Μπορώ να χρησιμοποιήσω ένα φάρμακο μετά την ημερομηνία λήξης του;

Πότε λήγουν τα φάρμακα;

Η ερώτηση «πότε λήγουν τα φάρμακα» είναι μια συνηθισμένη ερώτηση, με την οποία βρεθήκαμε όλοι κάποια στιγμή αντιμέτωποι, όπως για παράδειγμα όταν είχαμε έντονο πονοκέφαλο και διαπιστώσαμε ότι η ασπιρίνη που είχαμε στο σπίτι ήταν ληγμένη εδώ και ένα χρόνο. Από αυτό το σημείο και έπειτα γεννιούνται και άλλα ερωτήματα, όπως το αν μπορούμε να πάρουμε μια ληγμένη ασπιρίνη ή το τι θα συμβεί αν τελικά αποφασίσουμε να την πάρουμε.

Ένα άρθρο, λοιπόν, που δημοσιεύτηκε στο Psychopharmacology Today έρχεται να δώσει απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Σύμφωνα με το άρθρο, αποδεικνύεται ότι η ημερομηνία λήξης ενός φαρμάκου δεν σημαίνει τίποτα ιδιαίτερα σημαντικό και απέχει πολύ από τα σενάρια που μπορεί να δημιουργήσουμε στο μυαλό μας, ότι δηλαδή μπορεί η κατανάλωση ενός ληγμένου φαρμάκου να έχει καταστροφικά αποτελέσματα για την υγεία μας. Από το 1979 που ψηφίστηκε ο νόμος για την ημερομηνία λήξη των φαρμάκων, οι κατασκευαστές υποχρεούνται να σφραγίζουν τα φάρμακα τους με μια ημερομηνία λήξης, κατά την οποία μπορούν να εγγυηθούν την πλήρη ισχύ και ασφάλεια του φαρμάκου τους.

Τα φάρμακα είναι αποτελεσματικά μετά την ημερομηνία λήξης τους;

Μια μελέτη που διεξάχθηκε σε στρατιώτες, από τη εταιρία τροφίμων και φαρμάκων, κατόπιν αιτήματος του στρατού, διαπίστωσε ότι το 90% από τα 100+ φάρμακα που έπαιρναν οι στρατιώτες (τα οποία αντικαθίσταντο κάθε μερικά χρόνια), για να αντιμετωπίσουν τους πόνους από τα χτυπήματα που υφίσταντο κατά τις ασκήσεις τους, ήταν απολύτως αποτελεσματικά ακόμα και 15 χρόνια μετά την ημερομηνία λήξης τους. Αυτό λοιπόν, δείχνει, ότι η ημερομηνία λήξης δεν αποτελεί ένα πραγματικό χρονικό όριο, που όταν περάσει, τότε τα φάρμακα σταματούν να είναι αποτελεσματικά και ασφαλή για χρήση.

Οι ιατρικές αρχές δηλώνουν ότι μια φαρμακευτική αγωγή είναι ασφαλής, ακόμη και αν έχει λήξει πριν από χρόνια. Σπάνια εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα, μπορεί να αποτελέσει η τετρακυκλίνη, ωστόσο, οι απόψεις για το συγκεκριμένο θέμα είναι αμφιλεγόμενες ανάμεσα στους ερευνητές. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η αποτελεσματικότητα ενός φαρμάκου, ναι μεν μπορεί να μειωθεί με την πάροδο του χρόνου, αλλά μεγάλο μέρος της αρχικής δύναμης του, εξακολουθεί να παραμένει ακόμη και μια δεκαετία μετά την ημερομηνία λήξης του. Εξαιρουμένης της νιτρογλυκερίνης, της ινσουλίνης και των υγρών αντιβιοτικών, τα περισσότερα φάρμακα είναι τόσο μακράς διάρκειας, όσο αυτά που δοκιμάστηκαν στον στρατό. Σημειώνεται ότι η τοποθέτηση ενός φαρμάκου σε ένα δροσερό μέρος, όπως το ψυγείο, θα το βοηθήσει να παραμείνει ισχυρό για πολλά χρόνια.

Γιατί η ημερομηνία κατασκευής ενός φαρμάκου απέχει ελάχιστα από την ημερομηνία λήξης του;

Παρόλο που όπως αναφέραμε πιο πάνω, τα φάρμακα μπορούν να παραμείνουν ισχυρά και ασφαλή χρόνια μετά την ημερομηνία λήξης τους, η ημερομηνία κατασκευής τους από την ημερομηνία λήξης που αναγράφεται στη συσκευασία τους, απέχει ελάχιστα. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, αυτό συμβαίνει για λόγους κέρδους των φαρμακοβιομηχανιών, αλλά και για να έχουν την δυνατότητα οι κατασκευαστές να παρέχουν ανά πάσα στιγμή στο κοινό, βελτιωμένες συνθέσεις του ίδιου φαρμάκου.

Συμπερασματικά

Την επόμενη φορά που θα βρεθείτε μπροστά στο δίλημμα του να πάρετε ή όχι ένα φάρμακο που ήδη έχει λήξη, θυμηθείτε όλα όσα διαβάσατε σε αυτό το άρθρο. Στην περίπτωση που το φάρμακο σας έχει λήξη εδώ και χρόνια και είναι πολύ σημαντικό για την υγεία σας και δεν είστε σίγουροι για την αποτελεσματικότητα του, τότε είναι καλύτερο να αγοράσετε ένα καινούριο. Για περεταίρω απορίες συμβουλευτείτε τον φαρμακοποιό σας.