Ακούγοντας μια φίλη να βρίζει τον εαυτό της ,πιστεύοντας ότι «δεν έχω κίνητρα» ή ότι «δεν κάνω τίποτα με την ζωή μου», απάντησα «Μερικές φορές αισθάνομαι και εγώ τεμπέλα».
Σύμφωνα με εκείνη, θα έπρεπε να κερδίζει περισσότερα χρήματα και να βρίσκεται πιο ψηλά στην εταιρία που εργάζεται. Φαινόταν να αγνοεί επιλεκτικά τις επιτυχίες στη ζωή της. Είναι σύνηθες να υποτιμούμε τον εαυτό μας παρά τα επίπεδα παραγωγικότητάς μας.
Θυμήθηκα πώς εκείνη φαινομενικά εξιδανίκευε άλλους ανθρώπους στο παρελθόν, παρά τις προσπάθειες των άλλων να είναι αληθινοί. Μερικές φορές έκανε παρατηρήσεις για το πώς “έχει αυτός τη δική του επιχείρηση” και “έχει γράψει βιβλία”. Ένιωσα την ανάγκη να συζητήσω μαζί της και να την ενημερώσω για τα πολλά επιτεύγματά της. Ωστόσο, αποφάσισα να γίνω πιο κατανοητή. Εξήγησα ότι εξακολουθώ να είμαι σε θέση να κάνω πράγματα παρά το γεγονός ότι δεν αισθάνομαι πάντα κίνητρο. Συνέχισα να μοιράζομαι ότι τα κίνητρα είναι φευγαλέα και αναξιόπιστα. Τι συμβαίνει όταν λαμβάνουμε άσχημα νέα ή έχουμε μια δύσκολη μέρα;
Η έννοια του κινήτρου έχει εξελιχθεί κατά τη διάρκεια της ιστορίας (Berridge, 2018). Ωστόσο, χρησιμοποιούμε τον όρο για να εννοήσουμε μια παρόρμηση που μας κινεί προς μια επιθυμία ή έναν στόχο. Σκεφτείτε την τελευταία φορά που αισθανθήκατε κίνητρο και πόση ώρα διήρκεσε. Είναι πιο χρήσιμο να έχουμε καθημερινές ρουτίνες που μας βοηθούν να πετύχουμε τους στόχους μας. Οι ρουτίνες αποτελούνται από ένα σύνολο ενεργειών που κάνουμε με συνέπεια σε βάθος χρόνου, ανεξάρτητα από το αν θέλουμε να τις κάνουμε ή όχι. Είναι ευκολότερο να βασιστούμε σε μικρές συνεπείς ενέργειες σε αντίθεση με τις ξαφνικές εκρήξεις έμπνευσης.
Δεν αισθανόμαστε πάντα κίνητρο για να κάνουμε πράγματα, αλλά τα κάνουμε επειδή είναι απαραίτητα για να προχωρήσουμε μπροστά. Φανταστείτε να συμβουλευτείτε έναν καρδιοχειρουργό που σας είπε: “Μπορώ να κάνω επιτυχημένες επεμβάσεις όταν νιώθω κίνητρο”. Δεν θα θέτατε σε κίνδυνο την υγεία σας με την ελπίδα ότι ο επαγγελματίας ιατρός σας θα αισθάνεται κίνητρο την ημέρα της επέμβασής σας. Αντ’ αυτού, θα ήταν προτιμότερο να κάνετε την επέμβαση από κάποιον που έχει καθιερώσει ρουτίνες που τον καθιστούν επιτυχημένο ανεξάρτητα από το πώς αισθάνεται.
Ακολουθούν περισσότεροι λόγοι για τους οποίους οι ρουτίνες είναι σημαντικές:
Οι ρουτίνες μπορούν να βελτιώνουν την ψυχική υγεία;
Οι Murray, Gottlieb και Swartz (2021) υποστηρίζουν ότι οι καθημερινές ρουτίνες συμβάλλουν στη σταθεροποίηση της διάθεσης. Οι Hou, Lai, Ben-Ezra και Goodwin (2020) σημειώνουν επίσης τη σημασία της ύπαρξης τακτικών ρουτινών για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας. Το άρθρο κάνει λόγο τόσο για πρωτογενείς ρουτίνες που αφορούν την καθημερινή ζωή (υγιεινή, ύπνος, φαγητό κ.λπ.) όσο και για δευτερογενείς ρουτίνες που αφορούν στόχους και δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου (κοινωνικές δραστηριότητες, προτιμήσεις, εργασία κ.λπ.).
