Υπερασβεστιαιμία

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της υπερασβεστιαιμίας;

Μπορεί να μην εμφανίσετε κανένα σύμπτωμα αν έχετε ήπια υπερασβεστιαιμία. Σε μια πιο σοβαρή περίπτωση, μπορεί να βιώσετε συμπτώματα που επηρεάζουν ποικίλα μέρη του σώματος.

Γενικά

• Κόπωση
• Πονοκέφαλοι

Νεφροί

Συμπτώματα που σχετίζονται με τους νεφρούς περιλαμβάνουν:

• Υπερβολική δίψα
• Υπερβολική ούρηση
• Πόνο μεταξύ της μέσης και του άνω θώρακα στη μία πλευρά του σώματος λόγω λίθων στους νεφρούς

Θώρακας

Συμπτώματα που σχετίζονται με το θώρακα περιλαμβάνουν:

• Δυσκοιλιότητα
• Ναυτία
• Εμετούς
• Μειωμένη όρεξη
• Θωρακικός πόνος

Καρδιά

Τα υψηλά επίπεδα ασβεστίου μπορούν να επηρεάσουν την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς, προκαλώντας ανώμαλο καρδιακό παλμό.

Μύες

Τα επίπεδα ασβεστίου επηρεάζουν τους μύες προκαλώντας συσπάσεις, κράμπες και αδυναμία.

Σκελετικό σύστημα

Υψηλά επίπεδα ασβεστίου μπορούν να επηρεάσουν τα οστά, οδηγώντας σε:

• Οστεοπόρωση
• Πόνο στα οστά
• Κατάγματα

Νευρολογικά συμπτώματα

Η υπερασβεστιαιμία μπορεί ακόμη να προκαλέσει νευρολογικά συμπτώματα, όπως κατάθλιψη, απώλεια μνήμης και ευερεθιστότητα. Σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και κώμα.

Αν έχετε καρκίνο και βιώνετε οποιαδήποτε συμπτώματα υπερασβεστιαιμίας, καλέστε αμέσως το γιατρό σας. Δεν είναι ασυνήθιστο για τον καρκίνο να προκαλεί αυξημένα επίπεδα ασβεστίου. Όταν αυτό συμβεί, συνιστά επείγον ιατρικό περιστατικό.

Αίτια

Τι προκαλεί την υπερασβεστιαιμία;

Το σώμα χρησιμοποιεί την αλληλεπίδραση μεταξύ ασβεστίου, βιταμίνης D και παραθυρεοειδούς ορμόνης (PTH) για να ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου.

Η ΡΤΗ βοηθά το σώμα να ελέγχει την ποσότητα του ασβεστίου που εισέρχεται στην κυκλοφορία από το έντερο, τους νεφρούς και τα οστά. Κανονικά, η ΡΤΗ αυξάνεται όταν τα επίπεδα ασβεστίου μειώνονται και αντιστρόφως.

Το σώμα μπορεί επίσης να παράγει καλσιτονίνη από τον θυρεοειδή αδένα όταν τα επίπεδα ασβεστίου αυξάνονται πολύ. Όταν έχετε υπερασβεστιαιμία, υπάρχει πολύ μεγάλη συγκέντρωση ασβεστίου στο αίμα και το σώμα δεν μπορεί να ρυθμίσει τα επίπεδά του.

Υπάρχουν αρκετές αιτίες για την εν λόγω πάθηση:

Υπερπαραθυρεοειδισμός

Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι τέσσερεις μικροί αδένες που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα στο λαιμό. Ελέγχουν την παραγωγή της παραθυρεοειδούς ορμόνης, η οποία με τη σειρά της ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου.

Ο υπερπαραθυρεοειδισμός συμβαίνει όταν ένας ή περισσότεροι παραθυρεοειδείς αδένες γίνονται υπερδραστήριοι και παράγουν περισσότερη από το φυσιολογικό ΡΤΗ. Αυτό δημιουργεί μια ανισορροπία ασβεστίου που το σώμα δεν μπορεί να διορθώσει από μόνο του. Αυτή είναι η κύρια αιτία της υπερασβεστιαιμίας, ειδικά σε γυναίκες άνω των 50 ετών.

