Τραυματισμοί

Κίνδυνος
!!!Η κατάσταση αυτή είναι επείγουσα και απαιτείται ιατρική φροντίδα!!!

Τραύμα στο κεφάλι

Τι είναι το τραύμα στο κεφάλι;

Ένα τραύμα στο κεφάλι σχετίζεται με οποιοδήποτε είδος τραυματισμού στον εγκέφαλο, το κρανίο ή το δέρμα του κεφαλιού και μπορεί να ποικίλει από ένα ελαφρύ τραυματισμό έως μια βλάβη στον εγκέφαλο λόγω τραύματος. Τα κοινά τραύματα του κεφαλιού περιλαμβάνουν εγκεφαλικές διασείσεις, κατάγματα του κρανίου και πληγές στο δέρμα του κρανίου. Οι επιπτώσεις αλλά και οι θεραπείες ποικίλουν πολύ, ανάλογα με την αιτία που προκάλεσε το τραύμα και το πόσο σοβαρό είναι.

Τα τραύματα στο κεφάλι είναι είτε ανοιχτά, είτε κλειστά. Ένα κλειστό τραύμα στο κεφάλι περιλαμβάνει οποιοδήποτε τραυματισμό δεν προκαλεί κάταγμα του κρανίου. Ένα ανοιχτό (διαμπερές) τραύμα στο κεφάλι είναι ένα τραύμα κατά το οποίο ένα αντικείμενο προκαλεί κάταγμα του δέρματος του κεφαλιού και του κρανίου και εισχωρεί στον εγκέφαλο.

Είναι πολύ δύσκολο να αξιολογήσει κανείς την σοβαρότητα ενός τραύματος του κεφαλιού απλά με το να το κοιτάξει. Κάποια όχι και τόσο σοβαρά τραύματα στο κεφάλι προκαλούν εκτεταμένη αιμορραγία, ενώ κάποια πολύ σοβαρά τραύματα δεν αιμορραγούν καθόλου. Είναι σημαντικό να αντιμετωπίζει κανείς όλα τα τραύματα στο κεφάλι σοβαρά και να επισκέπτεται τον γιατρό.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα ενός τραύματος στο κεφάλι;

Το κεφάλι σας έχει τα περισσότερα αιμοφόρα αγγεία από οποιοδήποτε άλλο τμήμα του σώματός σας, συνεπώς μια αιμορραγία στην επιφάνεια του εγκεφάλου σας ή στο εσωτερικό του αποτελεί σοβαρό λόγο ανησυχίας στις περιπτώσεις τραυμάτων στο κεφάλι. Ωστόσο, δεν προκαλούν αιμορραγία όλα τα τραύματα στο κεφάλι.

Είναι σημαντικό να είστε ενημερωμένοι και για τα υπόλοιπα συμπτώματα, ώστε να ξέρετε τι να προσέξετε. Πολλά από τα συμπτώματα των σοβαρών τραυματισμών στο κεφάλι δεν εμφανίζονται άμεσα. Θα πρέπει πάντοτε να παρακολουθείτε τα συμπτώματά σας για αρκετές μέρες μετά τον τραυματισμό στο κεφάλι σας.

Τα πιο κοινά συμπτώματα ενός ασήμαντου τραύματος στο κεφάλι περιλαμβάνουν:

Τα συμπτώματα ενός σοβαρού τραύματος το κεφάλι περιλαμβάνουν πολλά από τα συμπτώματα του ασήμαντου τραύματος. Μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν:

  • απώλεια αισθήσεων
  • επιληπτικές κρίσεις
  • έμετο
  • προβλήματα ισορροπίας ή συντονισμού
  • σοβαρό αποπροσανατολισμό
  • ανικανότητα εστίασης των οφθαλμών
  • ανώμαλες κινήσεις των οφθαλμών
  • απώλεια μυικού ελέγχου
  • επίμονο ή επιδεινούμενο πονοκέφαλο
  • απώλεια μνήμης
  • αλλαγές στην διάθεση
  • διαρροή καθαρού υγρού από τα αφτιά ή την μύτη

Αίτια

Τι προκαλεί τραύμα στο κεφάλι;

Σε γενικότερα πλαίσια, τα τραύματα του κεφαλιού διαχωρίζονται σε δύο κατηγορίες ανάλογα με την αιτία που τα προκαλεί. Είναι είτε τραύματα στο κεφάλι λόγω χτυπήματος, είτε λόγω κλονισμού.

