Τσίμπημα κουνουπιού: Τι να κάνετε για να το αντιμετωπίσετε και τι για να το προλάβετε;

Τα θηλυκά κουνούπια τσιμπάνε ανθρώπους και ζώα για να εξασφαλίσουν ένα γεύμα αίματος κι αυτό γιατί στα περισσότερα είναι απαραίτητο για την παραγωγή των αυγών τους. Τα αρσενικά κουνούπια δεν τσιμπάνε.

Τα κουνούπια έλκονται από μυρωδιές του σώματός μας, όπως αυτή του ιδρώτα, τις μυρωδιές λουλουδιών και το εκπνεόμενο διοξείδιο του άνθρακα.

Τι συμβαίνει στο σώμα όταν ένα κουνούπι σας τσιμπήσει;

Το τσίμπημα ενός θηλυκού κουνουπιού θα προκαλέσει ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού σας. Πιο συγκεκριμένα, το σώμα μας αντιδρά στο σάλιο των κουνουπιών αφότου το κουνούπι έχει ολοκληρώσει το τσίμπημα και έχει αναρροφήσει το αίμα που χρειάζεται.

Το κουνούπι κατά το τσίμπημα τρυπά το δέρμα μας χρησιμοποιώντας ένα ειδικό στόμιο, που μοιάζει με λεπτή προβοσκίδα για να αναρροφήσει αίμα.  Καθώς το κουνούπι τρέφεται, εγχέει το σάλιο του στο δέρμα μας. Το σώμα αντιδρά στο σάλιο του κουνουπιού, που αναγνωρίζει ως ξένο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται η λεγόμενη «πετάλα» και ο κνησμός (φαγούρα) στο σημείο του τσιμπήματος.

Υπάρχουν άνθρωποι που το σώμα τους αντιδρά πολύ ήπια στο τσίμπημα του κουνουπιού, ενώ σε άλλους αντιδρά πιο έντονα, σχηματίζοντας εκτεταμένη περιοχή οιδήματος (πρηξίματος), πόνο και ερυθρότητα (όταν το δέρμα κοκκινίζει).

Εικόνα 1: Πολλαπλά τσιμπήματα κουνουπιών στο αριστερό πόδι 12χρονου κοριτσιού

Ποια συμπτώματα προκαλεί το τσίμπημα του κουνουπιού;

Τα σημάδια από το τσίμπημα κουνουπιών περιλαμβάνουν:

• Μια πρησμένη και ερυθρή περιοχή του σώματος που εμφανίζεται λίγα λεπτά μετά το δάγκωμα
• Μια σκληρή, ερυθρή έως καφέ πετάλα, με έντονη φαγούρα ή πολλαπλά εξογκώματα που εμφανίζονται μέσα σε 24 ώρες συνήθως μετά το τσίμπημα/ματα
• Μικρές φουσκάλες αντί για σκληρά εξογκώματα
• Σκουρόχρωμα σημεία του δέρματος που μοιάζουν με μώλωπες

Πιο σοβαρές αντιδράσεις μπορεί να εμφανιστούν σε:

• Παιδιά
• Ενήλικες που εκτέθηκαν σε ένα είδος κουνουπιού στο οποίο δεν έχουν εκτεθεί στο παρελθόν
• Άτομα με διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος
• Τσίμπημα κουνουπιού στο πίσω μέρος του λαιμού ενός αγοριού

Οι άνθρωποι που βιώνουν πιο σοβαρές αντιδράσεις μπορεί να έχουν τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Μια εκτεταμένη, πρησμένη και ερυθρή περιοχή στο δέρμα τους
• Χαμηλό πυρετό
• Πρησμένους λεμφαδένες

Τι να κάνετε αν σας τσιμπήσει κουνούπι;

1. Πλύνετε την περιοχή με σαπούνι και νερό.
2. Εφαρμόστε μια παγοκύστη για 10 λεπτά για να μειώσετε το πρήξιμο και τον κνησμό
3. Εφαρμόστε ξανά παγοκύστη, μετά από λίγες ώρες αν κρίνεται απαραίτητο
4. Εφαρμόστε ένα μείγμα μαγειρικής σόδας και νερού, το οποίο μπορεί να βοηθήσει στη μείωση αίσθησης κνησμού

Για το μείγμα μαγειρικής σόδας ακολουθείστε τα παρακάτω βήματα:

• Ανακατέψτε 1 κουταλιά της σούπας μαγειρική σόδα με λίγο νερό για να δημιουργήσετε μια πάστα
• Εφαρμόστε την πάστα στο σημείο που σας τσίμπησε το κουνούπι
• Περιμένετε 10 λεπτά
• Ξεπλύνετε την πάστα

Εναλλακτικά μπορείτε να χρησιμοποιήστε μια αντιισταμινική κρέμα ή κατά του κνησμού για να βοηθήσει να ανακουφιστείτε από τη φαγούρα. Για την εφαρμογή της διαβάστε προσεκτικά το φύλλο οδηγιών της ή ακολουθήστε τις οδηγίες του ιατρού ή φαρμακοποιού σας.

Ποιες επιπλοκές μπορεί να προκύψουν από το τσίμπημα ενός κουνουπιού;

Μην ξύνετε έντονα το σημείο τσιμπήματος. Μπορεί να το γρατζουνίσετε και άθελά σας να το μολύνετε με μικρόβια που υπάρχουν πάνω στο δέρμα και στα νύχια σας

Ένα μολυσμένο τσίμπημα θα είναι έντονα ερυθρό (κόκκινο), θα έχει αυξημένη τοπικά θερμοκρασία, θα είναι πρησμένο, μπορεί να σας πονάει και σε περίπτωση λεμφαγγειίτιδας μια κόκκινη λωρίδα/ράβδωση μπορεί να αρχίσει να εξαπλώνεται έξω από την ερυθρή περιοχή του τσιμπήματος. Στην περίπτωση αυτή επισκεφθείτε τον ιατρό σας ή ένα κέντρο υγείας κοντά στην περιοχή σας για να σας εξετάσουν και δώσουν τις κατάλληλες οδηγίες.

