Γνωστική λειτουργία: Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν επιβραδύνεται μέχρι την ηλικία των 60 ετών

Εάν είστε στη μέση ηλικία και νιώθετε ότι ο εγκέφαλός σας επιβραδύνεται, μπορεί απλά να το νομίζετε, γιατί σύμφωνα με μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία, ο ανθρώπινος εγκέφαλος παραμένει σε εγρήγορση μέχρι τα 60, πράγμα που υποδηλώνει ότι αυτό που αντιλαμβάνεστε ως επιβράδυνση είναι στην πραγματικότητα ο χρόνος απόκρισης του σώματος, που εμποδίζεται από εξωτερικούς παράγοντες. (Το υψηλό μορφωτικό επίπεδο μπορεί να φρενάρει τη γήρανση του εγκεφάλου;)

Εγκέφαλος, ηλικία και πνευματική πτώση

Στη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Human Behaviour, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι από την ενηλικίωση που ξεκινά από τα 20, ο εγκέφαλος αρχίζει να επιβραδύνεται. Προηγούμενες μελέτες κατέληξαν σε παρόμοια ευρήματα, ωστόσο, δεν μελέτησαν και άλλους συναφείς παράγοντες. Η παρούσα μελέτη όμως, δείχνει ότι αυτή η επιβράδυνση δεν οφείλεται στην μείωση της ταχύτητας της γνωστικής επεξεργασίας, η οποία μέχρι την ενήλικη ζωή, αλλάζει ελάχιστα σε ότι αφορά την επεξεργασία πληροφοριών.

Οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα από περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια ανθρώπους που συμμετείχαν σε ένα διαδικτυακό πείραμα μέτρησης του χρόνου αντίδρασης σε ένα τεστ εγκεφάλου. Από τους συμμετέχοντες ζητήθηκε να κατηγοριοποιήσουν λέξεις και εικόνες που αναβόσβηναν σε μια οθόνη, πατώντας το σωστό πλήκτρο. Διαπιστώθηκε λοιπόν, ότι η διαδικασία της απόφασης για το σωστό πλήκτρο δεν επιβραδύνθηκε μέχρι που οι συμμετέχοντες έφτασαν στα 60 τους. Τα ευρήματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι το σώμα και ο εγκέφαλός δεν είναι απαραίτητα υπεύθυνα για την οποιαδήποτε νοητική έκπτωση που πιστεύεται ότι ξεκινά με την ενηλικίωση. (Ποια εγκεφαλικά προβλήματα προκαλεί η συχνή παρακολούθηση τηλεόρασης;)

Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτές οι πιο αργές αντιδράσεις μπορούν να εξηγηθούν από το γεγονός ότι οι άνθρωποι, καθώς μεγαλώνουν, είναι πιο προσεκτικοί στις αποφάσεις που λαμβάνουν, προσπαθώντας να αποφύγουν τα λάθη.

Ο εγκέφαλος παραμένει υγιής μέχρι τα βαθιά γεράματα;

Ο James Giordano , PhD, καθηγητής νευρολογίας και βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο Georgetown, τόνισε ότι ένας υγιής εγκέφαλος μπορεί να διατηρήσει πλήρως τις ικανότητές του για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής ενός ανθρώπου. «Στην πραγματικότητα, καθώς γερνάμε, οι νευρωνικοί κόμβοι και τα δίκτυα που σχηματίζονται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας μπορούν να γίνουν πιο αποτελεσματικά στο να συνδέουν και να συσχετίζουν την προηγούμενη και την τρέχουσα εμπειρία με προγνωστικές αποφάσεις». (Γήρανση: Κρατήστε το μυαλό σας νέο και κοφτερό)

Όπως εξήγησε, υπάρχουν δύο λόγοι για τους οποίους οι δικτυακές δυνατότητες του εγκεφάλου διατηρούνται μέχρι τα γεράματα:

• Πρώτον, τα νευρικά κύτταρα πυρωδοτούνται μαζί και συνδέονται μεταξύ τους, πράγμα που σημαίνει ότι οι νευρολογικοί κόμβοι και τα δίκτυα σχηματίζονται ως συνέπεια της δέσμευσης και της χρήσης.
• Δεύτερον, οι νευρολογικοί κόμβοι και τα δίκτυα αν δεν χρησιμοποιούνται τείνουν να χάνονται. Συγκεκριμένα, με την πάροδο των χρόνων διαμορφώνονται και ενισχύονται ορισμένα νευρολογικά δίκτυα στον εγκέφαλο και παρόλο που υπάρχουν πολλά, αυτά που σχετίζονται με ικανότητες και δεξιότητες που είναι μέρος της καθημερινής ζωής ενός ανθρώπου τείνουν να διατηρούνται και να εξελίσσονται, ενώ τα υπόλοιπα τείνουν να εξασθενούν.

Σύμφωνα όμως με τους ειδικούς, το γεγονός ότι κάποια δίκτυα παραμένουν σε αδράνεια για κάποιο χρονικό διάστημα, δεν σημαίνει ότι ο εγκέφαλος δεν μπορεί να συσπειρωθεί ξανά. Ο εγκέφαλος, διατηρεί μεγάλο μέρος της ικανότητάς του να αποκαθιστά και να σχηματίζει συνδεσιμότητα κόμβων και δικτύων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, μέχρι τα βαθιά γεράματα. Απλώς απαιτούνται τα απαραίτητα ερεθίσματα για να διατηρηθούν ενεργοί αυτοί οι μηχανισμοί και οι διαδικασίες και αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η δια βίου «υγεία του εγκεφάλου» είναι τόσο σημαντική. (Άτομα 95 ετών και άνω έχουν ισχυρότερη συνδεσιμότητα στα μέρη του εγκεφάλου τους)