Τα τραύματα στο κεφάλι που προκαλούνται λόγω κλονισμού είναι πιο συχνά στα βρέφη και τα μικρά παιδιά, αλλά μπορεί να συμβούν σε οποιαδήποτε φάση βιώσετε κάποιο βίαιο κλονισμό.

Τα τραύματα στο κεφάλι τα οποία προκαλούνται λόγω χτυπήματος συνήθως σχετίζονται με:

  • αυτοκινητικά ατυχήματα
  • πτώσεις
  • σωματικές επιθέσεις
  • ατυχήματα που σχετίζονται με την άθληση.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, το κρανίο σας θα προστατεύσει τον εγκέφαλό σας από κάποια σοβαρή βλάβη. Ωστόσο, οι τραυματισμοί που είναι αρκετά σοβαροί ώστε να προκαλέσουν τραύματα στο κεφάλι μπορούν επίσης να συσχετίζονται και με τραυματισμούς στην σπονδυλική στήλη.

Διάγνωση

Πώς γίνεται η διάγνωση ενός τραύματος στο κεφάλι;

Ένας από τους πρώτους τρόπους με τους οποίους ο γιατρός σας θα αξιολογήσει το τραύμα στο κεφάλι σας είναι σύμφωνα με την Κλίμακα Κώματος της Γλασκόβης. Η Κλίμακα Κώματος της Γλασκόβης αποτελείται από μια εξέταση 15 σημείων σύμφωνα με τα οποία αξιολογείται η νοητική σας κατάσταση. Αν λάβετε υψηλή βαθμολογία στην Κλίμακα Κώματος της Γλασκόβης σημαίνει ότι το τραύμα σας δεν είναι πολύ σοβαρό.

Ο γιατρός σας θα χρειαστεί να ενημερωθεί για τις συνθήκες του τραυματισμού σας. Όπως συμβαίνει συχνά στις περιπτώσεις τραυματισμού στο κεφάλι, μπορεί να μην θυμάστε τις λεπτομέρειες του ατυχήματος. Αν είναι δυνατό, θα πρέπει να συνοδεύεστε από κάποιον που ήταν παρών στο ατύχημα. Θα είναι σημαντικό ώστε να μπορέσει ο γιατρός σας να καθορίσει αν χάσατε τις αισθήσεις σας και για πόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ο γιατρός σας θα σας εξετάσει επίσης αναζητώντας ενδείξεις για τραυματισμό, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν τους μώλωπες και τα οιδήματα. Είναι επίσης πιθανό να σας κάνουν κάποια νευρολογική εξέταση. Κατά την διάρκεια της εξέτασης, ο γιατρός θα εξετάσει, μεταξύ άλλων, τη λειτουργία των νεύρων σας αξιολογώντας τον μυικό έλεγχό σας και την μυική σας δύναμη, την κίνηση των οφθαλμών και την αισθητικότητα σας.

Οι εξετάσεις απεικόνισης χρησιμοποιούνται συχνά στην διάγνωση τραυμάτων στο κεφάλι. Μια αξονική τομογραφία θα βοηθήσει τον γιατρό σας να ψάξει για κατάγματα, ενδείξεις αιμορραγίας και θρόμβωσης, εγκεφαλικού οιδήματος και άλλων δομικών βλαβών. Οι αξονικές τομογραφίες είναι γρήγορες και ακριβείς, οπότε είναι συνήθως το πρώτο είδος απεικόνισης που θα κάνετε. Μπορεί επίσης να κάνετε και μαγνητική τομογραφία η οποία μπορεί να προσφέρει μια λεπτομερέστερη εικόνα του εγκεφάλου. Η μαγνητική τομογραφία συνήθως λαμβάνει χώρα αφού έχει σταθεροποιηθεί η κατάστασή σας.