Επισκεφθείτε έναν πάροχο υγειονομικής περίθαλψης εάν τα συμπτώματα επιδεινωθούν και εμφανίζετε προειδοποιητικά σημάδια σοβαρής πάθησης. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

• υψηλό πυρετό
• έντονο πονοκέφαλο
• πόνους στο σώμα
• σημεία μόλυνσης

Ποιες ασθένειες μπορεί να μεταδοθούν από τσιμπήματα κουνουπιών;

Τα κουνούπια εξαπλώνουν μικρόβια μέσω του τσιμπήματός τους. Ιοί όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου και ο δάγκειος πυρετός και παράσιτα όπως το πλασμώδιο που προκαλεί την ελονοσία (μαλάρια) μπορούν να σας μολύνουν και να αρρωστήσετε.

Ένα κουνούπι μολύνεται με ιό, βακτήριο ή παράσιτο όταν τσιμπάει ένα άτομο ή ζώο που είναι μολυσμένο. Το μολυσμένο κουνούπι μπορεί να μεταδώσει μικρόβια σε άλλους ανθρώπους ή ζώα μέσω των τσιμπημάτων.

Δεν αρρωσταίνουν όλοι όσοι έχουν μολυνθεί με μικρόβιο που μεταδίδεται από κουνούπια.

Ποια μέτρα πρόληψης να λάβατε για να αποφύγετε τα τσιμπήματα κουνουπιών;

Τα κουνούπια τσιμπούν τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα και μπορούν να ζήσουν σε εσωτερικούς χώρους.

Μπορείτε να προστατεύσετε τον εαυτό σας και τα μέλη της οικογένειάς σας από τσιμπήματα κουνουπιών:

• Ψεκάστε τα ρούχα και τα εργαλεία με περμεθρίνη
• Χρησιμοποιήστε εντομοαπωθητικά εγκεκριμένα από την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA)
• Αν ο καιρός το επιτρέπει, φορέστε καπέλο, μακρυμάνικα πουκάμισα και μακριά παντελόνια
• Σκεφτείτε εάν τείνετε να έχετε μεγάλες ή σοβαρές αντιδράσεις στα τσιμπήματα των κουνουπιών – σύνδρομο σκίτερ, να πάρετε ένα αντιισταμινικό που δεν φέρνει υπνηλία, χωρίς ιατρική συνταγή, όταν ξέρετε ότι θα εκτεθείτε σε κουνούπια
• Ελέγξτε τα κουνούπια μέσα και έξω από το σπίτι με εντομοαπωθητικά (διαβάστε επίσης: Ποιο φυσικό απωθητικό κουνουπιών λειτουργεί καλύτερα;)
• Αποτρέψτε τα τσιμπήματα κουνουπιών όταν ταξιδεύετε στο εξωτερικό
• Τοποθετείστε σίτες σε παράθυρα και πόρτες του σπιτιού σας ή επισκευάστε τυχόν σκισίματα και φθορές σε αυτές που ήδη έχετε
• Χρησιμοποιείστε κουνουπιέρες πάνω από καρότσια και κούνιες του μωρού σας
• Χρησιμοποιείστε αντικουνουπικά όταν κοιμάστε σε εξωτερικούς χώρους
• Επιλέξτε προϊόντα αυτοφροντίδας που δεν έχουν αρώματα
• Κάντε εμβόλια ή πάρτε προληπτικά φάρμακα που έχει προτείνει ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης, ειδικά αν ταξιδέψετε σε μέρη που διαδίδονται εύκολα μικρόβια, παράσιτα και ιοί διαμέσω τσιμπήματος κουνουπιών
• Μείνετε προστατευμένοι μέσα στο σπίτι σε ώρες αιχμής δράσης των κουνουπιών. Τα περισσότερα κουνούπια πετούν το σούρουπο, ειδικά σε δασώδεις περιοχές κοντά στο νερό. Η δραστηριότητα είναι χαμηλότερη κατά τις πιο ηλιόλουστες, πιο ζεστές ώρες της ημέρας
• Μειώστε τα κουνούπια γύρω από το σπίτι σας, εξαλείφοντας τις περιοχές αναπαραγωγής κουνουπιών. Τα κουνούπια γεννούν τα αυγά τους σε στάσιμο νερό. Αυτά τα σημεία θα μπορούσαν να είναι μια λακκούβα που δεν στεγνώνει ποτέ στο γκαζόν ή στις γλάστρες σας και στα καπάκια των σκουπιδιών όπου συσσωρεύεται και κάθεται νερό. Απαλλαγείτε από το στάσιμο νερό, το οποίο χρειάζονται τα κουνούπια για να αναπαραχθούν, ακολουθώντας αυτά τα βήματα για να διατηρήσετε το σπίτι και την αυλή σας χωρίς πληθυσμούς κουνουπιών:

1. Ξεβουλώστε τις υδρορροές στέγης
2. Αδειάζετε τις παιδικές πισίνες τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα και κατά προτίμηση πιο συχνά
3. Αλλάξτε το νερό στα λουτρά πουλιών τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα
4. Ξεφορτωθείτε τα παλιά λάστιχα στην αυλή σας
5. Αδειάζετε τακτικά τις γλάστρες εξωτερικού χώρου ή αποθηκεύστε τις ανάποδα για να μην μαζεύουν νερό