Οι οδοντίατροι συνήθως συμβουλεύουν τους ασθενείς τους να πλένουν πιο συχνά τα δόντια τους, να χρησιμοποιούν οδοντικό νήμα και να τρώνε λιγότερα γλυκά, για να διατηρήσουν την υγεία των δοντιών τους.

Όμως αυτές δεν είναι οι μοναδικές πρακτικές που μπορούν να εφαρμόσουν για να πετύχουν ένα καλύτερο αποτέλεσμα. Η αλήθεια είναι ότι για καλύτερη οδοντική υγιεινή,  θα πρέπει να ακολουθείται μια δίαιτα που προάγει την γενική υγεία των δοντιών και όχι απλώς μια δίαιτα χαμηλή σε ζάχαρη και θα δούμε πιο κάτω τι ακριβώς εννοούμε με αυτό.

Η βιταμίνη D επηρεάζει την υγεία των δοντιών;

Τα δόντια θεωρούνται συνήθως άψυχα αντικείμενα, τα οποία καλούμαστε να διατηρούμε καθαρά και γυαλιστερά, όπως ένα πορσελάνινο βάζο που απαιτεί συνεχή επιφανειακό καθαρισμό.

Η πραγματικότητα όμως είναι ότι, σε αντίθεση με τα πορσελάνινα βάζα, τα δόντια είναι ένα ζωντανό και λειτουργικό μέρος του σώματος. Ο τρόπος με τον οποίο το σώμα διαχειρίζεται τα μέταλλα, καθοδηγείται από την ισορροπία του ασβεστίου και το ανοσοποιητικό σύστημα, τα οποία ρυθμίζονται και τα δύο από τη βιταμίνη D.

Η τερηδόνα και η αιμορραγία των ούλων είναι τα δύο πιο κοινά μέτρα, που δείχνουν το πόσο υγιή είναι τα δόντια ενός ανθρώπου. Η τερηδόνα είναι η πιο κοινή χρόνια πάθηση στα παιδιά, ενώ η αιμορραγία των ούλων αποτελεί το πρώτο σημάδι της (περιοδοντικής) νόσου των ούλων—μιας χρόνιας φλεγμονώδης διαταραχής. Μελέτες δείχνουν ότι η αιμορραγία των ούλων δεν είναι μόνο σημάδι ουλίτιδας, αλλά και σημάδι που δείχνει την κατάσταση υγείας του εντέρου. Επομένως, ότι συμβαίνει σε άλλα μέρη του σώματος, μπορεί παράλληλα να επηρεάσει και την οδοντική υγεία.

1. Φθορά των δοντιών: Βιταμίνη D και οδοντικό ανοσοποιητικό σύστημα

Η βιταμίνη D παίζει βασικό ρόλο στην προαγωγή της οδοντικής υγείας και βοηθά στην πρόληψη της τερηδόνας και της ουλίτιδας.

Η βιταμίνη D είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση υγιών οστών, διότι επιτρέπει στο πεπτικό σύστημα να απορροφά το ασβέστιο που εξασφαλίζεται μέσω της διατροφής. Το ασβέστιο είναι η πρώτη ύλη που —μαζί με το φώσφορο— δημιουργεί την οστική δομή που συνθέτει το σμάλτο των δοντιών. Κάτω από το σμάλτο υπάρχει η οδοντίνη, η οποία περιέχει ζωντανά κύτταρα τα οποία χρησιμοποιεί το σώμα για να προστατεύσει την παροχή αίματος και το νεύρο του κάθε δοντιού.

Η οδοντίνη περιέχει κύτταρα «φύλακες» που βρίσκονται στο όριο του σμάλτου και απελευθερώνουν ανοσοποιητικούς παράγοντες, οι οποίοι επιδιορθώνουν την κατεστραμμένη οδοντίνη, αλλά μόνο όταν υπάρχει επάρκεια βιταμίνης D. Σε περίπτωση που τα επίπεδα της βιταμίνης D είναι χαμηλά, τότε το αμυντικό σύστημα δεν έχει τα καύσιμα για να προστατεύσει και να επιδιορθώσει τα μολυσμένα δόντια. (Αυτοάνοσες ασθένειες: Η βιταμίνη D μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης αυτοάνοσων ασθενειών;)

2. Αιμορραγία ούλων: Βιταμίνη D, στοματικά βακτήρια και φλεγμονή

Ο οδοντίατρος συνιστά την στοματική υγιεινή για την πρόληψη της ουλίτιδας, μιας κατάστασης κατά την οποία τα ούλα φλεγμαίνουν και αιμορραγούν.

Η ουλίτιδα δεν είναι απλώς σημάδι κακής οδοντικής υγείας, αλλά και σημάδι φλεγμονής του ανοσοποιητικού συστήματος. Το στόμα αποτελεί προέκταση του μικροβιώματος του εντέρου, το οποίο έχει άμεση σχέση με το ανοσοποιητικό σύστημα. Όπως συμβαίνει με το έντερο, έτσι και το στόμα είναι μια περιοχή στην οποία αλληλεπιδρούν μεταξύ τους μικρόβια και κύτταρα του ανοσοποιητικού, οπότε η ουλίτιδα καταδεικνύει την ύπαρξη φλεγμονής στο ανοσοποιητικό. (Χρόνια φλεγμονή: Κατανόηστε την για να την διαχειριστείτε!)

Η βιταμίνη D παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση του ανοσοποιητικού συστήματος και στον έλεγχο του σχηματισμού των κυττάρων που το αποτελούν.

Πώς θα αποφύγετε την ανεπάρκεια βιταμίνης D;

Υπάρχουν απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής και στη διατροφή, που μπορείτε να κάνετε για να διατηρήσετε στο κανονικό τα επίπεδα της βιταμίνης D στο σώμα σας.

1. Τρόπος ζωής

Γνωρίζουμε ότι η βιταμίνη D παράγεται στο σώμα με την έκθεση του δέρματος στο ηλιακό φως. Σύμφωνα με τους ειδικούς, 30 λεπτά καθημερινής έκθεσης στον ήλιο, μπορούν να κρατήσουν σε επάρκεια τα επίπεδα της βιταμίνης D. Τονίζεται ότι η χρήση αντηλιακού είναι σημαντική για την προστασία του δέρματος από τον ήλιο. (Παράγοντας αντηλιακής προστασίας: Τι σημαίνει ο αριθμός στο αντηλιακό που αγοράζετε;)

2. Διατροφή

Είναι σημαντικό να καταναλώνονται 1-2 μερίδες τροφών που είναι πλούσιες σε βιταμίνη D την ημέρα.

Πλούσιες πηγές βιταμίνης D είναι:

• Λιπαρά ψάρια
• Κρέατα οργάνων
• Αυγά
• Βούτυρο, γιαούρτι και τυρί (από ζώα που εκτρέφονται σε βοσκότοπους)