Τι είναι η λακτόζη;

Η λακτόζη είναι ένα φυσικό σάκχαρο, είναι δηλαδή η ζάχαρη που βρίσκεται στο γάλα και στα γαλακτοκομικά προϊόντα. 

Τι είναι η δυσανεξία στη λακτόζη;

Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι η αδυναμία πέψης της λακτόζης. Προκαλείται από έλλειψη λακτάσης στο σώμα, ένα ένζυμο που παράγεται από το λεπτό έντερο και είναι απαραίτητο για την πέψη της λακτόζης. Αν και η δυσανεξία στη λακτόζη δεν είναι επικίνδυνη, τα συμπτώματά της μπορεί να είναι ιδιαίτερα ενοχλητικά.

Για τους περισσότερους ανθρώπους, η δυσανεξία στη λακτόζη αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου καθώς το σώμα παράγει λιγότερη λακτάση όσο μεγαλώνουμε. Υπολογίζεται μάλιστα ότι το 68% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει σε κάποιο βαθμό δυσανεξία στη λακτόζη.

Τι προκαλεί δυσανεξία στη λακτόζη;

Η δυσανεξία στη λακτόζη,όπως έχει ήδη αναφερθεί, προκαλείται από την έλλειψη λακτάσης στον οργανισμό, του ενζύμου που παράγεται από το λεπτό έντερο και είναι απαραίτητο για την πέψη της λακτόζης. Ορισμένες από τις παρακάτω πεπτικές παθήσεις  όπως:

• Ελκώδης κολίτιδα
• Κοιλιοκάκη
• Νόσος του Crohn
• Λοιμώξεις του στομάχου ή του εντέρου
• Τραυματισμοί στο λεπτό έντερο (όπως τραύμα, χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία)

μπορεί να μειώσουν την ποσότητα λακτάσης που είναι διαθέσιμη για τη σωστή επεξεργασία της λακτόζη. Εάν το λεπτό έντερο έχει απλώς  τραυματιστεί, η δυσανεξία στη λακτόζη είναι προσωρινή, με τα συμπτώματα να βελτιώνονται μετά την επούλωση του εντέρου. Η δυσανεξία στη λακτόζη συνήθως είναι κληρονομική και όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως στην εφηβία ή στην ενήλικη ζωή. Σπάνια κάποιος εμφανίζει δυσανεξία κατά τη γέννηση. Στην περίπτωση αυτή απαγορεύεται το άτομο καθ’ολη τη διάρκεια της ζωής του να καταναλώσει οτίδηποτε που περιέχει λακτόζη. Τα νεογέννητα συνήθως εμφανίζουν μια μορφή δυσανεξίας, η οποία όμως οφείλεται στο γεγονός ότι δεν μπορούν να παράξουν το ένζυμο λακτάση. Αυτό αποκαθιστάται όταν αρχίσει η παραγωγή της λακτάσης. 

Ποια είναι η συνήθης συμπτωματολογία της δυσανεξίας;

Τα  πιο κοινά συμπτώματα της δυσανεξίας στη λακτόζη περιλαμβάνουν:

• ναυτία
• κράμπες
• αέρια
• φούσκωμα
• ή διάρροια εντός ενός διαστήματος  30- 120 λεπτών μετά την κατανάλωση γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων.

Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων διαφέρει  ανάλογα με την ποσότητα λακτόζης που μπορεί να ανεχθεί το εκάστοτε άτομο. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να είναι ευαίσθητοι σε εξαιρετικά μικρές ποσότητες τροφών που περιέχουν λακτόζη, ενώ άλλοι μπορεί να τρώνε μεγαλύτερες ποσότητες πριν παρατηρήσουν συμπτώματα.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η πιο κοινή εξέταση για τη διάγνωση της ανεπάρκειας λακτάσης είναι η δοκιμασία αναπνοής υδρογόνου. Αυτή η εξέταση γίνεται σε ιατρείο. Πρακτικά, οι περισσότεροι  γιατροί θα ζητήσουν από τους ασθενείς που υποπτεύονται ότι έχουν δυσανεξία στη λακτόζη να αποφύγουν το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα για 1 ή 2 εβδομάδες για να δουν εάν τα συμπτώματά τους υποχωρούν και στη συνέχεια θα επιβεβαιώσουν τη διάγνωση με το τεστ αναπνοής υδρογόνου. Το τεστ αναπνοής υδρογόνου μετρά την ποσότητα υδρογόνου στην αναπνοή μετά την κατανάλωση ενός ποτού με λακτόζη. Επίσης μπορεί να γίνει η διάγωνση και μέσω τεστ ζαχάρου του αίματος. 

Πώς αντιμετωπίζεται η δυσανεξία στη λακτόζη;

Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί  αλλάζοντας κατά βάση τις διατροφικές συνήθειες. 

Τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη μπορούν συνήθως να καταναλώσουν κάποια τρόφιμα  που περιέχουν λακτόζη και δεν τους προκαλούν συμπτώματα. Μπορεί κανείς να μάθει μέσω δοκιμής ποια ποσότητα και τι είδος προϊόντων που περιέχουν λακτόζη μπορεί να ανεχτεί ή αν θα πρέπει  να αφαιρέσει προσωρινά όλες τις τροφές που περιέχουν λακτόζη από τη διατροφή του  χρησιμοποιώντας μια δίαιτα χωρίς λακτόζη και στη συνέχεια με τη σταδιακή επανένταξη τους  να καταλάβει το επίπεδο ανοχής . Πλέον βέβαια, που το εμπόριο έχει κατακλυστεί από προϊόντα χωρίς λακτόζη και ετσι κάποιος μπορεί να προμηθεύεται και να καταναλώνει αποκλειστικά προϊόντα χωρίς λακτόζη.

Ας δούμε όμως και ποια  είναι τα τρόφιμα με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε λακτόζη:

• Γάλα
• Συμπυκνωμένο γάλα
• Αλείμματα τυριού, cottage τυρί και μαλακά τυριά
• Γιαούρτι
• Γάλα σε σκόνη
• Παγωτό

Στο  χώρο του φαρμακείου επίσης κάποιος μπορεί να βρει συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν λακτάση. Αυτό σημαίνει ότι πλέον με τη χρήση αυτών των συμπληρωμάτων μπορεί κάποιος να απολαύσει όλα τα φαγητά χωρίς να φοβάται για τις συνέπειες. Η συνήθης δοσολογία είναι 1 δισκίο πριν από το γεύμα που περιέχει γαλακτοκομικά. Καλό είναι να μην λαμβάνονται πάνω από 3 δισκία την ημέρα. 

Όταν θα ξαναδείτε στο super market την ένδειξη lactose free σε κάποιον προϊόν, τώρα πια θα ξέρετε τι σημαίνει και γιατί συμβαίνει!