Θεραπεία

Πώς θεραπεύεται ένα τραύμα στο κεφάλι;

Η θεραπεία ενός τραύματος στο κεφάλι εξαρτάται  από το είδος, καθώς και από την σοβαρότητα του τραύματος.

Στα λιγότερο σοβαρά τραύματα στο κεφάλι συχνά τα μοναδικά συμπτώματα είναι ο πόνος στο σημείο του τραυματισμού. Στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να σας χορηγήσουν ακεταμινοφαίνη για τον πόνο.

Δεν θα πρέπει να λάβετε μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως είναι η ιβουπροφαίνη και η ασπιρίνη γιατί μπορεί να επιδεινώσουν την αιμορραγία. Αν έχετε κάποια ανοιχτή πληγή, ο γιατρός σας μπορεί να σας κάνει ράμματα για να το κλείσει και μετά να το καλύψει με επίδεσμο.

Ακόμη και αν το τραύμα σας δεν φαίνεται σοβαρό, θα πρέπει και πάλι να παρακολουθείτε την κατάστασή σας για να διασφαλίστε ότι δεν επιδεινώνεται, δεν αληθεύει ότι δεν πρέπει να κοιμηθείτε μετά από ένα τραυματισμό στο κεφάλι. Θα πρέπει όμως να ξυπνάτε κάθε δυο ώρες περίπου, ώστε να ελέγχετε αν εμφανίσατε κάποιο νέο σύμπτωμα. Θα πρέπει να επισκεφθείτε ξανά τον γιατρό σας αν εμφανίσετε κάποιο νέο σύμπτωμα ή αν επιδεινωθεί κάποιο από αυτά που είχατε ήδη εμφανίσει.

Μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευτείτε αν έχετε κάποιο σοβαρό τραύμα στο κεφάλι. Η θεραπεία που θα λάβετε στο νοσοκομείο εξαρτάται από την διάγνωσή σας.

Η θεραπεία για σοβαρά τραύματα στο κεφάλι μπορεί να περιλαμβάνει:

Φαρμακευτική αγωγή

Αν έχετε σοβαρό εγκεφαλικό τραύμα, μπορεί να σας χορηγήσουν αντιεπιληπτικά φάρμακα. Διατρέχετε κίνδυνο να υποφέρετε από επιληπτικές κρίσεις την εβδομάδα μετά τον τραυματισμό στο κεφάλι.

Μπορεί να σας χορηγήσουν διουρητικά αν το τραύμα σας σας έχει προκαλέσει συσσώρευση της πίεσης στον εγκέφαλο. Τα διουρητικά θα προκαλέσουν την αποβολή περισσότερων υγρών εκ μέρους σας, γεγονός που μπορεί να ανακουφίσει την πίεση μερικώς.

Αν το τραύμα σας είναι πολύ σοβαρό, μπορεί να σας χορηγήσουν φάρμακα τα οποία να σας ρίξουν σε προκαλούμενο κώμα. Αυτή μπορεί να είναι η κατάλληλη αντιμετώπιση αν τα αιμοφόρα αγγεία σας έχουν πάθει βλάβη. Όταν βρίσκεστε σε κώμα, ο εγκέφαλός σας δεν χρειάζεται τόσο οξυγόνο και τόσα θρεπτικά συστατικά, όπως υπό φυσιολογικές συνθήκες.

Χειρουργική επέμβαση

Μπορεί να είναι απαραίτητο να υποβληθείτε σε επείγουσα χειρουργική επέμβαση, ώστε να γίνει πρόληψη περαιτέρω βλάβης στον εγκέφαλο. Για παράδειγμα, ο γιατρός σας μπορεί να χρειαστεί να σας χειρουργήσει ώστε να:

  • αφαιρέσει κάποιο αιμάτωμα
  • επιδιορθώσει το κρανίο σας
  • απελευθερώσει τμήμα της εγκεφαλικής πίεσης

Αποκατάσταση

Αν έχετε υποστεί ένα σοβαρό τραυματισμό στο κεφάλι, είναι πιθανό να χρειαστείτε αποκατάσταση ώστε να ανακτήσετε την πλήρη λειτουργία του εγκεφάλου σας. Το είδος της αποκατάστασης που θα χρειαστείτε εξαρτάται από το ποια λειτουργία έχετε απολέσει λόγω του τραυματισμού σας. Τα άτομα που έχουν υποστεί τραύμα στον εγκέφαλο συχνά χρειάζονται βοήθεια ώστε να ανακτήσουν την κινητικότητά τους και την ομιλία τους.

