COVID-19 και ενδοοικογενειακή βία: Τρόποι στήριξης των θυμάτων

Η Πανδημία COVID-19 έχει ως αποτέλεσμα, τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας να κινδυνεύουν περισσότερο, καθώς περνούν περισσότερο χρόνο στην απομόνωση μαζί με ένα βίαιο σύντροφο.

Σύμφωνα με το Futures Without Violence, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό υγείας και κοινωνικής δικαιοσύνης, που εργάζεται για τον τερματισμό διαφόρων μορφών κακοποίησης, οι αναφορές ενδοοικογενειακής βίας σε ορισμένες πόλεις αυξήθηκα την περίοδο της καραντίνας. Οι διαδικτυακές επικοινωνίες με διάφορους ιστότοπους που στηρίζουν τα θύματα, έχουν επίσης αυξηθεί, υποδηλώνοντας ότι τα θύματα αισθάνονται μεγάλη ανασφάλεια επειδή βρίσκονται στο σπίτι πολλές ώρες με τον βίαιο σύντροφό τους.

Η Σύμπραξη της Καλιφόρνιας για τον τερματισμό της ενδοοικογενειακής βίας που εκπροσωπεί 200 οργανώσεις, αναφέρει, επίσης ότι οι κλήσεις προς την Εθνική Γραμμή Επικοινωνίας για την Ενδοοικογενειακή Βία έχουν ξεπεράσει τις 8.000 από τις 24 Φεβρουαρίου μέχρι 19 Μαΐου. «Αυτό που είναι περισσότερο ανησυχητικό, είναι το γεγονός ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα κακοποιημένα άτομα, που δεν μπορούν να επικοινωνήσουν καθόλου, επειδή είναι μαζί με το άτομο που τους κακοποιεί, 24 ώρες, 7 ημέρες την εβδομάδα», δήλωσε ο Marroquin.

Η Esta Soler, πρόεδρος και ιδρυτής του Futures Without Violence και ο Marroquin, συζητούν πιο κάτω το τι αντιμετωπίζουν τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς και τους απαραίτητους τρόπους στήριξης τους.

Ε: Ποιες είναι οι επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 σε σχέση με την ενδοοικογενειακή βία;

Soler: Οι επιπτώσεις της πανδημίας είναι πολλές και τις βλέπουμε να εκδηλώνονται με δύο βασικούς τρόπους: Πρώτον, η συνεχής παρουσία ενός βίαιου συντρόφου και η αδυναμία εξόδου του θύματος από το σπίτι ή το διαμέρισμα τώρα με την πανδημία, δημιουργεί και αυξάνει τον κίνδυνο. Η απομόνωση ενός θύματος από φίλους και συγγενείς, είναι ένα βασικό εργαλείο στα χέρια του βίαιου συντρόφου και τώρα η πανδημία ευνοεί κάτι τέτοιο. Δεύτερον, τα θύματα μπορεί να είναι ακόμη πιο απελπισμένα από ότι στο παρελθόν, διότι αγχώνονται να διατηρήσουν τη δουλειά τους, επειδή γνωρίζουν ότι η εργασία, τους παρέχει τουλάχιστον οικονομική ασφάλεια. Επιπρόσθετα, τα περισσότερα θύματα είναι και γονείς και το να αφήνουν τα παιδιά τους σε ένα όχι και τόσο ιδανικό περιβάλλον για να εργαστούν, είναι ένας επιπλέον παράγοντας άγχους.

Ε: Γιατί οι αναφορές ενδοοικογενειακής βίας αυξήθηκαν κατά την πανδημία;

Marroquin: Ο τομέας της ενδοοικογενειακής βίας μεγαλώνει, λόγω του γεγονότος ότι υπάρχουν πολλά θύματα που δεν ζητούν βοήθεια, επειδή δεν θέλουν να χωρίσουν από τους βίαιους συντρόφους τους. Πολλά θύματα απλώς θέλουν να σταματήσει η κακοποίηση και να έχουν μια υγιή και ασφαλή οικογένεια. Εδώ ακριβώς, έρχεται μια παγκόσμια πανδημία, που για να την αντιμετωπίσουμε πρέπει να μείνουμε σπίτι με τις οικογένειες μας. Ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς μας, στη Σύμπραξη, έχει επικεντρωθεί σε υπηρεσίες που αφορούν ολόκληρη την οικογένεια, συμπεριλαμβανομένων και των βίαιων συντρόφων. Και ειλικρινά, εάν θέλουμε να σταματήσουμε την ενδοοικογενειακή βία μια για πάντα, πρέπει να υπάρξουν ισχυρές παρεμβάσεις και για όσους κακοποιούν τους συντρόφους τους, ανεξάρτητα από το αν είναι μαζί ή χωρισμένοι.