Οι ρουτίνες είναι ικανές να βοηθήσουν στη μείωση της υπερβολικής σκέψης;
Ο McCann (2008) αναφέρει ότι η ύπαρξη ρουτινών μπορεί να μειώσει την υπερβολική σκέψη των αθλητών και να οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα. Η υπερβολική σκέψη μπορεί συχνά να οδηγήσει σε αρνητικά συναισθήματα -όπως η ανησυχία- και σε συμπεριφορές που μειώνουν την απόδοση. Αυτό ισχύει και για τους μη αθλητές. Για παράδειγμα, ότι οι ρουτίνες που βελτιώνουν την απόδοση μπορούν να βελτιώσουν την κλινική αποτελεσματικότητα των νεαρών γιατρών (Church, Murdoch-Eaton, & Sandars, 2020).
Οι ρουτίνες θα μπορέσουν να προσφέρουν μια αίσθηση ελέγχου;
Οι Eilam, Izhar και Mort (2011) προτείνουν ότι οι τελετουργίες συμβάλλουν στην άμβλυνση του στρες και του άγχους λόγω της ενίσχυσης της αίσθησης ελέγχου. Οι τελετουργίες και οι ρουτίνες διαφέρουν ελαφρώς ως προς το ότι οι τελετουργίες θεωρούνται μερικές φορές πιο ουσιαστικές. Ωστόσο, η αρχή είναι η ίδια. Η ύπαρξη ενός τακτικού συνόλου ενεργειών που κάνουμε με συνέπεια μας κάνει να αισθανόμαστε ότι έχουμε τον έλεγχο σε αντίθεση με το να περνάμε τη ζωή μας με τρόπο αντιδραστικό.
Κάποια από τα καθημερινά καθήκοντα κάποιου θα ήταν να γράφει ημερολόγιο, να διαλογίζεται για δέκα λεπτά (αυτό θα μπορούσε επίσης να συμπληρωθεί με το να κάθεται σιωπηλά), να κάνει απλές ασκήσεις, να δημιουργεί μια λίστα με τις δουλειές του και να καταγράφει ένα καινούργιο πράγμα που έμαθε για την ημέρα.
Παρατηρήστε μερικούς από τους πιο “επιτυχημένους” ανθρώπους και θα παρατηρήσετε ισχυρές καθημερινές ρουτίνες που οδηγούν σε θετικά αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου. Το να περιμένετε το κίνητρο σημαίνει ότι μερικές φορές θα είστε αποτελεσματικοί και άλλες φορές όχι. Οι ρουτίνες δεν σας βοηθούν απλώς να γίνετε επιτυχημένοι- βοηθούν επίσης να βελτιώσετε και την ψυχική σας υγεία.
Από τι αποτελείται η δική σας καθημερινή ρουτίνα;
+ 6 πηγές
©2022 WikiHealth All Rights ReservedBerridge, K. C. (2018). Evolving concepts of emotion and motivation. Frontiers in Psychology, 9, 1647. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2018.01647/full?
Church, H. R., Murdoch-Eaton, D., & Sandars, J. (2020). Using Insights From Sports Psychology to Improve Recently Qualified Doctors’ Self-Efficacy While Managing Acutely Unwell Patients. Academic Medicine, 96(5), 695-700. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33086231/
Eilam, D., Izhar, R., & Mort, J. (2011). Threat detection: Behavioral practices in animals and humans. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 35(4), 999-1006. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20727909/
Hou, W. K., Lai, F. T., Ben-Ezra, M., & Goodwin, R. (2020). Regularizing daily routines for mental health during and after the COVID-19 pandemic. Journal of global health, 10(2) https://www.researchgate.net/publication/343345031_Regularizing_daily_routines_for_mental_health_during_and_after_the_COVID-19_pandemic
McCann, S. (2008). Routines, rituals, and performing under pressure. Olympic Coach, 20, 14-15. https://cdn4.sportngin.com/attachments/document/1113-2073050/Routines_Rituals.pdf
Murray, G., Gottlieb, J., & Swartz, H. A. (2021). Maintaining daily routines to stabilize mood: Theory, data, and potential intervention for circadian consequences of COVID-19. The Canadian Journal of Psychiatry, 66(1), 9-13. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0706743720957825