Είδη τραυμάτων στο κεφάλι

Ποια είναι τα σημαντικότερα είδη τραυμάτων στο κεφάλι;

Το αιμάτωμα

Ένα αιμάτωμα είναι η συσσώρευση, ή η θρόμβωση, αίματος εξωτερικά των αιμοφόρων αγγείων. Αν συμβεί στον εγκέφαλο, πρόκειται για πολύ σοβαρή κατάσταση. Η θρόμβωση μπορεί να οδηγήσει σε πίεση η οποία συσσωρεύεται στο εσωτερικό του κρανίου. Αυτό μπορεί να προκαλέσει απώλεια των αισθήσεων ή μόνιμη εγκεφαλική βλάβη.

Το αιμορραγικό επεισόδιο

Ένα αιμορραγικό επεισόδιο είναι μια ακατάσχετη αιμορραγία. Μπορεί να προκύψει αιμορραγία περιμετρικά του εγκεφάλου, η λεγόμενη υπαραχνοειδής αιμορραγία, ή να προκύψει αιμορραγία εσωτερικά του εγκεφαλικού ιστού, η λεγόμενη ενδοεγκεφαλική αιμορραγία.

Οι υπαραχνοειδείς αιμορραγίες συχνά προκαλούν πονοκεφάλους και εμέτους. Η σοβαρότητα των ενδοεγκεφαλικών αιμορραγιών εξαρτάται από την έκταση της αιμορραγίας, αλλά με το πέρασμα του χρόνου οποιαδήποτε ποσότητα αίματος μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση πίεσης.

Η διάσειση

Μια διάσειση μπορεί να συμβεί όταν η πρόσκρουση του κεφαλιού είναι αρκετά σοβαρή ώστε να προκαλέσει τραύμα στο κεφάλι. Θεωρείται ότι είναι συνέπεια της πρόσκρουσης του εγκεφάλου στα σκληρά τοιχώματα του κρανίου ή των δυνάμεων που επιδρούν κατά την απότομη επιτάχυνση ή επιβράδυνση. Σε γενικότερα πλαίσια, η απώλεια της εγκεφαλικής λειτουργίας που σχετίζεται με την διάσειση είναι προσωρινή. Ωστόσο, οι επαναλαμβανόμενες διασείσεις μπορεί τελικά να οδηγήσουν σε μόνιμη βλάβη.

Το οίδημα

Οποιοδήποτε εγκεφαλικό τραύμα μπορεί να οδηγήσει σε οίδημα, ή πρήξιμο. Πολλοί τραυματισμοί προκαλούν πρήξιμο στους περιμετρικούς ιστούς, αλλά η κατάσταση είναι πιο σοβαρή όταν το πρήξιμο συμβεί στο εσωτερικό του εγκεφάλου. Το κρανίο μας δεν έχει την δυνατότητα να επεκταθεί, ώστε να προσαρμοστεί στο οίδημα κι έτσι οδηγεί σε συσσώρευση της πίεσης στον εγκέφαλο, προκαλώντας τον να πιέζει το κρανίο.

Το κάταγμα κρανίου

Αντίθετα με τα περισσότερα οστά του σώματός σας, το κρανίο σας δεν περιέχει μυελό των οστών. Αυτό όμως είναι που κάνει το κρανίο σας εξαιρετικά σκληρό και δύσκολο να υποστεί κάταγμα. Ένα κρανίο με κάταγμα δεν έχει την ικανότητα να απορροφήσει τις επιπτώσεις μιας σύγκρουσης. Συνεπώς, είναι πολύ πιθανό να επέλθει επίσης βλάβη στον εγκέφαλο.

