Για τα παιδιά, ο τόνος της φωνής ενός γονέα μπορεί να κάνει τη διαφορά στα συναισθήματα και τις αντιδράσεις τους. Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι οι έφηβοι είναι πολύ λιγότερο πιθανό να ανταποκριθούν στη μητέρα τους εάν αυτή χρησιμοποιεί έναν “ελεγκτικό” τόνο φωνής.

Στη μελέτη συμμετείχαν περισσότερα από 1.000 άτομα ηλικίας 14-15 ετών. Η μελέτη είναι η πρώτη του είδους της που ασχολήθηκε με το πώς οι άνθρωποι ανταποκρίνονται σε διαφορετικούς τόνους φωνής όταν λαμβάνουν οδηγίες από τη μητέρα τους. Η μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Developmental Psychology, συμπεριέλαβε 486 άνδρες και 514 γυναίκες στην ηλικιακή ομάδα-στόχο. Οι επιστήμονες ανέθεσαν τυχαία κάθε συμμετέχοντα σε μία από τις τρεις ομάδες. Στη συνέχεια έπαιξαν σε κάθε ομάδα 30 ηχογραφημένα μηνύματα που είχαν παραδώσει οι μητέρες των εφήβων. Οι λέξεις του μηνύματος ήταν πανομοιότυπες, αλλά οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν τρεις διαφορετικούς τόνους φωνής.

Ποια είναι η σημασία του τόνου της φωνής σας όταν μιλάτε με το έφηβο παιδί σας;

Οι μητέρες μετέφεραν τα μηνύματα με τόνο φωνής που ήταν είτε ελεγκτικός, είτε υποστηρικτικός της αυτονομίας, είτε ουδέτερος. Η ομάδα όρισε τον ελεγκτικό τόνο ως εκείνον που ακουγόταν σαν μια προσπάθεια να πιέσει ή να εξαναγκάσει τα υποκείμενα να προβούν σε μια συγκεκριμένη ενέργεια, ενώ ο τόνος που υποστήριζε την αυτονομία εξέφραζε αντίθετα ενθάρρυνση και υποστήριξη. Οι φράσεις ήταν όλες συγκεκριμένες οδηγίες που επικεντρώνονταν γύρω από το σχολείο ή τις σχολικές εργασίες, όπως: “Θα διαβάσεις αυτό το βιβλίο απόψε” ή “Ήρθε η ώρα τώρα να πας στο σχολείο”. Αφού οι έφηβοι άκουσαν τα μηνύματα, συμπλήρωσαν μια έρευνα σχετικά με το πώς θα ένιωθαν αν η μητέρα τους είχε δώσει οδηγίες με τον συγκεκριμένο τόνο φωνής. Όσοι άκουσαν έναν ελεγκτικό τόνο φωνής είχαν πιο αρνητική αντίδραση στις οδηγίες. Αντίθετα, όσοι άκουσαν μια μητέρα να χρησιμοποιεί έναν τόνο φωνής που υποστηρίζει την αυτονομία είχαν θετικές αντιδράσεις, ειδικά σε σύγκριση με εκείνους που άκουσαν τα μηνύματα σε ουδέτερο τόνο φωνής. Οι συγγραφείς καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα αποτελέσματά τους “υποδηλώνουν ότι ο τρόπος με τον οποίο οι ομιλητές διαφοροποιούσαν τη φωνή τους όταν εκφωνούσαν τα ίδια λεκτικά μηνύματα επηρέασε τις συναισθηματικές, σχεσιακές και συμπεριφορικές αντιδράσεις των εφήβων στην πρόθεση”.

Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος ανατροφής των εφήβων;

Η ανατροφή των εφήβων μπορεί να είναι πρόκληση και μπορεί να είναι εύκολο για τους γονείς ή τους φροντιστές να καταφύγουν στη χρήση ενός πιο αυστηρού τόνου για την επικοινωνία όταν αγχώνονται ή εξαντλούνται ή αισθάνονται πιεσμένοι. Ωστόσο, όπως συμπεραίνει αυτή η μελέτη, αυτός ο τόνος μπορεί να μην τους φέρει τα αποτελέσματα που επιθυμούν. Οι έφηβοι, όπως και τα μικρότερα παιδιά, αντιδρούν καλύτερα με τη θετική προσοχή. Είναι ζωτικής σημασίας να επιτρέπετε σε έναν έφηβο να μιλάει και εξίσου σημαντικό να ακούτε προσεκτικά αυτά που έχουν να πουν. Το βασικό σημείο που πρέπει να αποκομίσουν τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί από αυτή τη μελέτη είναι ότι ο τόνος της φωνής τους έχει σημασία όταν απευθύνονται στους εφήβους. Τα αποτελέσματα αυτά καταδεικνύουν με ωραίο τρόπο πόσο ισχυρή είναι η φωνή μας και ότι η επιλογή του σωστού τόνου επικοινωνίας είναι ζωτικής σημασίας σε όλες τις συζητήσεις. Σχεδόν τίποτα δεν είναι γνωστό σχετικά με τον ρόλο που μπορεί να παίζει ο τόνος της φωνής στην παρακίνηση των αλληλεπιδράσεων. Αυτή η μελέτη, αν και σχετικά μικρή, αποτελεί το πρώτο βήμα προς την ανάπτυξη μιας κατανόησης. Οι συγγραφείς σημειώνουν επίσης αρκετούς περιορισμούς, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι έπαιξαν μόνο τις γυναικείες φωνές στους συμμετέχοντες. Οι επιστήμονες θα πρέπει να πραγματοποιήσουν πολύ περισσότερες έρευνες για να τους βοηθήσουν να κατανοήσουν με σαφήνεια την έκταση των επιδράσεων του τόνου της φωνής. Προχωρώντας μπροστά, η ομάδα ελπίζει να προχωρήσει αυτές τις πληροφορίες ένα βήμα παραπέρα για να δει πώς ο τόνος της φωνής μπορεί να επηρεάσει τις σωματικές αντιδράσεις, συμπεριλαμβανομένων του καρδιακού ρυθμού και της απόκρισης αγωγιμότητας του δέρματος. Οι ερευνητές θα εξετάσουν επίσης πόσο καιρό διαρκούν αυτού του είδους οι επιδράσεις. Παρόλο που η μελέτη αυτή δεν συμπεριέλαβε τις φωνές των πατέρων, οι συγγραφείς πιστεύουν ότι κάθε γονέας ή φροντιστής θα πρέπει να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει αυτά τα ευρήματα για να βοηθήσει στην εξεύρεση κοινού εδάφους με τον έφηβο και να ενθαρρύνει τα αποτελέσματα αντί να τα απαιτεί.