Σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες του συνδρόμου εισρόφησης μηκωνίου;

Το σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου μπορεί να εκδηλωθεί όταν το έμβρυο υποβάλλεται σε στρες. Το στρες συχνά απορρέει όταν η ποσότητα διαθέσιμου οξυγόνου στο έμβρυο είναι περιορισμένη. Κοινές αιτίες εμβρυϊκού στρες είναι οι εξής:

• Εγκυμοσύνη που ξεπερνά τις 40 εβδομάδες
• Δύσκολος ή πολύωρος τοκετός
• Συγκεκριμένα προβλήματα υγείας της μητέρας, όπως υπέρταση ή διαβήτης
• Μία λοίμωξη

Το έμβρυο δεν παράγει μηκώνιο παρά μόνο στο τέλος της εγκυμοσύνης, επομένως, αν η εγκυμοσύνη ξεπεράσει τις 40 εβδομάδες, το έμβρυο είναι πιθανό να εκτεθεί στο μηκώνιο για μεγαλύτερη χρονική περίοδο.

Καθώς η κύηση ολοκληρώνεται και ξεπερνά αυτό το χρονικό πλαίσιο, η ποσότητα αμνιακού υγρού μειώνεται, κάτι το οποίο αυξάνει τη συγκέντρωση του μηκωνίου. Ως αποτέλεσμα, το σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου παρατηρείται περισσότερο συχνά στα νεογνά που γεννιούνται μετά την 40^η εβδομάδα συγκριτικά με τα νεογνά που γεννιούνται στην 40^η εβδομάδα. Το σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου είναι σπάνιο στα πρόωρα νεογνά.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου εισρόφησης μηκωνίου;

Η αναπνευστική δυσχέρεια είναι το κύριο σύμπτωμα του συνδρόμου εισρόφησης μηκωνίου. Το νεογνό μπορεί να αναπνέει ταχέως ή να γογγύζει κατά την αναπνοή. Κάποια νεογνά μπορεί να σταματήσουν να αναπνέουν εάν οι αεραγωγοί έχουν υποστεί απόφραξη από μηκώνιο. Το μωρό επίσης μπορεί να παρουσιάσει τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Γαλαζωπή απόχρωση του δέρματος (κυάνωση)
• Αδυναμία
• Υπόταση

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται το σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου;

Η διάγνωση πραγματοποιείται με βάση τα συμπτώματα του νεογνού και την παρουσία μηκωνίου στο αμνιακό υγρό.

Ο γιατρός θα ακροαστεί το θώρακα του νεογνού με ένα στηθοσκόπιο για να εντοπίσει ήχους ανώμαλης αναπνοής. Οι μέθοδοι που συχνά χρησιμοποιούνται για την επιβεβαίωση της διάγνωσης είναι:

• Έλεγχος αερίων αίματος, για την αξιολόγηση των επιπέδων οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα
• Ακτινογραφία θώρακος, για να διαπιστωθεί εάν έχει εισέλθει υλικό στους πνεύμονες του νεογνού

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται το σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου;

Εάν έχει συμβεί σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου, το νεογνό θα πρέπει να λάβει άμεση θεραπεία ώστε να αφαιρεθεί το μηκώνιο από τον ανώτερο αεραγωγό. Μετά τον τοκετό, ο γιατρός θα πραγματοποιήσει αναρρόφηφη από τη μύτη, το στόμα και το λαιμό.

Εάν το νεογνό δεν αναπνέει ή δεν ανταποκρίνεται, θα τοποθετηθεί ένας σωλήνας στην τραχεία του, ώστε να αφαιρέσει υγρό που περιέχει μηκώνιο από αυτήν. Η διαδικασία θα συνεχιστεί έως ότου δεν υπάρχει καθόλου μηκώνιο στο υλικό που αφαιρείται από την τραχεία.

Εάν το νεογνό εξακολουθεί να μην αναπνέει ή έχει χαμηλούς καρδιακούς παλμούς, ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει μία μάσκα ώστε να χορηγήσει οξυγόνο στους πνεύμονές του και να βοηθήσει την αναπνοή.

Θα χρειαστεί να τοποθετηθεί ένας σωλήνα στην τραχεία του νεογνού για να το βοηθήσει στην αναπνοή εάν είναι πολύ άρρωστο ή δεν μπορεί να αναπνεύσει από μόνο του.

