Οστεοπόρωση

Συμπτώματα

Τα αρχικά στάδια της οστεοπόρωσης δεν εμφανίζουν συμπτώματα ή προειδοποιητικά σημάδια. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα άτομα με οστεοπόρωση δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από αυτή, έως ότου εμφανίσουν κάποιο κάταγμα.

Εάν εμφανιστούν συμπτώματα, αυτά μπορεί να είναι:

• υφίζηση ούλων
• εξασθενημένη δύναμη λαβής
• αδύναμα και εύθραυστα νύχια

Αν δεν έχετε συμπτώματα αλλά έχετε οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης, η συζήτηση με τον γιατρό σας μπορεί να σας βοηθήσει να αξιολογήσετε τον κίνδυνο.

Αίτια

Ηλικία

Η πρωταρχική αιτία της οστεοπόρωσης είναι η ηλικία. Καθ' όλη τη ζωή σας, το σώμα σας διασπά τα υπάρχοντα οστά και αναπτύσσει νέα. Ωστόσο, κοντά στα 30, το σώμα σας αρχίζει να διασπά τον οστίτη ιστό ταχύτερα από ό, τι μπορεί να τον αντικαταστήσει. Αυτό οδηγεί σε οστά που είναι λιγότερο πυκνά και περισσότερο εύθραυστα και, επομένως, πιο επιρρεπή σε κατάγματα και ρωγμές.

Εμμηνόπαυση

Μια άλλη κύρια αιτία οστεοπόρωσης είναι η εμμηνόπαυση, η οποία εμφανίζεται σε γυναίκες ηλικίας 45 έως 55 ετών. Λόγω της αλλαγής των ορμονικών επιπέδων που συνδέονται με αυτήν, η εμμηνόπαυση μπορεί να προκαλέσει ακόμη ταχύτερη απώλεια οστίτη ιστού.

Οι άνδρες συνεχίζουν να χάνουν οστίτη ιστό σε αυτή την ηλικία, αλλά με χαμηλότερο ρυθμό από ό, τι οι γυναίκες. Ωστόσο, μέχρι την ηλικία των 65 έως 70 ετών, γυναίκες και άνδρες συνήθως χάνουν οστίτη ιστό με τον ίδιο ρυθμό.

Ιατρικές παθήσεις ή φάρμακα

Άλλες αιτίες της οστεοπόρωσης είναι μερικές παθήσεις, όπως ο υπερθυρεοειδισμός. Έτερη αιτία αποτελεί η χρήση ορισμένων φαρμάκων. Παραδείγματα αυτών είναι η μακροπρόθεσμη χορήγηση από το στόμα ή με μορφή ένεσης κορτικοστεροειδών, όπως η πρεδνιζόνη ή η κορτιζόνη.

Η ηλικία, η εμμηνόπαυση, ιατρικές παθήσεις και η χρήση ορισμένων φαρμάκων μπορεί να είναι οι κύριες αιτίες της οστεοπόρωσης, αλλά δεν είναι οι μόνες. Σημαντικό ρόλο στην υγεία των οστών παίζει και η βιταμίνη D.

Διάγνωση

Έλεγχος οστικής πυκνότητας

Για να ελέγξετε για οστεοπόρωση, ο γιατρός θα συλλέξει το ιατρικό σας ιστορικό και θα πραγματοποιήσει μια κλινική εξέταση. Μπορεί, επίσης, ζητήσει εξετάσεις αίματος και ούρων για τον έλεγχο παθήσεων που μπορεί να προκαλέσουν απώλεια οστικής μάζας. Εάν ο γιατρός πιστεύει ότι μπορεί να έχετε οστεοπόρωση ή κινδυνεύετε να αναπτύξετε, πιθανόν να σας υποδείξει να κάνετε μία εξέταση οστικής πυκνότητας.

Αυτός ο έλεγχος ονομάζεται οστική πυκνομετρία ή απορροφησιομετρία ακτίνων Χ διπλής ενέργειας (DEXA). Η τεχνική χρησιμοποιεί ακτίνες Χ για να μετρήσει την πυκνότητα των οστών στους καρπούς, τα ισχία ή τη σπονδυλική στήλη, καθώς αυτές είναι οι τρεις περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο από την οστεοπόρωση.

Αυτή η ανώδυνη εξέταση μπορεί να διαρκέσει από 10 έως 30 λεπτά.

Θεραπεία

Αν οι εξετάσεις δείξουν ότι πάσχετε από οστεοπόρωση, ο γιατρός θα συνεργαστεί μαζί σας για να δημιουργήσετε ένα σχέδιο θεραπείας. Είναι πιθανό να συνταγογραφήσει φάρμακα, καθώς και να σας προτείνει αλλαγές στον τρόπο ζωής. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να περιλαμβάνουν την αύξηση της πρόσληψης ασβεστίου και βιταμίνης D, καθώς και την κατάλληλη άσκηση.

