Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τη διαφορά μεταξύ της όρεξης για φαγητό και της λιγούρας;

Όταν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν άρχισαν να εξετάζουν τις επιδράσεις των ερεθισμάτων φαγητού -όπως η καθημερινή θέαση εικόνων και διαφημίσεων του fast food, η μυρωδιά του φαγητού ή η παραμονή σε χώρους, όπως τα εστιατόρια- στις διατροφικές συνήθειες 112 φοιτητών, διαπίστωσαν ότι τα ερεθίσματα αυτά είχαν διεγείρει την πείνα και προκάλεσαν την επιθυμία των ανθρώπων να τρώνε τα φαγητά που παρακολούθησαν ή μύρισαν ,τα οποία μπορεί να μην κατανάλωναν υπό άλλες συνθήκες. Για τους σκοπούς αυτής της μελέτης, η οποία δημοσιεύθηκε σε τεύχος του Clinical Psychological Science, οι ερευνητές ορίζουν την επιθυμία για φαγητό ως το αίσθημα ισχυρού κινήτρου και τη λιγούρα ως το αποτέλεσμα ηδονικής ευχαρίστησης.

Πιο αναλυτικά στην έρευνα που διεξάγει οι φοιτητές έφαγαν ένα γεύμα μια ώρα πριν από την έναρξη της μελέτης και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν είτε σε ένα εργαστήριο τροφίμων που είχε σχεδιαστεί για να μοιάζει με εστιατόριο, είτε σε ένα εργαστήριο που είχε ουδέτερο σχεδιασμό. Τους έδειχναν σε τηλεοράσεις φωτογραφίες πρόχειρου φαγητού και άλλων εναλλακτικών δραστηριοτήτων και τους ζητήθηκε να επιλέξουν μεταξύ της λήψης κουπονιών για την αγορά γρήγορου φαγητού ή της λήψης κουπονιών για τη συμμετοχή σε άλλες δραστηριότητες. Εκείνοι οι φοιτητές που εξετάστηκαν στο περιβάλλον που είχε σχεδιαστεί να μοιάζει με εστιατόριο ένιωσαν πιο πεινασμένοι με αποτέλεσμα να καταναλώσουν κατά μέσο όρο περίπου 220 θερμίδες περισσότερες, ανεξάρτητα από το εάν έδειξαν να ευχαριστούνται το γεύμα ή εαν το φαγητό ήταν στις προτιμήσεις τους, σε σχέση με εκείνους που εξετάστηκαν στο ουδέτερο περιβάλλον χωρίς να υπάρχει κανένα ερέθισμα.

Οι ερευνητές προτείνουν ότι η επιθυμία για φαγητό είναι πιο πιθανό να οδηγήσει σε καταναγκαστική διατροφική συμπεριφορά από ό,τι η πραγματική όρεξη για τη γεύση του φαγητού. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι ενδείξεις του πλαισίου, όπως το να μπαίνεις σε ένα εστιατόριο ή να βλέπεις ελκυστικές διαφημίσεις τροφίμων, αυξάνουν την όρεξη και την πείνα, συμβάλλοντας έτσι περισσότερο στην υπερκατανάλωση τροφής από ό,τι το να απολαμβάνεις απλώς τη γεύση ορισμένων τροφίμων.

Προηγούμενες μελέτες διαπίστωσαν ότι όταν οι άνθρωποι έχουν δέσει τα μάτια τους πριν από το φαγητό, το φαγητό τους χάνει αυτό που έχει ονομαστεί “οπτική γεύση“, οπότε όχι μόνο τρώνε σημαντικά λιγότερο φαγητό, αλλά αισθάνονται εξίσου ικανοποιημένοι όπως νιώθετε μετά από ένα πλούσιο γεύμα. Με άλλα λόγια, με την έλλειψη οπτικών ενδείξεων, οι μικρότερες μερίδες ήταν εξίσου χορταστικές με εκείνες που ήταν μεγαλύτερες.

Εάν ανησυχείτε για το τι και πόσο τρώτε, ειδικά όταν πρόκειται για τα έτοιμα φαγητά των σούπερ μάρκετ και τα φαγητά από τις αλυσίδες πρόχειρου φαγητού, μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε (και τελικά να προσπαθήσετε/να καταφέρετε να αποφύγετε) ορισμένες από τις στρατηγικές οπτικής διαφήμισης που χρησιμοποιούν οι κατασκευαστές τροφίμων και οι αλυσίδες εστιατορίων και οι οποίες καθοδηγούν ορισμένες από τις αποφάσεις σας να αγοράσετε και να φάτε ορισμένα τρόφιμα. Η συνειδητοποίηση των ενδείξεων που λαμβάνετε από τα τρόφιμα σας θα σας βοηθήσει να μπορείτε να διακρίνετε την ψεύτικη πείνα (λιγούρες) από την πραγματική πείνα (όρεξη), και αυτό είναι σίγουρα ένα βήμα προς μια πορεία για πιο προσεκτική διατροφή.