Αφότου παρασχεθεί επείγουσα φροντίδα, το νεογνό θα τοποθετηθεί σε μονάδα ειδικής φροντίδας για να ελέγχεται η αναπνοή του. Επιπλέον θεραπεία μπορεί να κριθεί απαραίτητη για την αποφυγή επιπλοκών από το σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου. Πέντε κοινές θεραπείες είναι οι εξής:

• Χορήγηση οξυγόνου, ώστε να βεβαιωθεί ότι υπάρχει επαρκής ποσότητα οξυγόνου στην αιματική κυκλοφορία
• Χρήση radiant warmer, ώστε να διατηρηθεί η θερμοκρασία σώματος του νεογνού
• Αντιβιοτικά, όπως αμπικιλλίνη ή γενταμυκίνη, για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση μιας λοίμωξης
• Χρήση αναπνευστήρα, ώστε να βοηθήσει το βρέφος να αναπνέει
• Εξωσωματική μεμβράνη οξυγόνωσης (ECMO) εάν το βρέφος δεν ανταποκρίνεται σε άλλες θεραπείες ή έχει υπέρταση στους πνεύμονες (για αυτή τη θεραπεία, μία αντλία και ένα μηχάνημα που πραγματοποιεί τη λειτουργία των πνευμόνων αντικαθιστούν την καρδιά και τους πνεύμονες του νεογνού, ώστε τα όργανα να μπορέσουν να επουλωθούν)

Επιπλοκές

Ποιες επιπλοκές σχετίζονται με το σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου;

Τα περισσότερα νεογνά με σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου δεν έχουν μακροχρόνιες επιπλοκές. Όμως, το σύνδρομο αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που μπορεί να έχει άμεση επίπτωση στην υγεία του νεογνού. Το μηκώνιο στους πνεύμονες μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και λοίμωξη.

Το μηκώνιο μπορεί επίσης να αποφράξει τους αεραγωγούς, κάτι που δύναται να προκαλέσει υπερέκταση των πνευμόνων. Εάν ο πνεύμονας υπερεκταθεί, μπορεί να υποστεί ρήξη ή κατάρρευση. Στη συνέχεια, ο αέρας από το εσωτερικό του πνεύμονα συσσωρεύεται στη θωρακική κοιλότητα και γύρω από τον πνεύμονα. Αυτή η πάθηση, γνωστή ως πνευμοθώρακας, καθιστά δύσκολη την εκ νέου πλήρωση με αέρα του πνεύμονα.

Το σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης επίμονης πνευμονικής υπέρτασης του νεογνού (PPHN). Η υπέρταση στα αιμοφόρα αγγεία των πνευμόνων περιορίζει την αιματική ροή και καθιστά δύσκολη τη φυσιολογική αναπνοή. Η επίμονη πνευμονική υπέρταση νεογνού είναι σπάνια, αλλά απειλητική για τη ζωή.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, το σοβαρό σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου μπορεί να περιορίσει το οξυγόνο στον εγκέφαλο προκαλώντας μόνιμη εγκεφαλική βλάβη.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για τα νεογνά με σύνδρομο εισρόφησης μυκωνίου;

Τα βρέφη που βιώνουν ήπιες επιπλοκές του συνδρόμου εισρόφησης μηκωνίου συνήθως αναρρώνουν καλά. Τα βρέφη, όμως, που εμφανίζουν εγκεφαλική βλάβη ή επιμονή πνευμονική υπέρταση νεογνού ως αποτέλεσμα του συνδρόμου μπορεί να αντιμετωπίσουν μακροχρόνια προβλήματα υγείας που απαιτούν ιατρική υποστήριξη.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί το σύνδρομο εισρόφησης μηκωνίου;

Ο έγκαιρος εντοπισμός είναι η καλύτερη άμυνα στην πρόληψη του συνδρόμου εισρόφησης μηκωνίου. Η παρακολούθηση του εμβρύου πριν τον τοκετό μπορεί να καθορίσει εάν υπάρχει στρες.

Ο γιατρός θα ακολουθήσει τα απαραίτητα βήματα για τη μείωση της εμβρυϊκής δυσχέρειας κατά τη διάρκεια του τοκετού και την ελάττωση της πιθανότητας εμφάνισης συνδρόμου εισρόφησης μηκωνίου. Εάν το βρέφος υπόκειται σε στρες, ο γιατρός θα είναι προετοιμασμένος να αξιολογήσει και να θεραπεύσει το νεογνό αμέσως εάν υπάρξουν συμπτώματα συνδρόμου εισρόφησης μηκωνίου.