Πνευμονοπάθειες και καρκίνοι

Κοκκιωματώδεις νόσοι, όπως η φυματίωση και η σαρκοείδωση, είναι πνευμονοπάθειες που μπορούν να προκαλέσουν αύξηση των επιπέδων της βιταμίνης D. Αυτό με τη σειρά του προκαλεί περισσότερη απορρόφηση ασβεστίου, η οποία αυξάνει τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα.

Μερικοί καρκίνοι, ειδικά ο καρκίνος του πνεύμονα, του στήθους και του αίματος, μπορούν να επιτείνουν τον κίνδυνο υπερασβεστιαιμίας.

Παρενέργειες φαρμάκων

Κάποια φάρμακα, ειδικά τα διουρητικά, μπορούν να προκαλέσουν υπερασβεστιαιμία. Αυτό συμβαίνει διότι αυξάνεται η διούρηση υγρών (απώλεια νερού) και μειώνεται η απέκκριση ασβεστίου, κάτι το οποίο οδηγεί σε υπερσυσσώρευση ασβεστίου στο αίμα.

Άλλα φάρμακα, όπως το λίθιο, προκαλούν υπερέκκριση της ΡΤΗ.

Συμπληρώματα διατροφής και μη συνταγογραφούμενα φάρμακα

Η λήψη μεγάλης ποσότητας βιταμίνης D ή ασβεστίου υπό μορφή συμπληρωμάτων μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ασβεστίου. Η υπερβολική χρήση καρβονικού ασβεστίου, το οποίο απαντά στα αντιόξινα (όπως το Tums και το Rolaids), μπορεί επίσης να οδηγήσει σε υψηλά επίπεδα ασβεστίου.

Υψηλές δόσεις αυτών των μη συνταγογραφούμενων προϊόντων είναι η τρίτη πιο κοινή αιτία υπερασβεστιαιμίας στις ΗΠΑ.

Αφυδάτωση

Η αφυδάτωση συνήθως προκαλεί ήπια υπερασβεστιαιμία. Τα μειωμένα επίπεδα υγρών στο σώμα προκαλούν την αύξηση της συγκέντρωσης ασβεστίου. Όμως, η σοβαρότητα της πάθησης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη νεφρική λειτουργία.

Στα άτομα με χρόνια νεφρική νόσο, οι επιδράσεις της αφυδάτωσης είναι πολύ πιο σημαντικές.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η υπερασβεστιαιμία;

Με τις εξετάσεις αίματος, ο γιατρός θα ελέγξει τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα. Εξίσου βοηθητικές είναι και οι εξετάσεις ούρων, οι οποίες μετρούν το ασβέστιο, τα επίπεδα πρωτεϊνών και άλλες ουσίες.

Αν ανιχνευθούν υψηλά επίπεδα ασβεστίου, ο γιατρός θα ζητήσει περαιτέρω εξετάσεις για να διαπιστώσει την αιτία της πάθησής σας. Οι εξετάσεις αίματος και ούρων μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση υπερπαραθυρεοειδισμού και ετέρων παθήσεων.

Εξετάσεις που επιτρέπουν την ανίχνευση ενδείξεων καρκίνου ή άλλων νόσων που προκαλούν υπερασβεστιαιμία περιλαμβάνουν:

• Ακτινογραφία θώρακος, για την ανίχνευση καρκίνου του πνεύμονα
• Μαστογραφία, για τη διάγνωση καρκίνου του μαστού
• Μαγνητική τομογραφία, για την παραγωγή λεπτομερών εικόνων των οργάνων και των δομών του σώματος
• Αξονική τομογραφία, για μια πιο λεπτομερή απεικόνιση του σώματος
• Μέτρηση οστικής πυκνότητας (DEXA), για την αξιολόγηση της οστικής δύναμης

Θεραπεία

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές της υπερασβεστιαμίας;

Οι θεραπευτικές επιλογές εξαρτώνται από τη σοβαρότητα της πάθησης και την υποκείμενη αιτία.

