Η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου χαρακτηρίζεται από χρόνια φλεγμονή του γαστρεντερικού σωλήνα και επηρεάζει πολλούς ανθρώπους παγκοσμίως. Αυξανόμενα στοιχεία υποδηλώνουν πως η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου.

Για παράδειγμα, μελέτες δείχνουν πως τα πρόσθετα τροφίμων, όπως το διοξείδιο του τιτανίου, που χρησιμοποιούνται για να δώσουν στα τρόφιμα ένα αδιαφανές, λευκό χρώμα, μεταβάλουν το μικροβίωμα και τη λειτουργία του εντέρου.

Σε μια πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, οι ερευνητές αξιολόγησαν την επίδραση της κόκκινης χρωστικής τροφίμων «Allura Red» (AR) στην υγεία του εντέρου ποντικιών. Σε αυτή διαπιστώθηκε πως τα ποντίκια που εκτέθηκαν σε κόκκινη χρωστική τροφίμων στην πρώιμη ζωή τους ήταν πιο ευαίσθητα στην κολίτιδα, μια χρόνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή της εσωτερικής επένδυσης του παχέος εντέρου. Τα ευρήματα έδειξαν επίσης πως η χρόνια έκθεση σε κόκκινη χρωστική τροφίμων προκάλεσε ήπια κολίτιδα στα ποντίκια.

Ποια τρόφιμα περιέχουν κόκκινη χρωστική;

Οι δίαιτες δυτικού τύπου, που περιλαμβάνουν υψηλά επίπεδα πρόσθετων συστατικών, λιπαρών, κόκκινου κρέατος και ζάχαρης, και παράλληλα έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, είναι γνωστό πως πυροδοτούν χρόνια φλεγμονή του εντέρου.

Τα πρόσθετα τροφίμων, οι γαλακτοματοποιητές και οι σύνθετες χρωστικές ουσίες χρησιμοποιούνται ευρέως σε τρόφιμα για τη βελτίωση της υφής, της αισθητικής και του χρόνου συντήρησης των τροφίμων.

Συγκεκριμένα, η κόκκινη χρωστική «Allura Red» (AR) βρίσκεται σε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως οι καραμέλες, τα σνακ, τα αναψυκτικά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα δημητριακά.

Πώς σχετίζεται η κόκκινη χρωστική τροφίμων με την εμφάνιση κολίτιδας;

Στα πλαίσια της προαναφερθείσας μελέτης, οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδράσεις πολλών κοινών χρωστικών τροφίμων στην παραγωγή σεροτονίνης. Αυτές ήταν οι εξής:

• Allura Red AC
• Brilliant Blue FCF
• Sunset Yellow FCF
• Tartrazine Yellow (Ταρτραζίνη)

Ενώ όλες οι παραπάνω χρωστικές προάγουν την έκκριση σεροτονίνης, η Allura Red φάνηκε να έχει την πιο έντονη επίδραση. Γι’ αυτό το λόγο αυτή διερευνήθηκε παραπάνω σε ποντίκια που τρέφονταν καθημερινά με δίαιτα στην οποία είχε προστεθεί κόκκινη χρωστική τροφίμων ή  κατανάλωναν τροφές με κόκκινη χρωστική μόνο μια μέρα της εβδομάδας.

Μετά από ανάλυση, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως η μη συνεχόμενη έκθεση των ποντικιών στην κόκκινη χρωστική Allura Red, που είναι παρόμοια με την έκθεση ενός ανθρώπου σε αυτή, δεν αύξησε την ευαισθησία στην κολίτιδα.

Ωστόσο, τα ποντίκια που κατανάλωναν την κόκκινη χρωστική Allura Red καθημερινά ανέπτυξαν ήπια κολίτιδα, η οποία συνδέθηκε με αυξημένα επίπεδα σεροτονίνης και χειρότερη εντερική απορρόφηση θρεπτικών συστατικών.

Πώς προκαλεί η κόκκινη χρωστική τροφίμων φλεγμονή του εντέρου;

Όταν οι ερευνητές τάισαν νεαρά ποντίκια 4 εβδομάδων με μια διατροφή που περιλάμβανε κόκκινη χρωστική τροφίμων για 4 εβδομάδες, διαπίστωσαν πως η πρώιμη έκθεση στη χρωστική αυτή προκάλεσε χαμηλού βαθμού φλεγμονή του παχέος εντέρου και άλλαξε την έκφραση γονιδίων που συνδέονται με τις αποκρίσεις ενάντια στα μικρόβια.

Από περαιτέρω δοκιμές, ανακαλύφθηκε πως η κόκκινη χρωστική Allura Red δεν αύξησε την ευαισθησία στην κολίτιδα σε ποντίκια που είχαν έλλειψη της υδροξυλάσης της τρυπτοφάνης 1 (TPH1), ενός ενζύμου που χρησιμοποιείται για τη σύνθεση της σεροτονίνης στο έντερο. Αυτό υποδεικνύει πως η κόκκινη χρωστική Allura Red επηρεάζει τη μικροχλωρίδα του εντέρου μέσω του σεροτονινεργικού συστήματος.

Παρόλο που τα αποτελέσματα αυτά παρατηρήθηκαν σε ποντίκια και δεν είναι σαφές εάν ισχύουν και για τους ανθρώπους, αποτελούν σημαντική πρόοδο για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους που μπορεί να έχει η καθημερινή κατανάλωση τροφών που περιέχουν χρωστικές ουσίες.