Από την πρώτη στιγμή εμφάνισης του κορωνοϊού στην ανθρωπότητα, αναφέρθηκαν αισθητηριακά συμπτώματα από τη λοίμωξη, όπως απώλεια γεύσης ή/και όσφρησης, καθώς και δυσγευσία. (Διαβάστε εδώ πότε θα επανέλθει η όσφρηση και η γεύση μετά από Covid-19). Έχουν, επίσης, αναφερθεί συμπτώματα που αφορούν την ακοή και την ισορροπία, που σχετίζονται με την Covid-19, όμως αυτά δεν έχουν μελετηθεί διεξοδικά. Ιογενείς λοιμώξεις στο έσω αφτί μπορούν να προκαλέσουν διαταραχές ισορροπίας και ακοής, ακόμα και απώλεια ακοής. Ωστόσο, οι επιπτώσεις του SARS-CoV-2 δεν είναι απόλυτα κατανοητές.

Στο θέμα αυτό θέλησαν να ρίξουν φως ερευνητές από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Stanford, όπου εξήτασαν συμπτώματα ακοής και ισορροπίας σε ασθενείς με Covid-19. Στη μελέτη τους παρατήρησαν ιστούς και κύτταρα του έσου ωτός για να προσδιορίσουν τις επιπτώσεις του ιού. Το Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργιών και Λοιμωδών Νοσημάτων (NIAID) του ΝΙΗ στήριξε την έρευνα αυτή και τα αποτελέσματά της παρουσιάστηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Communications Medicine, στις 29 Οκτωβρίου του 2021.

Οι ερευνητές εντόπισαν δέκα ασθενείς με COVID-19 που ανέφεραν απώλεια ακοής μετά τη μόλυνσή τους. Η απώλεια ακοής κυμαινόταν από ήπια έως σοβαρή. Εννέα από τους δέκα ασθενείς παρουσίασαν επίσης εμβοές, κουδούνισμα ή βουητό στο ένα ή και στα δύο αφτιά. Έξι ασθενείς παρουσίασαν ίλιγγο, μια ξαφνική αίσθηση περιστροφής. Ο χρόνος έναρξης των συμπτωμάτων τους υποδηλώνει συσχέτιση μεταξύ της μόλυνσης από τον κορωνοϊό και της απώλειας ακοής. Μπορεί όμως ο κορωνοϊός να μολύνει τα κύτταρα του έσου ωτός, ώστε να προκληθούν τέτοια συμπτώματα;

Μπορεί ο SARS-CoV-2 να μολύνει κύτταρα του έσου ωτός;

Για να διαλευκάνουν πώς η λοίμωξη COVID-19 μπορεί να προκαλέσει αυτά τα συμπτώματα, η ομάδα συνέλεξε ιστό έσου ωτός από ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για τη θεραπεία σοβαρού ιλίγγου. Κανένας από αυτούς τους δωρητές δεν είχε μολυνθεί με COVID-19.

Ο SARS-CoV-2 μολύνει κύτταρα του οργανισμού μας που φέρουν στην επιφάνειά τους συγκεκριμένες πρωτεΐνες. Οι συγκεκριμένες πρωτεΐνες ανιχνεύθηκαν σε δύο τύπους κυττάρων του έσου ωτός, στα κύτταρα τρίχας και στα κύτταρα Schwann. Τα πρώτα κύτταρα είναι υπεύθυνα για την αίσθηση των ηχητικών κυμάτων και η κίνηση των τριχών για τη διατήρηση της ισορροπίας. Περίπου 16.000 από αυτά τα κύτταρα τυλίγονται σαν χαλί μέσα στον κοχλία του αφτιού. Τα δεύτερα (κύτταρα Schwann) παρέχουν ηλεκτρική μόνωση για τα νευρικά κύτταρα. Ο SARS-CoV-2 θα μπορούσε να μολύνει και τους δύο αυτούς τύπους κυττάρων στο εργαστήριο.

Ο ανθρώπινος ιστός του εσωτερικού αφτιού είναι δύσκολο να διατηρηθεί στο εργαστήριο και να καλλιεργηθούν τα κύτταρά του. Έτσι, η ερευνητική ομάδα ανέπτυξε μοντέλα ιστού του εσωτερικού αφτιού που θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν για περαιτέρω μελέτη. Για το σκοπό αυτό πήραν κύτταρα από ανθρώπινο δέρμα που επαναπρογραμματίστηκαν για να γίνουν βλαστοκύτταρα. Στη συνέχεια κατεύθυναν τα βλαστοκύτταρα να εξελιχθούν σε πρόδρομα κύτταρα τριχωτών κυττάρων είτε κυττάρων Schwann.

Τα πρόδρομα κύτταρα, όπως αυτά του ανθρώπινου έσου ωτός, είχαν τις πρωτεΐνες που απαιτούνται για να τα μολύνει ο ιός SARS-CoV-2. Ο SARS-CoV-2 μόλυνε τα πρόδρομα των τριχωτών κυττάρων και, σε μικρότερο βαθμό, τα κύτταρα Schwann.

Η ομάδα έλαβε παρόμοια αποτελέσματα από πειράματα σε οργανοειδή (τρισδιάστατοι ιστοί που παράγονται από βλαστοκύτταρα) του εσωτερικού αφτιού. Τα οργανοειδή δεν μιμούνται μόνο τους τύπους κυττάρων στο εσωτερικό αυτί, αλλά και τη χωροταξική οργάνωση και λειτουργία τους. Τα τριχωτά κύτταρα και τα κύτταρα που μοιάζουν με κύτταρα Schwann σε αυτά τα οργανοειδή είχαν τις πρωτεΐνες που απαιτούνται για τη μόλυνση από SARS-CoV-2. Ο ιός ήταν σε θέση να μολύνει τα κύτταρα αυτά.

Συνδυαστικά τα ανωτέρω αποτελέσματα υποδεικνύουν τη μόλυνση του έσου ωτός από SARS-CoV-2 ως αιτία προβλημάτων ακοής και ισορροπίας που σχετίζονται με την COVID-19.

Η μελέτη αυτή ανοίγει το δρόμο για περαιτέρω έρευνες όχι μόνο με τον ιό SARS-CoV-2, αλλά και με άλλους ιούς που επηρεάζουν την ακοή.