Ήπιες περιπτώσεις

Μπορεί να μη χρειαστείτε άμεση θεραπεία αν έχετε ήπια υπερασβεστιαιμία, αλλά αυτό εξαρτάται και από την αιτία της. Σαφώς θα χρειαστεί να παρακολουθείτε την εξέλιξή της. Η ταυτοποίηση της υποκείμενης αιτίας είναι πολύ σημαντική.

Οι επιδράσεις των αυξημένων επιπέδων ασβεστίου στο σώμα δεν σχετίζονται μόνο με τη συγκέντρωσή του αυτή καθαυτή, αλλά και με την ταχύτητα με την οποία αυξάνεται. Για αυτό είναι απαραίτητο να ακολουθείτε τις συμβουλές του γιατρού σας και να πηγαίνετε σε όλα τα προγραμματισμένα ραντεβού.

Ακόμα και οι ήπιες περιπτώσεις υπερασβεστιαιμίας μπορούν να οδηγήσουν σε πέτρες στους νεφρούς και νεφρική βλάβη με την πάροδο του χρόνου.

Μέτριες προς σοβαρές περιπτώσεις

Είναι πολύ πιθανό να χρειαστείτε νοσοκομειακή περίθαλψη αν είστε ένα μέτριο προς σοβαρό περιστατικό. Ο στόχος της θεραπείας είναι να επιστρέψουν τα επίπεδα ασβεστίου στο φυσιολογικό και να προληφθεί η βλάβη των οστών και των νεφρών. Κοινές θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν τα εξής:

• Η καλσιτονίνη είναι μία ορμόνη που παράγεται στο θυρεοειδή αδένα και επιβραδύνει την οστική απώλεια.
• Τα ενδοφλέβια υγρά σας ενυδατώνουν και μειώνουν τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα.
• Τα ενδοφλέβια διφωσφονικά μειώνουν τη συγκέντρωση ασβεστίου ρυθμίζοντας το ασβέστιο των οστών.
• Τα διουρητικά αγκύλης βοηθούν τους νεφρούς να διακινούν περισσότερα υγρά και να απομακρύνουν το περιττό ασβέστιο, ειδικά αν έχετε καρδιακή ανεπάρκεια.
• Τα κορτικοστεροειδή είναι αντιφλεγμονώδη φάρμακα χρήσιμα στη θεραπεία των υπερβολικά αυξημένων επιπέδων βιταμίνης D.
• Η αιμοκάθαρση μπορεί να πραγματοποιηθεί προκειμένου να απομακρυνθεί το περιττό ασβέστιο και τα παραπροϊόντα όταν έχετε νεφρική βλάβη. Αυτή συνήθως είναι η έσχατη λύση και προτείνεται όταν οι προηγούμενες μέθοδοι δεν φέρουν αποτέλεσμα.

Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός

Ανάλογα με την ηλικία, τη νεφρική λειτουργία και τις επιδράσεις στα οστά, μπορεί να χρειαστείτε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των ανώμαλων παραθυρεοειδών αδένων. Αυτή η διαδικασία θεραπεύει τις περισσότερες περιπτώσεις υπερασβεστιαιμίας που προκαλούνται από υπερπαραθυρεοειδισμό.

Αν η επέμβαση δεν συνιστά επιλογή για εσάς, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει ένα φάρμακο που ονομάζεται κινακαλκέτη (Sensipar). Αυτό μειώνει τα επίπεδα ασβεστίου μειώνοντας την παραγωγή της ΡΤΗ. Αν έχετε οστεοπόρωση, μπορεί να χρειαστεί να λάβετε διφωσφονικά για να ελαττώσετε τον κίνδυνο καταγμάτων.

Καρκίνος

Αν έχετε καρκίνο, ο γιατρός θα συζητήσει μαζί σας τις θεραπευτικές επιλογές και θα σας βοηθήσει να καταλήξετε στο βέλτιστο τρόπο για να θεραπεύσετε την υπερασβεστιαιμία.