Ε: Μπορείτε να μας μιλήσετε λίγο για τα δίκτυα υποστήριξης και τα σχέδια διαφυγής των θυμάτων; Πώς πρέπει να είναι τα συστήματα υποστήριξης κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας;

Soler: Το Futures Without Violence δημοσίευσε το «Calling All Family and Friends of Families Experiencing Violence at Home», το οποίο περιλαμβάνει συνδέσμους για υπηρεσίες υποστήριξης και ανοιχτές γραμμές. Επιπρόσθετα, δίνει διάφορες συμβουλές για το πώς θα βοηθηθεί κάποιος που κινδυνεύει, ώστε να δημιουργήσει ένα δίκτυο υποστήριξης. Εξηγεί επίσης το πώς μπορούμε όλοι να βοηθήσουμε όσους είναι απομονωμένοι και αντιμετωπίζουν κακοποίηση, κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας. Μιλά για τη σημασία της βοήθειας, της εύρεσης ασφαλών τρόπων διαφυγής, της παροχής εικονικής ή φυσικής βοήθειας, της αποστολής μηνυμάτων ενθάρρυνσης σε όσους υφίστανται βία και για πολλά άλλα. Παρά τα εμπόδια, υπάρχουν ακόμα πολλοί τρόποι για να προσφερθεί βοήθεια σε άτομα που κινδυνεύουν αυτή τη στιγμή.

Marroquin: Γενικά, τα θύματα δεν πάνε στην αστυνομία. Πιο συχνά η πρώτη επιλογή είναι η οικογένεια, οι φίλοι, ακόμη και οι ιερείς. Δούλεψα με πολλά θύματα, που για χρόνια δεν έρχονταν σε επαφή μαζί μας εξαιτίας της αρνητικής αντίδρασης που είχε το πρώτο άτομο που επέλεξαν να πουν την ιστορία τους. Έτσι, όσον αφορά τα δίκτυα υποστήριξης, το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να έχουν στο μυαλό τους είναι ότι πρέπει να είναι υποστηρικτικοί χωρίς να ασκούν κριτική, για να μπορέσει να τους εμπιστευτεί το θύμα. Επίσης, πρέπει να δείξουν κατανόηση όταν το θύμα λέει ότι δεν είναι έτοιμο να φύγει επειδή χρειάζεται πρώτα ένα σχέδιο διαφυγής. Στη συνέχεια, μπορούν να απευθυνθούν σε μια οργάνωση ενδοοικογενειακής βίας, που μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία αυτού του σχεδίου, μαζί με το θύμα.

Τα θύματα αφήνουν μια «άρρωστη» σχέση, κατά μέσο όρο, επτά έως εννέα φορές. Για τους συγγενείς και τους φίλους, αυτό από μόνο του, είναι απογοητευτικό και γεννά αισθήματα θυμού, με αποτέλεσμα τα θύματα να απομονώνονται και να φοβούνται να επικοινωνήσουν ξανά και να ζητήσουν βοήθεια. Κατά τη διάρκεια αυτής της πανδημίας, η υπομονή είναι απαραίτητη, τόσο για τη διαδικασία εγκατάλειψης μιας βίαιης σχέσης, όσο και για τη διαδικασία θεραπείας που πρέπει να ακολουθήσει μια οικογένεια που θέλει να μείνει μαζί. Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι η καλύτερη υποστήριξη που μπορούμε να προσφέρουμε.

Ε: Υπάρχει ειδικά προσαρμοσμένη αντίδραση ενάντια στην ενδοοικογενειακή βία τώρα με την πανδημία COVID-19;

Marroquin: Κάθε οικογένεια είναι διαφορετική, οπότε και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Δεν υπάρχει ένα σχέδιο για όλους. Ιδανικά θα έπρεπε να υπάρχει μια σειρά άμεσων αντιδράσεων που θα βοηθούν τα θύματα ή θα οδηγούν στη θεραπεία των οικογενειών που θέλουν να μείνουν μαζί. Επειδή αυτό δεν υπάρχει, η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα στη δυναμική κάθε οικογένειας είναι απαραίτητη σε κάθε είδος βοήθειας, από οικονομική βοήθεια, συμβουλευτικές υπηρεσίες, ομάδες υποστήριξης, προσφυγή σε κάποιο καταφύγιο, έως προσπάθειες πρόληψης ή νομική βοήθεια.

Soler: Με απλά λόγια, πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στην πρόληψη της βίας και στην αντιμετώπιση των αναγκών των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, διότι κάτι τέτοιο σώζει ζωές… Πρέπει επίσης να καταλάβουμε, ότι αυτό θα συνεχιστεί και ίσως επιδεινωθεί βραχυπρόθεσμα, καθώς η οικονομική ανάκαμψη θα χρειαστεί μήνες, αν όχι χρόνια. Αυτό δεν θα τελειώσει μαγικά με την άρση των περιοριστικών μέτρων. Ζητάμε από τους ανθρώπους να συνεχίσουν να υποστηρίζουν και να βοηθούν τους ανθρώπους που είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας για να μπορέσουν να επιβιώσουν.