Δεν υπάρχει θεραπεία για οστεοπόρωση, αλλά η σωστή αντιμετώπιση μπορεί να βοηθήσει στην προστασία και ενίσχυση των οστών σας, είτε μέσω της επιβράδυνσης της διάσπασης της μάζας των οστών είτε μέσω της ανάπτυξης νέας οστικής μάζας.

Φάρμακα για την οστεοπόρωση

Τα πιο κοινά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης ονομάζονται διφωσφονικά. Τα διφωσφονικά χρησιμοποιούνται για την πρόληψη της απώλειας οστικής μάζας. Μπορούν να ληφθούν από το στόμα ή με ένεση. Αυτά είναι:

• αλενδρονάτη (Fosamax)
• ιβανδρονάτη (Boniva)
• ζολεδρονικό οξύ (Reclast)

Άλλα φάρμακα που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη της οστικής απώλειας ή για την διέγερση της ανάπτυξης των οστών είναι:

Τεστοστερόνη: Στους άνδρες, η θεραπεία με τεστοστερόνη μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της πυκνότητας των οστών.

Ορμονοθεραπεία: Για τις γυναίκες, τα οιστρογόνα κατά τη διάρκεια και μετά την εμμηνόπαυση μπορούν να βοηθήσουν στη διακοπή της απώλειας της πυκνότητας των οστών. Δυστυχώς, η θεραπεία με οιστρογόνα έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο θρόμβων του αίματος, καρδιακών παθήσεων και ορισμένων τύπων καρκίνου.

Ραλοξιφαίνη (Evista): Το φάρμακο αυτό έχει βρεθεί ότι παρέχει τα οφέλη των οιστρογόνων χωρίς πολλούς από τους κινδύνους τους, αν και εξακολουθεί να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος θρόμβων του αίματος.

Δενοσουμάμπη (Xgeva ή Prolia): Αυτό το φάρμακο λαμβάνεται με ένεση και μπορεί να αποδειχθεί ακόμη πιο ελπιδοφόρο από τα διφωσφονικά στη μείωση της οστικής απώλειας.

Τεριπαρατίδη (Forteo): Αυτό το φάρμακο λαμβάνεται επίσης με ένεση και διεγείρει την ανάπτυξη των οστών.

Καλσιτονίνη σολομού (Fortical και Miacalcin): Λαμβάνεται ως ρινικό σπρέι και μειώνει την επαναρρόφηση των οστών. Όσον αφορά, όμως, στο συγκεκριμένο φάρμακο, οφείλετε να ενημερωθείτε πρώτα από το γιατρό σας για τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου εξαιτίας αυτού.

Η φαρμακευτική αγωγή είναι ο πιο δραστικός τρόπος για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης.

Φυσική αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης

Επειδή τα φάρμακα της οστεοπόρωσης μπορεί να έχουν αρκετές παρενέργειες, μπορείτε να δοκιμάσετε άλλες θεραπείες αντί αυτών.

Αρκετά συμπληρώματα, όπως το κόκκινο τριφύλλι, η σόγια και η τσιμιτσιφούγκα (black cohosh), μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν στην βελτίωση της υγείας των οστών και να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα της οστεοπόρωσης. Ωστόσο, πριν χρησιμοποιήσετε αυτά τα συμπληρώματα, φροντίστε να μιλήσετε με το γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας για δύο κύριους λόγους:

1. Υπάρχουν λίγες ως ελάχιστες μελέτες που υποστηρίζουν τη χρήση αυτών των συμπληρωμάτων για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης. Ως αποτέλεσμα, δεν έχουμε αποδείξεις ότι δουλεύουν.
2. Αυτά τα συμπληρώματα μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες, καθώς και να αλληλεπιδράσουν με τα φάρμακα που παίρνετε. Θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε ποιες παρενέργειες μπορεί να αντιμετωπίσετε αν λαμβάνετε φάρμακα που θα μπορούσαν να αλληλεπιδράσουν με το συμπλήρωμα.

Παρόλα αυτά, ορισμένα άτομα παρατηρούν θετικά αποτελέσματα με τις φυσικές θεραπείες.

Δίαιτα οστεοπόρωσης

Εκτός από το πλάνο θεραπείας, μια κατάλληλη διατροφή μπορεί να σας βοηθήσει να ενισχύσετε τα οστά σας.

