Τενοντίτιδα αχίλλειου τένοντα

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Δυσφορία ή πρήξιμο στο πίσω μέρος της πτέρνας
• Περιορισμένο εύρος κίνησης του άκρου ποδός
• Ζεστή αίσθηση του δέρματος στην πτέρνα
• Αίσθηση σφιξίματος στους μύες της γάμπας

Το πρωταρχικό σύμπτωμα της τενοντίτιδας αχίλλειου τένοντα είναι ο πόνος και το πρήξιμο στο πίσω μέρος της πτέρνας όταν περπατάτε ή τρέχετε.

Αίτια

Το υπερβολικό περπάτημα ή η πολύ έντονη άθληση συνιστούν κοινές αιτίες της τενοντίτιδας, ιδιαίτερα για τους επαγγελματίες αθλητές. Όμως, υπάρχουν και παράγοντες άσχετοι με την γυμναστική οι οποίοι αυξάνουν τον κίνδυνο. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η μόλυνση, για παράδειγμα, συνδέονται με την τενοντίτιδα.

Οποιαδήποτε επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα ασκεί πίεση στον αχίλλειο τένοντα μπορεί δυνητικά να προκαλέσει τενοντίτιδα. Ορισμένες αιτίες περιλαμβάνουν:

• Αθλήματα, όπως το τέννις, τα οποία απαιτούν απότομες παύσεις της κίνησης και αλλαγές κατεύθυνσης
• Η ύπαρξη οστικών ακανθών στο πίσω μέρος της πτέρνας
• Η άθληση χωρίς προθέρμανση
• Τα παλιά και φθαρμένα παπούτσια
• Η προχωρημένη ηλικία, καθώς ο αχίλλειος τένοντας εξασθενεί με τα χρόνια
• Η πίεση των μυών της γάμπας κατά την διάρκεια επαναλαμβανόμενης κίνησης ή φυσικής δραστηριότητας
• Τα ψηλά τακούνια σε καθημερινή βάση για πολλές ώρες
• Ξαφνική αύξηση στην φυσική δραστηριότητα, δίχως να δοθεί η ευκαιρία στο σώμα να προσαρμοστεί σε μια σταδιακά αυξανόμενης έντασης άσκηση

Διάγνωση

Για να διαγνώσει τενοντίτιδα αχίλλειου τένοντα, ο γιατρός θα σας ρωτήσει σχετικά με τον πόνο και το πρήξιμο στην πτέρνα και την γάμπα. Πιθανώς να σας ζητήσει να σταθείτε στις μύτες των ποδιών σας, καθώς θα παρατηρεί το εύρος κίνησης και την ευελιξία της άρθρωσης.

Επίσης, είναι πιθανό να ψηλαφίσει την περιοχή προκειμένου να εντοπίσει το σημείο όπου ο πόνος και το πρήξιμο είναι εντονότερα.

Απεικονιστικές εξετάσεις μπορούν να επιβεβαιώσουν την διάγνωση, αλλά συνήθως δεν ζητώνται. Σε περίπτωση που ζητηθούν, περιλαμβάνουν:

• Μαγνητική τομογραφία, η οποία εντοπίζει ρήξεις και εκφυλισμό των ιστών
• Ακτινογραφία ακτίνων-Χ, για την απεικόνιση των οστών του άκρου ποδός
• Υπερηχογράφημα, το οποίο δείχνει την κίνηση των τενόντων, την σχετική βλάβη και την φλεγμονή

Θεραπεία

Ποικίλες θεραπείες είναι διαθέσιμες για την αντιμετώπιση της τενοντίτιδας αχίλλειου τένοντα που εκτείνονται από σπιτικές θεραπείες, όπως η ξεκούραση και τα αντιφλεγμονώδη, σε πιο επεμβατικές τεχνικές, όπως οι ενέσεις στεροειδών, οι ενέσεις Αυτόλογων Αυξητικών Παραγόντων από ενεργοποιημένα αιμοπετάλια (PRP) και η χειρουργική επέμβαση. Ο γιατρός μπορεί να προτείνει:

• Πολύ ήπιες ασκήσεις έκτασης των μυών της γάμπας
• Χρήση νάρθηκα για την αποφυγή της κίνησης της πτέρνας
• Αλλαγή της άθλησης σε μια πιο ήπια μορφή
• Μείωση της φυσικής δραστηριότητας
• Τοποθέτηση πάγου στην περιοχή μετά την άσκηση ή όταν αισθάνεστε πόνο
• Αγορά παπουτσιών με ενισχυμένο πάτο στην περιοχή της πτέρνας, ώστε να ανακουφίζει κάπως την τάση στον αχίλλειο τένοντα
• Φυσικοθεραπεία
• Ανύψωση του ποδιού για την μείωση του πρηξίματος
• Λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, όπως η ασπιρίνη ή η ιβουπροφαίνη, για περιορισμένο διάστημα

Η μέθοδος RICE

Η μέθοδος RICE (από τα αρχικά των λέξεων Rest, Ice, Compression, Elevation που μεταφράζονται ως ξεκούραση, πάγος, συμπίεση και ανύψωση) είναι συνήθως αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της τενοντίτιδας αχίλλειου τένοντα αμέσως μετά τον τραυματισμό και εφαρμόζεται ως εξής:

• Ξεκούραση. Μην ασκείτε πίεση ή βάρος στον τένοντα για μία με δύο ημέρες έως ότου μπορείτε να περπατήσετε χωρίς πόνο. Ο τένοντας συνήθως επουλώνεται ταχύτερα αν δεν επιβαρύνεται με καμία επιπρόσθετη δύναμη. Ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει να χρησιμοποιείτε πατερίτσες αν πρέπει να περπατήσετε μεγάλες αποστάσεις, ενώ ο τένοντας επουλώνεται.
• Πάγος. Τυλίξτε λίγο πάγο με ένα κομμάτι ύφασμα και τοποθετήστε το στην πάσχουσα περιοχή για 15 με 20 λεπτά. Ύστερα αφαιρέστε τον πάγο και επιτρέψτε στον τένοντα να ζεσταθεί ξανά. Ο πάγος κάνει την φλεγμονή και το πρήξιμο να υποχωρούν ταχύτερα.
• Συμπίεση. Τυλίξτε ελαστικό επίδεσμο, μία ταινία κινησιολογίας ή ένα κομμάτι ύφασμα γύρω από τον τένοντα ώστε να συμπιέσετε τον τραυματισμό. Αυτή η διαδικασία αποτρέπει τον τένοντα από το να πρηστεί υπερβολικά. Ωστόσο, τίποτα από τα προαναφερθέντα δεν πρέπει να δεθεί πολύ σφιχτά, καθώς θα ελαττώσει την αιματική ροή.
• Ανύψωση. Ανυψώστε το πόδι σας πάνω από το επίπεδο της καρδιάς. Έτσι το αίμα θα επιστρέφει σε αυτήν, μειώνοντας το πρήξιμο. Μπορείτε να επιτύχετε την ανύψωση αν είστε ξαπλωμένοι και τοποθετήσετε το πόδι σας σε ένα μαξιλάρι ή κάποια άλλη μαλακή επιφάνεια.

Εγχείρηση

Σε περίπτωση που η τεχνική RICE αποβεί μη αποτελεσματική, η εγχείρηση μπορεί να κριθεί απαραίτητη για την αποκατάσταση του αχίλλειου τένοντα. Αν η κατάσταση επιδεινωθεί και δεν θεραπευτεί, αυξάνεται ο κίνδυνος ρήξης, κάτι το οποίο σαφώς απαιτεί χειρουργική επέμβαση. Η ρήξη μπορεί να προκαλέσει οξύ πόνο στην περιοχή της πτέρνας.

Ο γιατρός θα σας προτείνει ορισμένες επιλογές όσον αφορά στο χειρουργείο ρήξης τένοντα βασισμένος στο πόσο σοβαρή είναι η ρήξη και αν έχετε υποστεί ξανά παρόμοια κατάσταση στο παρελθόν. Κατά πάσα πιθανότητα θα σας συστήσει κάποιον ορθοπεδικό χειρουργό ο οποίος θα αποφασίσει ποια είναι η καλύτερη διαδικασία για εσάς.

Μία χειρουργική μέθοδος ονομάζεται ανοικτή αποκατάσταση. Κατά την διάρκεια αυτής, ο χειρουργός πραγματοποιεί μια τομή στο πόδι πάνω από το οστό της πτέρνας. Ύστερα, ενώνει τις δύο πλευρές του τένοντα που έχουν υποστεί ρήξη και κλείνει την τομή.

Μία άλλη μέθοδος συνίσταται στην πραγματοποίηση τομής στο σημείο της ρήξης. Ακολούθως, ο γιατρός χρησιμοποιώντας ράμματα αποκαθιστά τον τένοντα και ράβει το δέρμα, ώστε να κλείσει η τομή.