Το διάχυτο αξονικό τραύμα

Ένα διάχυτο αξονικό τραύμα (διαμπερές τραύμα) είναι ένας τραυματισμός στον εγκέφαλο που δεν προκαλεί αιμορραγία, άλλα βλάβες στα εγκεφαλικά κύτταρα. Οι βλάβες στα εγκεφαλικά κύτταρα έχουν ως συνέπεια τα κύτταρα αυτά να είναι ανίκανα να λειτουργήσουν. Μπορεί επίσης να έχουν ως αποτέλεσμα ένα οίδημα, το οποίο να προκαλέσει ακόμα σοβαρότερη βλάβη. Αν και δεν είναι τόσο εμφανές όσο άλλα είδη εγκεφαλικών τραυμάτων, ένα διάχυτο αξονικό τραύμα αποτελεί ένα από τα πιο επικίνδυνα είδη τραυμάτων στο κεφάλι. Μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη εγκεφαλική βλάβη ή ακόμη και θάνατο.

Χρονικός προσδιορισμός ιατρικής βοήθειας

Πότε ένα τραύμα στο κεφάλι απαιτεί ιατρική μέριμνα;

Τα τραύματα στο κεφάλι θα πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε με σοβαρότητα. Επισκεφθείτε άμεσα τον γιατρό σας αν νομίζετε ότι νιώθετε κάποιο από τα συμπτώματα του σοβαρού τραυματισμού στο κεφάλι.

Συγκεκριμένα, θα πρέπει οπωσδήποτε να αναζητήσετε άμεση ιατρική φροντίδα αν νιώσετε κάποιο από τα ακόλουθα συμπτώματα:

  • απώλεια αισθήσεων
  • σύγχυση
  • αποπροσανατολισμό

Είτε θα πρέπει να καλέσετε το 166, είτε να επισκεφθείτε τα επείγοντα ιατρεία. Ακόμη κι αν δεν επισκεφθείτε τα επείγοντα ιατρεία αμέσως μετά τον τραυματισμό σας, θα πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια αν νιώθετε τα συμπτώματα μετά από μια ή δυο μέρες.

Στην περίπτωση ενός πιθανού σοβαρού τραύματος στο κεφάλι, θα πρέπει να καλέσετε άμεσα το 166. Κάποιες φορές η μετακίνηση μπορεί να επιδεινώσει ένα τραύμα στο κεφάλι. Οι διασώστες είναι εκπαιδευμένοι ώστε να μετακινούν τα τραυματισμένα άτομα με προσοχή χωρίς να προκαλούν μεγαλύτερη βλάβη.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση;

Η έκβαση εξαρτάται από την σοβαρότητα του τραυματισμού σας. Οι περισσότεροι άνθρωποι με ελαφριά τραύματα στο κεφάλι δεν έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Τα άτομα με σοβαρούς τραυματισμούς στο κεφάλι μπορεί να πρέπει να αντιμετωπίσουν μόνιμες αλλαγές στην προσωπικότητά τους, στις σωματικές και τις νοητικές τους ικανότητες.

Οι σοβαροί τραυματισμοί στο κεφάλι στην παιδική ηλικία μπορεί να είναι ιδιαίτερα ανησυχητικοί. Γενικά, θεωρείται ότι ένας εγκέφαλος σε ανάπτυξη είναι επιρρεπής σε τραυματισμούς. Η επιστημονική κοινότητα συνεχίζει την έρευνα σχετικά με το ζήτημα αυτό.

Η ιατρική ομάδα που θα αναλάβει την φροντίδα σας θα διασφαλίσει την πληρέστερη αποκατάσταση σας.

+ 3 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Mayo Clinic Staff. (2015). Head trauma: First aid mayoclinic.org/first-aid/first-aid-head-trauma/basics/art-20056626

2. Traumatic brain injury. (2014). my.clevelandclinic.org/health/articles/traumatic-brain-injury

3. Wilberger JE, et al. (n.d.). Overview of head injuries. merckmanuals.com/home/injuries-and-poisoning/head-injuries/overview-of-head-injuries