Εξετάσεις ακοής για παιδιά

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιούνται οι εξετάσεις ακοής;

Χρησιμοποιούνται για να διαπιστωθεί εάν το παιδί σας έχει πρόβλημα ακοής και πόσο σοβαρό είναι.

Γιατί το παιδί μου χρειάζεται εξετάσεις ακοής;

Οι τυπικές εξετάσεις ακοής συστήνονται για τα περισσότερα βρέφη και παιδιά. Τα νεογνά συνήθως υποβάλλονται σε εξετάσεις ακοής πρώτου πάρουν εξιτήριο από το νοσοκομείο. Εάν το βρέφος δεν περάσει το τεστ ακοής, δεν σημαίνει ότι έχει σοβαρή βαρηκοΐα. Ωστόσο, θα πρέπει να επανεξεταστεί μέσα σε τρεις μήνες.

Τα περισσότερα παιδιά θα πρέπει να ελέγχονται για την ακοή τους στις τακτικές επισκέψεις στον παιδίατρο. Αυτοί οι έλεγχοι περιλαμβάνουν κλινική εξέταση του ωτός για παρουσία υπερβολικού βύσματος κυψελίδας (κεριού), υγρού ή ενδείξεων λοίμωξης. Η Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιάτρων συστήνει πιο ενδελεχείς εξετάσεις ακοής (διαβάστε παρακάτω) σε ηλικίες 4, 5, 6, 8 και 10 ετών. Αυτές οι εξετάσεις θα πρέπει να πραγματοποιούνται πιο συχνά αν το παιδί παρουσιάζει συμπτώματα βαρηκοΐας.

Συμπτώματα απώλειας ακοής σε ένα βρέφος είναι τα εξής:

• Δεν χοροπηδά ως απόκριση σε δυνατούς θορύβους
• Δεν αντιδρά στην φωνή των γονέων έως την ηλικία των 3 μηνών
• Δεν γυρίζει τους οφθαλμούς του προς τον ήχο έως την ηλικία των 6 μηνών
• Δεν μιμείται ήχους ή δεν λέει απλές λέξεις έως την ηλικία των 12 μηνών

Συμπτώματα απώλειας ακοής σε ένα μικρό παιδί είναι τα εξής:

• Καθυστερημένος λόγος ή λόγος δύσκολος στην κατανόηση. Τα περισσότερα μικρά παιδιά μπορούν να πουν μερικές λέξεις, όπως «μαμά» ή «μπαμπά», έως την ηλικία των 15 μηνών.
• Μη ανταπόκριση στο όνομά του
• Έλλειψη προσοχής

Συμπτώματα απώλειας ακοής σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας και εφήβους είναι τα εξής:

• Δυσκολία στην κατανόηση των λεγόμενων των άλλων, ιδιαίτερα σε ένα θορυβώδες περιβάλλον
• Δυσκολία στο άκουσμα ήχων υψηλής συχνότητας
• Ανάγκη υψηλής έντασης στην τηλεόραση ή το ραδιόφωνο
• Εμβοές

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιούνται οι εξετάσεις ακοής;

Οι αρχικές εξετάσεις ακοής συχνά πραγματοποιούνται στα τυπικά ιατρικά check-up. Αν υπάρχει απώλεια ακοής, το παιδί μπορεί να παραπεμφθεί σε μία από τις ακόλουθες ιατρικές ειδικότητες:

• Σε έναν ακοολόγο, ένα γιατρό που εξειδικεύεται στη διάγνωση την αντιμετώπιση και τη διαχείριση της απώλειας ακοής
• Σε έναν ωτορινολαρυγγολόγο (ΩΡΛ), ένα γιατρό που εξειδικεύεται στην αντιμετώπιση ασθενειών και παθήσεων των αυτιών, της μύτης και του λαιμού

Υπάρχουν αρκετοί τύποι εξετάσεων ακοής. Η εξέταση στην οποία θα υποβληθεί το παιδί σας εξαρτάται από την ηλικία και τα συμπτώματά του. Για βρέφη και μικρά παιδιά, οι εξετάσεις περιλαμβάνουν τη χρήση αισθητήρων (που μοιάζουν με μικρά αυτοκόλλητα) ή ακουστικών για τη μέτρηση της ακοής, και δεν απαιτούν λεκτική απόκριση. Σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, πραγματοποιούνται εξετάσεις που ελέγχουν την απόκριση σε τόνους ή λέξεις διαφορετικών συχνοτήτων και εντάσεων και σε διαφορετικά περιβάλλοντα.