Πρόληψη

Για να ελαττώσετε τις πιθανότητες μιας τενοντίτιδας αχίλλειου τένοντα προσπαθήστε να:

• Ξεκινάτε ήπια ένα νέο πρόγραμμα άθλησης, αυξάνοντας σταδιακά την φυσική δραστηριότητα.
• Μειώσετε το ύψος των τακουνιών σταδιακά αν θέλετε να μεταβείτε από ψηλοτάκουνα σε επίπεδα παπούτσια. Αυτό επιτρέπει στον τένοντα να εκταθεί αργά, αυξάνοντας το εύρος κίνησης.
• Πραγματοποιήστε ασκήσεις έκτασης των μυών της γάμπας κάθε πρωί, ώστε να βελτιώσετε την ευκινησία και να κάνετε τον τένοντα λιγότερο επιρρεπή σε τραυματισμούς. Πραγματοποιήστε τις ίδιες ασκήσεις πριν και μετά από κάθε πρόγραμμα γυμναστικής. Για να τεντώσετε τον αχίλλειο τένοντα, σταθείτε όρθιοι και γείρετε προς τα εμπρός διατηρώντας το πόδι σε ευθεία θέση και την πτέρνα στο έδαφος.
• Επιλέξτε παπούτσια με κατάλληλο πάτο που υποστηρίζει το πέλμα. Επίσης φροντίστε να είναι ελαφρώς ανυψωμένα στην πτέρνα, ώστε να ανακουφίζουν λίγο την τάση στον τένοντα. Αν χρησιμοποιείτε ένα ζευγάρι παπούτσια για μεγάλο χρονικό διάστημα, καλό θα ήταν να τα αντικαταστήσετε.
• Συνδυάστε ασκήσεις υψηλής και χαμηλής έντασης, όπως για παράδειγμα μπάσκετ με κολύμβηση, προκειμένου να μειώσετε την πίεση στους τένοντες.

Επιπλοκές

Οι πιο κοινές επιπλοκές είναι ο πόνος, η δυσκολία στο περπάτημα ή την άθληση και η παραμόρφωση του τένοντα ή του οστού της πτέρνας.

Μπορεί, επίσης, να υποστείτε πλήρη ρήξη. Σε αυτήν την περίπτωση θα χρειαστείτε χειρουργείο για την αποκατάσταση.

Σύμφωνα με μία μελέτη του 2017, επιπλοκές όπως η μόλυνση ή οι δυσκολίες στην επούλωση είναι πιθανές αλλά όχι ιδιαίτερα συνηθισμένες μετά από μία εγχείρηση στον Αχίλλειο τένοντα.

Πρέπει να λάβετε υπόψιν σας ότι οι επιπλοκές μπορεί να επιδεινωθούν αν δεν ακολουθείτε τις συμβουλές του γιατρού σας μετά την επέμβαση. Αν συνεχίζετε να πιέζετε τον τένοντα κατά την μετεγχειρητική περίοδο, είναι πολύ πιθανό να υποστείτε ρήξη ξανά.

Έκβαση

Η τενοντίτιδα συνήθως υποχωρεί ύστερα από μερικές ημέρες ξεκούρασης, φροντίδας στο σπίτι και εφαρμογής της μεθόδου RICE. Η ανάρρωση, όμως, διαρκεί πολύ περισσότερο αν συνεχίζετε να εφαρμόζετε πίεση στον τένοντα ή δεν αλλάξετε τις αθλητικές σας συνήθειες, ώστε να τον προστατέψετε.

Η μακροχρόνια τενοντίτιδα μπορεί να προκαλέσει χειρότερα προβλήματα, όπως καταφυτική τενοντίτιδα ή εξασθένηση του τένοντα.

Μία ρήξη τένοντα ή μια μακροχρόνια τενοντίτιδα μπορεί να απαιτεί και μακροχρόνια θεραπεία ή χειρουργείο. Η ανάρρωση από την χειρουργική επέμβαση διαρκεί από εβδομάδες ως μήνες μέχρις ότου την πλήρη αποκατάσταση.

Η αναζήτηση άμεσης ιατρικής βοήθειας για την τενοντίτιδά σας είναι υψίστης σημασίας. Οφείλετε να ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας για μια καλύτερη και ταχύτερη ανάρρωση.