αποτελεσματικοί, ο ιατρός μπορεί να προτείνει την διεξαγωγή χειρουργικής επέμβασης, προκειμένου να επανατοποθετηθούν τα όργανα της πυελικής περιοχής στη θέση τους και να συγκρατηθούν σε αυτήν. Κατά την επέμβαση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα κομμάτι ιστού από τον ασθενή ή από κάποιον δότη ή ένα τεχνητό χειρουργικό υλικό με σκοπό να υποστηριχτούν οι μυς του πυελικού εδάφους. Η επέμβαση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί, είτε μέσω του κόλπου, είτε λαπαροσκοπικά μέσω μιας μικρής τομής στην κοιλιακή χώρα. Γενικότερα, η επέμβαση αυτή θεωρείται αρκετά αποτελεσματική, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις η πρόπτωση μπορεί να επανεμφανιστεί και μετά την επέμβαση. 

 

Επιπλοκές

Τι επιπλοκές μπορεί να εμφανίσει ένα άτομο με πρόπτωση κόλπου;

Οι επιπλοκές που μπορεί να έχει ένα άτομο με πρόπτωση κόλπου εξαρτώνται κυρίως από το όργανο που εμφανίζει την πρόπτωση και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• δυσκολίες στην σεξουαλική επαφή
• δυσκολίες κατά την ενούρηση ή την αποβολή των κοπράνων
• αυξημένο κίνδυνο ουρολοίμωξης
• πληγές στον κόλπο, εάν η μήτρα ή ο τράχηλος προεξέχουν από αυτόν.