Ακουστικά προκλητά δυναμικά (ABR). Αυτή η εξέταση ελέγχει για νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. Μετρά πώς ο εγκέφαλος αποκρίνεται στον ήχο. Περισσότερο συχνά χρησιμοποιείται σε βρέφη, αλλά και νεογνά. Κατά την εξέταση:

• Ο γιατρός θα τοποθετήσει ηλεκτρόδια στο τριχωτό της κεφαλής και πίσω από κάθε αφτί. Τα ηλεκτρόδια συνδέονται σε έναν υπολογιστή.
• Μικροσκοπικά ακουστικά θα τοποθετηθούν εντός των αφτιών.
• Μέσω των ακουστικών, το βρέφος θα ακούει κλικ και τόνους.
• Τα ηλεκτρόδια μετρούν την απόκριση του εγκεφάλου στους ήχους και τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στην οθόνη του υπολογιστή.

Ωτοακουστικές εκπομπές (OAE). Αυτή η εξέταση χρησιμοποιείται σε βρέφη και μικρά παιδιά. Κατά την εξέταση:

• Ο γιατρός θα τοποθετήσει μία μικρή συσκευή που μοιάζει με ακουστικό εντός του καναλιού του ωτός.
• Μέσω αυτής, το παιδί ακούει ήχους.
• Η συσκευή καταγράφει και μετρά την απόκτηση του έσω ωτός στους ήχους.
• Η εξέταση μπορεί να εντοπίσει βαρηκοΐα, όμως δεν χρησιμεύει στη διάκριση μεταξύ της νευροαισθητήριας βαρηκοΐας και της βαρηκοΐας αγωγιμότητας.

Η τυμπανομετρία ελέγχει πόσο καλά κινείται το τύμπανο. Κατά την εξέταση:

• Ο γιατρός θα τοποθετήσει μία μικρή συσκευή εντός του καναλιού του ωτός.
• Μέσω της συσκευής, προωθείται αέρας εντός του ωτός, με αποτέλεσμα την κίνηση του τυμπάνου.
• Ένα μηχάνημα καταγράφει την κίνηση σε γράφημα που ονομάζεται τυμπανόγραμμα.
• Η εξέταση βοηθά να διαπιστωθεί εάν υπάρχει λοίμωξη του ωτός ή άλλο πρόβλημα, όπως συσσώρευση υγρού ή βύσματος κυψελίδας (κεριού), ή διάτρηση ή ρήξη τυμπάνου.
• Η εξέταση απαιτεί το παιδί να παραμείνει εντελώς ακίνητο, επομένως δεν χρησιμοποιείται σε βρέφη και μικρά παιδιά.

Υπάρχουν και οι ακόλουθοι τύποι εξετάσεων ακοής:

Η μέτρηση ακουστικών αντανακλαστικών (MEMR) ελέγχει πόσο καλά το αφτί ανταποκρίνεται σε δυνατούς ήχους. Στη φυσιολογική ακοή, ένας μικροσκοπικός μυς εντός του ωτός συστέλλεται όταν ακούτε δυνατούς ήχους. Αυτό ονομάζεται ακουστικό αντανακλαστικό και συμβαίνει χωρίς να το γνωρίζετε. Κατά την εξέταση:

• Ο γιατρός θα τοποθετήσει ένα ακουστικό εντός του ωτός.
• Μία σειρά δυνατών ήχων αποστέλλονται μέσω των ακουστικών και καταγράφονται σε ένα μηχάνημα.
• Το μηχάνημα δείχνει πότε και αν ο ήχος πυροδοτεί το αντανακλαστικό.
• Εάν η βαρηκοΐα είναι σοβαρή, ο ήχος θα πρέπει να είναι πολύ δυνατός ώστε να πυροδοτηθεί το αντανακλαστικό, ή αλλιώς το αντανακλαστικό μπορεί να μην έχουν πυροδοτηθεί καθόλου.

Ακοομετρία. Κατά την εξέταση:

• Το παιδί θα βάλει ακουστικά.
• Θα ακούσει μία σειρά τόνων μέσω των ακουστικών.
• Ο γιατρός θα αλλάζει τη συχνότητα και την ένταση των τόνων σε διαφορετικά σημεία κατά τη διάρκεια του τεστ. Ορισμένες φορές, ο τόνος ίσα που θα γίνεται αντιληπτός.
• Ο γιατρός θα ζητήσει από το παιδί να ανταποκρίνεται (σηκώνοντας το χέρι σας ή πατώντας ένα κουμπί) όταν ακούει τους τόνους.
• Η εξέταση βοηθά να διαπιστωθεί ποιοι είναι οι χαμηλότεροι ήχοι που μπορεί το παιδί να ακούσει σε διαφορετικές συχνότητες.

Διαπασών. Το διαπασών είναι μία μεταλλική συσκευή που παράγει έναν ήχο όταν δονείται. Κατά την εξέταση:

• Ο γιατρός θα τοποθετήσει το διαπασών πίσω από το αφτί του παιδιού ή πάνω από την κεφαλή.
• Θα χτυπήσει το διαπασών ώστε να παράγει τόνο.
• Θα ζητηθεί από το παιδί να ενημερώνει το γιατρό όποτε ακούει τον τόνο σε διαφορετικές εντάσεις ή αν ακούει τον τόνο στο δεξί αφτί, στο αριστερό αφτί ή και στα δύο αφτιά εξίσου.
• Η εξέταση μπορεί να αναδείξει εάν υπάρχει απώλεια ακοής στο ένα ή και τα δύο αφτιά. Επίσης μπορεί να αναδείξει τον τύπο της βαρηκοΐας (αγωγιμότητας ή νευροαισθητήρια).