Είναι πιθανό να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα μέσω ενδοφλέβιων υγρών και φαρμάκων, όπως τα διφωσφονικά. Έτσι θα μπορέσετε ευκολότερα να διαχειριστείτε τις αντικαρκινικές θεραπείες.

Η κινακαλκέτη μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να θεραπεύσει τα αυξημένα επίπεδα ασβεστίου εξαιτίας του παραθυρεοειδούς καρκίνου. Μία έρευνα προτείνει ότι μπορεί να διαδραματίζει ρόλο στη θεραπεία της υπερασβεστιαιμίας λόγω άλλων καρκίνων επίσης.

Επιπλοκές

Ποιες επιπλοκές σχετίζονται με την υπερασβεστιαιμία;

Η υπερασβεστιαιμία μπορεί να προκαλέσει νεφρικά προβλήματα, όπως πέτρες στους νεφρούς και νεφρική ανεπάρκεια. Άλλες επιπλοκές περιλαμβάνουν ανώμαλο καρδιακό παλμό και οστεοπόρωση.

Η νόσος δύναται επίσης να προκαλέσει σύγχυση ή άνοια από τη στιγμή που το ασβέστιο συνεισφέρει στη σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Σοβαρές περιπτώσεις μπορούν να οδηγήσουν σε δυνητικά απειλητικό για τη ζωή κώμα.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση της υπερασβεστιαιμίας;

Η μακροπρόθεσμη έκβαση εξαρτάται από την αιτία και από τη σοβαρότητα της κατάστασης. Ο γιατρός θα καθορίσει την καλύτερη για εσάς θεραπεία.

Να συμβουλεύεστε τακτικά το γιατρό σας, να ενημερώνεστε και να κάνετε ερωτήσεις. Φροντίστε να πηγαίνετε σε όλα τα προγραμματισμένα ραντεβού.

Από την πλευρά σας μπορείτε να προστατεύσετε τα οστά και τους νεφρούς σας από τη βλάβη της υπερασβεστιαιμίας διατηρώντας έναν υγιή τρόπο ζωής. Πίνετε πολύ νερό, ώστε να παραμένετε ενυδατωμένοι, να διατηρείτε τα επίπεδα του ασβεστίου χαμηλά και να μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξης λίθων στους νεφρούς.

Από τη στιγμή που το κάπνισμα επιταχύνει την οστική απώλεια, είναι αδήριτη ανάγκη να το σταματήσετε το συντομότερο δυνατόν. Το κάπνισμα προκαλεί και άλλα προβλήματα υγείας, επομένως η αποχή από αυτό θα βελτιώσει τη γενικότερη εικόνα του οργανισμού σας.

Ένας συνδυασμός σωματικών ασκήσεων και προπόνησης με βάρη θα διατηρήσει τα οστά σας δυνατά και υγιή. Μιλήστε στο γιατρό σας και μάθετε ποιοι τύποι γυμναστικής είναι ασφαλείς για εσάς. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν έχετε καρκίνο που επηρεάζει τα οστά.

Πάντα να ακολουθείτε τις συνιστώμενες δόσεις των μη συνταγογραφούμενων συμπληρωμάτων και φαρμάκων, ώστε να μειώσετε τον κίνδυνο υπερβολικής λήψης ασβεστίου και βιταμίνης D.

Q&A

Ποιες προφυλάξεις πρέπει να λαμβάνω αν βρίσκομαι σε κίνδυνο υπερασβεστιαιμίας;

Θα πρέπει να παραμένετε ενυδατωμένοι, λαμβάνοντας τις κατάλληλες ποσότητες υγρών και νερού. Οφείλετε να καταναλώνετε την κατάλληλη ποσότητα άλατος στη διατροφή σας, η οποία αντιστοιχεί σε περίπου 2.000 mg νατρίου ημερησίως για ένα μέσο ενήλικα.  Τέλος, μιλήστε στο γιατρό σας, ώστε να δείτε αν κάποιο συνταγογραφούμενο ή μη φάρμακο αυξάνει τον κίνδυνο υπερασβεστιαιμίας.