Γιατί η βιταμίνη Β12 είναι σημαντική;

Το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται τη βιταμίνη Β12, για να παράγει ερυθρά αιμοσφαίρια, νεύρα, DNA και να εκτελεί άλλες σημαντικές λειτουργίες. Ο μέσος ενήλικας πρέπει να παίρνει 2,4 μικρογραμμάρια Β12 την ημέρα. Ωστόσο, η βιταμίνη Β12, όπως και οι περισσότερες βιταμίνες, δεν μπορεί να δημιουργηθεί από το σώμα και ως εκ τούτου οι άνθρωποι πρέπει να την εξασφαλίζουν μέσω τροφίμων και συμπληρωμάτων. Και εκεί ακριβώς είναι το πρόβλημα. Οι περισσότεροι δεν λαμβάνουν αρκετή για να μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες του σώματος τους, ενώ σε άλλους το σώμα τους αδυνατεί να την απορροφήσει, όση και αν λαμβάνουν. Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι η ανεπάρκεια.

Μάλιστα, η Εθνική Έρευνα για την Υγεία και τη Διατροφή, εκτιμά ότι το 3,2% των ενηλίκων άνω των 50 ετών, έχει πολύ χαμηλό επίπεδο Β12, ενώ περίπου το 20% έχει οριακή έλλειψη.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από ανεπάρκεια βιταμίνης Β12;

Υπάρχουν πολλές αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν σε ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 και όλως παραδόξως δύο από αυτές τις αιτίες είναι πρακτικές που ακολουθούνται για τη βελτίωση της υγείας. Συγκεκριμένα αναφερόμαστε στη χορτοφαγική διατροφή και στη χειρουργική επέμβαση απώλειας βάρους.

• Χορτοφαγική διατροφή: Τα φυτά δεν περιέχουν βιταμίνη Β12. Τα μόνα τρόφιμα που περιέχουν την εν λόγω βιταμίνη είναι το κρέας, τα αυγά, τα πουλερικά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και άλλες ζωικές τροφές. Ως εκ τούτου, οι αυστηροί χορτοφάγοι και οι vegan διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο ανεπάρκειας Β12 και κυρίως εάν δεν καταναλώνουν εμπλουτισμένα με Β12 τρόφιμα ή δεν λαμβάνουν συμπληρώματα.
• Χειρουργική επέμβαση απώλειας βάρους: Τα άτομα που έχουν κάνει χειρουργική επέμβαση απώλειας βάρους είναι πιο πιθανόν να εμφανίσουν ανεπάρκεια στη βιταμίνη Β12, καθώς η συγκεκριμένη επέμβαση παρεμποδίζει την ικανότητα του σώματος να απορροφά την εν λόγω βιταμίνη μέσω των τροφίμων.

Ποιες άλλες αιτίες αυξάνουν τον κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης Β12;

• Ασθένειες που παρεμποδίζουν την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, όπως η νόσος του Celiac ή του Crohn.
• Φάρμακα για την αντιμετώπιση του καρκίνου, τα οποία μειώνουν την παραγωγή οξέος στο στομάχι, το οποίο είναι απαραίτητο για την απορρόφηση της βιταμίνης Β12.
• Ηλικιωμένα άτομα, εξαιτίας της μειωμένης ικανότητας του σώματος τους να παράγει οξέα του στομάχου, λόγω γήρανσης.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ανεπάρκειας βιταμίνης Β12;

Η ανεπάρκεια στη βιταμίνη Β12 αναπτύσσεται συνήθως αργά, οπότε τα συμπτώματα εμφανίζονται σταδιακά και γίνονται εντονότερα με την πάροδο του χρόνου. Τα εν λόγω συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Μούδιασμα στα χέρια ή τα πόδια
• Δυσκολία στο περπάτημα (προβλήματα ισορροπίας)
• Αναιμία
• Πρήξιμο και φλεγμονή στη γλώσσα
• Δυσκολία στη σκέψη (γνωστικές δυσκολίες) ή απώλεια μνήμης
• Αδυναμία
• Κόπωση

Πώς θα διαπιστώσετε εάν έχετε ανεπάρκεια βιταμίνης Β12;

Ένας έμπειρος γιατρός μπορεί να κάνει διάγνωση και μόνο με την περιγραφή των συμπτωμάτων. Ωστόσο, η εξέταση αίματος είναι πάντα απαραίτητη για επιβεβαίωση της κατάστασης. Στην περίπτωση που είστε χορτοφάγοι ή υποβληθήκατε σε χειρουργική επέμβαση απώλειας βάρους είναι καλό να ζητάτε από τον γιατρό σας να σας κάνει συχνά αιματολογικές εξετάσεις.

Να θυμάστε ότι η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι σημαντική, καθώς εάν η εν λόγω ανεπάρκεια παραμείνει αθεράπευτη, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά νευρολογικά και αιματολογικά προβλήματα.

Πώς θα αυξήσετε τα επίπεδα της βιταμίνης Β12 στον οργανισμό σας;

Η σοβαρή ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 μπορεί να διορθωθεί είτε λαμβάνοντας μια εβδομαδιαία βιταμίνη Β12 ή μια ημερήσια υψηλής δόσης. Στην περίπτωση που η ανεπάρκεια είναι ηπία, τότε μπορείτε να λάβετε απλά μια τυποποιημένη πολυβιταμίνη.

Εάν είστε χορτοφάγος ή vegan, είναι σημαντικό να καταναλώνετε εμπλουτισμένα με Β12 ψωμιά και δημητριακά ή να λαμβάνετε μια τυποποιημένη πολυβιταμίνη με 6 μικρογραμμάρια Β12. Εάν είστε άνω των 50 ετών, είναι καλό να λαμβάνετε ένα συμπλήρωμα Β12, καθώς υπάρχει μεγάλο ενδεχόμενο το σώμα σας να μην μπορεί να απορροφήσει ικανοποιητική ποσότητα μέσω της διατροφής σας.

Τι ΔΕΝ μπορεί να κάνει η βιταμίνη Β12:

Στο διαδίκτυο υπάρχουν εκατοντάδες άρθρα τα οποία επαινούν την βιταμίνη Β12 ως μέσω πρόληψης για τη νόσο του Αλτσχάιμερ, των καρδιακών παθήσεων και άλλων χρόνιων παθήσεων, της κόπωσης, του εκζέματος και ενός μακρύ καταλόγου άλλων προβλημάτων υγείας. Ωστόσο, τα περισσότερα από αυτά τα άρθρα δεν βασίζονται σε έγκυρα αποδεικτικά στοιχεία. Ως εκ τούτου, οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι είναι καλύτερο να προσπαθήσετε να αποτρέψετε την ανεπάρκεια, παρά να αντιμετωπίσετε την βιταμίνη Β12 ως θεραπεία άλλων ασθενειών.