Οι εξετάσεις αναγνώρισης λόγου και λέξεων μπορούν να δείξουν πόσο καλά είναι το παιδί σε θέση να ακούσει την ομιλούμενη γλώσσα. Κατά την εξέταση:

• Το παιδί θα βάλει ακουστικά.
• Ο γιατρός θα μιλά μέσω των ακουστικών και θα ζητήσει από το παιδί να επαναλάβει μία σειρά απλών λέξεων που θα μεταφέρει σε διαφορετική ένταση.
• Θα καταγράψει τον πιο ήπιο ήχο που μπορείτε το παιδί να ακούσει.
• Αυτά τα τεστ μπορούν να πραγματοποιηθούν σε ένα θορυβώδες περιβάλλον, επειδή κάποια άτομα με βαρηκοΐα δυσκολεύονται να κατανοήσουν το λόγο όταν υπάρχει θόρυβος.
• Επίσης, αυτά τα τεστ πραγματοποιούνται σε παιδιά που μπορούν να μιλήσουν και να κατανοήσουν πλήρως τη γλώσσα.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για τις εξετάσεις ακοής;

Δεν απαιτείται καμία ειδική προετοιμασία από το παιδί.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με τις εξετάσεις ακοής;

Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Τα αποτελέσματα θα δείξουν αν το παιδί έχει βαρηκοΐα και αν είναι νευροαισθητήρια ή αγωγιμότητας.

Εάν διαγνωστεί με βαρηκοΐα αγωγιμότητας, ο γιατρός θα προτείνει φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική επέμβαση, ανάλογα με την αιτία.

Εάν διαγνωστεί με νευροαισθητήρια βαρηκοΐα, τα αποτελέσματα θα δείξουν εάν πρόκειται για:

• Ήπια: το παιδί δεν μπορεί να ακούσει συγκεκριμένους ήχους, όπως πολύ υψηλούς ή πολύ χαμηλούς τόνους.
• Μέτρια: το παιδί δεν μπορεί να ακούσει πολλούς ήχους, όπως ομιλία σε ένα θορυβώδες περιβάλλον.
• Σοβαρή: το παιδί δεν μπορεί να ακούσει τους περισσότερους ήχους.
• Πολύ σοβαρή: το παιδί δεν μπορεί να ακούσει κανέναν ήχο.

Η θεραπεία και η αντιμετώπιση της νευροαισθητήριας βαρηκοΐας εξαρτάται από τη σοβαρότητά της.

Αν έχετε ερωτήσεις αναφορικά με τα αποτελέσματα των εξετάσεων, συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω αναφορικά με τις εξετάσεις ακοής;

Ακόμη κι αν η απώλεια ακοής είναι μόνιμη, υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης της κατάστασης, όπως:

• Βοηθήματα ακοής. Ένα βοήθημα ακοής είναι μία συσκευή που τοποθετείται είτε πίσω είτε εντός του ωτός και ενισχύει τους ήχους. Ορισμένα βοηθήματα ακοής έχουν προχωρημένες λειτουργίες, και ο γιατρός θα σας προτείνει την καλύτερη επιλογή για το παιδί σας.
• Κοχλιακά εμφυτεύματα. Πρόκειται για συσκευές που τοποθετούνται χειρουργικά εντός του ωτός. Συνήθως χρησιμοποιούνται στα άτομα με σοβαρή βαρηκοΐα και σε όσους δεν επωφελούνται από τη χρήση ακουστικού βοηθήματος. Τα κοχλιακά εμφυτεύματα αποστέλλουν τους ήχους απευθείας στο ακουστικό νεύρο.
• Χειρουργική επέμβαση. Ορισμένοι τύποι απώλειας ακοής μπορούν να αντιμετωπιστούν με χειρουργική επέμβαση, όπως προβλήματα στο τύμπανο ή στα μικροσκοπικά οστάρια εντός του ωτός.

Επιπλέον μπορείτε:

• Να συνεργαστείτε με τον γιατρό σας, ώστε εσείς και το παιδί σας να επικοινωνήσετε. Μπορείτε να επισκεφτείτε έναν λογοθεραπευτή ή έναν εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας για εκπαίδευση στη νοηματική γλώσσα, τη χειλεανάγνωση ή άλλους τύπους προσέγγισης της γλώσσας.
• Να συμμετάσχετε σε ομάδες υποστήριξης.
• Να πραγματοποιείτε τακτικές επισκέψεις σε έναν ακοολόγο ή/και ωτορινολαρυγγολόγο.