Για να διατηρήσετε τα οστά υγιή, θα πρέπει να συμπεριλάβετε ορισμένα θρεπτικά συστατικά στην καθημερινή διατροφή σας. Τα σημαντικότερα είναι το ασβέστιο και η βιταμίνη D. Το σώμα σας χρειάζεται ασβέστιο για να διατηρήσει ισχυρά οστά και βιταμίνη D για να απορροφήσει το ασβέστιο. Άλλα θρεπτικά συστατικά που προάγουν την υγεία των οστών είναι η πρωτεΐνη, το μαγνήσιο, η βιταμίνη Κ και ο ψευδάργυρος.

Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με μία διατροφή που είναι κατάλληλη για σας, μιλήστε με το γιατρό σας. Μπορεί να σας συμβουλεύσει σχετικά με τη διατροφή σας ή να σας παραπέμψει σε έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο που θα δημιουργήσει το κατάλληλο διατροφικό πλάνο για εσάς.

Ασκήσεις για την οστεοπόρωση

Η σωστή διατροφή δεν είναι το μόνο που μπορείτε να κάνετε για να στηρίξετε την υγεία των οστών σας. Η άσκηση είναι επίσης πολύ σημαντική, ειδικά όταν περιλαμβάνει βάρη.

Ο όρος «βάρη» δεν αφορά μόνο στους αλτήρες, αλλά και τα βάρη άκρων, τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν τόσο στους καρπούς όσο και στους αστραγάλους. Παραδείγματα ασκήσεων περιλαμβάνουν:

• ανεβοκατέβασμα σε σκάλες
• ασκήσεις αντίστασης, όπως:
  • καθιστές πιέσεις ποδιών
  • βαθιά καθίσματα
  • κάμψεις (pushups)
  • ασκήσεις με βάρη με χρήση:
    • ζωνών αντίστασης
    • αλτήρων
    • μηχανημάτων αντίστασης

Αυτές οι ασκήσεις βοηθούν, γιατί προκαλούν τους μύες σας να σπρώχνουν και να τραβούν τα οστά σας. Αυτή η ενέργεια «δίνει την εντολή» στο σώμα σας να σχηματίσει νέο οστίτη ιστό.

Αυτό δεν είναι το μόνο όφελος από την άσκηση, ωστόσο. Εκτός από τις πολλές θετικές επιδράσεις στο βάρος και την υγεία της καρδιάς, η άσκηση μπορεί επίσης να βελτιώσει την ισορροπία και τον συντονισμό σας, κάτι που θα σας βοηθήσει να αποφύγετε τις πτώσεις.

Ενημερώστε πάντα το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε οποιοδήποτε νέο πρόγραμμα άσκησης. Εκείνος μπορεί να σας υποδείξει ασκήσεις ενίσχυσης των οστών τις οποίες μπορείτε να πραγματοποιείτε στο σπίτι.

Πρόληψη

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες κινδύνου για την οστεοπόρωση που δεν μπορείτε να ελέγξετε. Αυτοί περιλαμβάνουν το φύλο, το γήρας και το οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης. Ωστόσο, υπάρχουν και ορισμένοι που εμπίπτουν στον έλεγχό σας.

Μερικοί από τους καλύτερους τρόπους για την πρόληψη της οστεοπόρωσης είναι:

• η λήψη αρκετού ασβεστίου και βιταμίνης D
• οι ασκήσεις με βάρη
• η διακοπή του καπνίσματος
• για τις γυναίκες, η εξισορρόπηση των πλεονεκτημάτων και τα μειονεκτημάτων της ορμονοθεραπείας

Εάν κινδυνεύετε να αναπτύξετε οστεοπόρωση, μιλήστε στον γιατρό σας ώστε να σας υποδείξει τον καλύτερο τρόπο για να την αποφύγετε.

Σύνοψη

Η οστεοπόρωση είναι μια ασθένεια που μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις. Μπορεί να οδηγήσει σε κατάγματα, τα οποία είναι επώδυνα, μπορεί να πάρουν πολύ χρόνο για να θεραπευτούν και να οδηγήσουν σε άλλες επιπλοκές. Για παράδειγμα, η θεραπεία για κάταγμα ισχίου μπορεί να περιλαμβάνει την παραμονή στο κρεβάτι για μεγάλες χρονικές περιόδους, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβων του αίματος, πνευμονίας και άλλων λοιμώξεων.

Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε για να προλάβετε και να θεραπεύσετε την οστεοπόρωση, από το να τρώτε σωστά και να αθλείστε μέχρι να λαμβάνετε κατάλληλα φάρμακα. Αν νομίζετε ότι κινδυνεύετε από οστεοπόρωση ή εάν έχετε διαγνωστεί με αυτή, μιλήστε με το γιατρό σας. Συνεργαστείτε μαζί του για τη δημιουργία ενός σχεδίου πρόληψης ή θεραπείας που μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της υγείας των οστών σας και να μειώσει τον κίνδυνο επιπλοκών από αυτή την κοινή ασθένεια.