Η κοινωνική απομόνωση συνδέεται με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο άνοιας στους ηλικιωμένους, σύμφωνα με νέα έρευνα. Τα αποτελέσματα μιας μεγάλης, επιδημιολογικής μελέτης δείχνουν ότι τα άτομα που ανέφεραν ότι αισθάνονταν κοινωνικά απομονωμένα είχαν χειρότερη γνωστική λειτουργία κατά την έναρξη της μελέτης σε σχέση με εκείνα που δεν ανέφεραν κοινωνική απομόνωση και είχαν 26% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια κατά την παρακολούθηση. Οι μαγνητικές τομογραφίες που πραγματοποιήθηκαν σχεδόν 9 χρόνια μετά την εγγραφή στη μελέτη έδειξαν επίσης ότι τα άτομα που ανέφεραν ότι αισθάνονται κοινωνικά απομονωμένα είχαν χαμηλότερο όγκο φαιάς ουσίας (GMV) σε περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με τη μάθηση και τη μνήμη. Δεν υπήρξε σχέση μεταξύ των αναφερόμενων συναισθημάτων μοναξιάς και της άνοιας ή του GMV, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενα ευρήματα. Η μελέτη, η τελευταία που καταδεικνύει τη σχέση μεταξύ της κοινωνικής απομόνωσης και της γνωστικής λειτουργίας, υποδηλώνει ότι οι προσπάθειες για τη μείωση της κοινωνικής απομόνωσης θα μπορούσαν να μειώσουν τον κίνδυνο άνοιας στους ηλικιωμένους.

Σύμφωνα με μελέτες, τα μέτρα κοινωνικής απομόνωσης μπορούν να μειωθούν ή να προληφθούν μέσω της διασφάλισης της κοινωνικής δέσμευσης των ατόμων με άλλους μέσω κοινωνικών επισκέψεων, πρόσβασης σε κοινοτικές δραστηριότητες, δημιουργίας φιλικών σχέσεων μέσω χόμπι και συλλόγων. Είναι σαφές ότι αν είστε απομονωμένοι, για παράδειγμα, ζείτε μόνοι σας και δεν εμπιστεύεστε άλλους, τότε μπορεί να υποφέρετε από χρόνιο στρες μέσω του να βασίζεστε μόνο στον εαυτό σας, χωρίς κανέναν να σας βοηθήσει ή με τον οποίο να συζητήσετε τα προβλήματά σας.

Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην κοινωνική απομόνωση και τη μοναξιά;

Αν και έχει αποδειχθεί ότι η κοινωνική απομόνωση αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου, η σχέση με την άνοια είναι λιγότερο σαφής. Μια μελέτη έδειξε ότι η μοναξιά, αλλά όχι η κοινωνική απομόνωση, σχετίζεται με τον κίνδυνο άνοιας. Για να διερευνήσουν το θέμα, οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα από τη βρετανική βιοτράπεζα από 462.619 άτομα από όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο μέσος όρος ηλικίας ήταν τα 57 έτη. Οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν αν ζούσαν με άλλους, αν είχαν επισκέψεις με φίλους ή συγγενείς τουλάχιστον μία φορά το μήνα και αν συμμετείχαν σε κοινωνικές δραστηριότητες, όπως λέσχες, συναντήσεις ή εθελοντική εργασία, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Όσοι απάντησαν αρνητικά σε τουλάχιστον δύο ερωτήσεις θεωρήθηκαν κοινωνικά απομονωμένοι. Για τη μέτρηση της μοναξιάς, οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν αν ένιωθαν συχνά μοναξιά και πόσο συχνά εμπιστεύονταν άλλους ανθρώπους. Όσοι απάντησαν ναι στην πρώτη ερώτηση και ανέφεραν ότι εμπιστεύονταν άλλους λιγότερο από μία φορά το μήνα θεωρήθηκαν μοναχικοί. Οι ερευνητές συνέλεξαν επίσης άλλες προσωπικές πληροφορίες και δεδομένα μαγνητικής τομογραφίας και διεξήγαγαν τεστ για την αξιολόγηση της γνωστικής λειτουργίας.

Ποια ήταν τα αποτελέσματα της έρευνας;

Κατά την έναρξη της έρευνας, το 9% ανέφερε ότι ήταν κοινωνικά απομονωμένο και το 6% ανέφερε ότι αισθανόταν μοναξιά. Σε σύγκριση με τα άτομα ελέγχου, τα απομονωμένα και μοναχικά άτομα είχαν χειρότερη γνωστική λειτουργία κατά την έναρξη μετά τον έλεγχο για την ηλικία, την εθνικότητα, το φύλο, την εκπαίδευση και το εισόδημα. Μετά από μια μέση παρακολούθηση 11,7 ετών, 4998 συμμετέχοντες εμφάνισαν άνοια. Η επίπτωση ήταν 26% υψηλότερη μεταξύ εκείνων που ανέφεραν ότι ήταν κοινωνικά απομονωμένοι (προσαρμοσμένη αναλογία πιθανοτήτων, 1,26; 95% ΔΕ, 1,15 – 1,37).

Η ανάλυση υποομάδων αποκάλυψε ότι η κοινωνική απομόνωση ήταν σημαντική μόνο στους ηλικιωμένους συμμετέχοντες (μέση ηλικία, 64,6 έτη, προσαρμοσμένη αναλογία κινδύνου [aHR], 1,28, 95% CI, 1,16 – 1,40) και σε όσους δεν είχαν καταθλιπτικά συμπτώματα (aHR, 1,27, 95% CI, 1,15 – 1,41). Παρόλο που η μοναξιά συσχετίστηκε σημαντικά με τον κίνδυνο άνοιας σε μονοπαραγοντική ανάλυση, η σύνδεση έχασε τη σημασία της μετά την προσαρμογή για τους παράγοντες που συνέβαλαν, ιδίως τα καταθλιπτικά συμπτώματα, τα οποία μείωσαν τη σημασία κατά 75%. Οι μαγνητικές τομογραφίες από περίπου 32.263 συμμετέχοντες που πραγματοποιήθηκαν κατά μέσο όρο 8,8 χρόνια μετά την έναρξη της μελέτης αποκάλυψαν ότι όσοι ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα κοινωνικής απομόνωσης ήταν πιθανότερο να έχουν μικρότερους όγκους εγκεφαλικών δομών, συμπεριλαμβανομένου του μέσου κροταφικού λοβού, του ιππόκαμπου, της αμυγδαλής, του θαλάμου και άλλων περιοχών που σχετίζονται με τη μάθηση ή τη σκέψη (P νόσο Αλτσχάιμερ υποεκφράζονταν σε περιοχές με χαμηλότερο όγκο φαιάς ουσίας που σχετίζονταν με την κοινωνική απομόνωση (P = .002).