Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος πιο συχνά διαγνωσμένος καρκίνος σε παγκόσμιο επίπεδο. Η πιθανότητα επιβίωσης ενός ασθενούς με καρκίνο του παχέος εντέρου μπορεί να προβλεφθεί από ένα δείκτη, που ονομάζεται «immunoscore» και χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της απόκρισης του ανοσοποιητικού συστήματος ενός ανθρώπου στον καρκινικό όγκο. Με άλλα λόγια, το «immunoscore» μετράει το πόσο καλά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των λεμφοκυττάρων, περιβάλουν και εισέρχονται σε έναν όγκο.

Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει πως η ουρολιθίνη Α (UA), ένα φυσικό προϊόν που προκύπτει από την πέψη του ροδιού, μπορεί να προκαλέσει μιτοφαγία, δηλαδή καταστροφή των μη λειτουργικών μιτοχονδρίων. Η διαδικασία αυτή ενθαρρύνει τη δημιουργία νέων μιτοχονδρίων και επιβραδύνει έτσι την εξέλιξη των ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία.

Η ουρολιθίνη Α φαίνεται επίσης πως μπορεί να έχει ανοσοτροποποιητικές επιδράσεις στα κύτταρα που μειώνουν τη φλεγμονή, καθώς και εκείνα που ενισχύουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Η καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η ουρολιθίνη Α επηρεάζει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος θεωρείται πως θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων αντικαρκινικών θεραπειών για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.

Τι είναι η ουρολιθίνη Α;

Η ουρολιθίνη Α είναι μια φυσική ένωση, η οποία παράγεται από τα βακτήρια του εντέρου, ύστερα από πέψη των ελλαγιταννινών (ETs) και του ελλαγικού οξέος (EA), δύο πολυφαινολών που είναι άφθονες σε τρόφιμα όπως το ρόδι, τα μούρα και οι ξηροί καρποί. Υπολογίζεται πως μόνο το 40% των ανθρώπων μπορεί φυσικά να παράγει την ουρολιθίνη Α σε σημαντικά επίπεδα από την μετατροπή πρόδρομων ενώσεων της στα τρόφιμα.

Παρόλο που η ουρολιθίνη Α ανακαλύφθηκε πριν από 40 χρόνια, πρόσφατα ανακαλύφθηκε ο ρόλος της στη γήρανση και τις ασθένειες.

Ποια είναι η επίδραση της ουρολιθίνης Α στον καρκίνο του παχέος εντέρου;

Μια πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Immunity, διερεύνησε τις επιδράσεις της ουρολιθίνης Α σε ποντίκια με καρκίνο του παχέος εντέρου, στα οποία χορηγήθηκε δίαιτα που περιείχε ουριλιθίνη Α για 18 εβδομάδες.

Τα αποτελέσματα έδειξαν πως τα ποντίκια που ακολουθούσαν δίαιτες με ουριλιθίνη Α παρουσίασαν σημαντική μείωση στη συχνότητα εμφάνισης και το μέγεθος του καρκινικού όγκου, καθώς και υψηλότερα επίπεδα Τ-κυττάρων στην εσωτερική επένδυση του παχέος εντέρου τους.  Τα ευρήματα αυτά έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, διότι δεν εστιάζουν στα καρκινικά κύτταρα αλλά στο ανοσοποιητικό σύστημα που αμύνεται κατά του καρκίνου.

Πέρα από τις αναμενόμενες αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που διαθέτει η ουρολιθίνη Α, οι ερευνητές ανακάλυψαν πως αυτή μπορεί επίσης να προκαλεί ανοσοτροποποίηση, με αποτέλεσμα το σώμα να μπορεί να ανιχνεύει και να διαχειρίζεται πρώιμες αναπτύξεις όγκων στο γαστρεντερικό σωλήνα, όπως αυτές που παρατηρούνται στον καρκίνο του παχέος εντέρου.

Στα πλαίσια της μελέτης, οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τις επιδράσεις της ουρολιθίνης Α σε ανθρώπινα Τ-κύτταρα από 5 δότες, in vitro. Η ουρολιθίνη Α αποδείχθηκε πως έχει την ικανότητα να επάγει την παραγωγή Τ-κυττάρων μνήμης που φέρουν το δείκτη CD4, γεγονός το οποίο βοηθά στην ταχεία απόκριση σε περίπτωση επανέκθεσης στο ίδιο αντιγόνο.

Σε άλλα πειράματα, οι ερευνητές διαπίστωσαν επιπλέον πως η ουρολιθίνη Α μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας με κύτταρα CAR-T, μιας πολλά υποσχόμενης νέας ανοσοθεραπείας για την αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Παρόλο που οι υποκείμενοι μηχανισμοί παραμένουν άγνωστοι, τα παραπάνω ευρήματα είναι πολλά υποσχόμενα και έχουν οδηγήσει τους ερευνητές στην πρόταση της ουρολιθίνης Α ως συμπλήρωμα διατροφής για την ενίσχυση της αντικαρκινικής ανοσίας στην ανοσοθεραπεία κατά του καρκίνου του παχέος εντέρου.