Τι θα πείτε σε ένα παιδί για την ασθένεια ενός αγαπημένου του προσώπου;

Οι ασθένειες, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης. Εκείνο που είναι δύσκολο για έναν γονέα, είναι το πώς θα μιλήσει στο παιδί του για την ασθένεια ενός αγαπημένου του προσώπου. Είναι φυσικό να θέλουμε να προστατεύσουμε ένα παιδί από άσχημα νέα, ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν είναι καλή ιδέα η απόκρυψη της πραγματικότητας, γιατί η φαντασία των μικρών παιδιών είναι πολύ μεγαλύτερη από όσο νομίζουμε εμείς οι μεγάλοι και ενδεχομένως να φανταστούν ότι τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα από ότι είναι στην πραγματικότητα. Μάλιστα, η αλήθεια πρέπει να λέγεται, γιατί θα βοηθήσει τα παιδιά να αποκτήσουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να κατανοήσουν την έννοια της ασθένειας και να αντιμετωπίσουν τα αποτελέσματα της και τώρα, αλλά και στην ενήλικη ζωή τους.

Πώς θα μιλήσετε σε ένα παιδί για την ασθένεια ενός αγαπημένου του προσώπου;

Κάθε παιδί και κάθε κατάσταση είναι διαφορετική. Ωστόσο, πιο κάτω παρατίθενται κάποιες προτάσεις που θα σας δώσουν απαντήσεις στην ερώτηση «τι πρέπει να πείτε σε ένα παιδί όταν ένα αγαπημένο του πρόσωπο είναι άρρωστο».

• Αναλογιστείτε σε ποιο αναπτυξιακό στάδιο είναι το παιδί σας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς τα μικρότερα παιδιά δεν μπορούν να κατανοήσουν την κατάσταση όπως θα την κατανοήσει ένας έφηβος. Με τα μικρότερα παιδιά, πρέπει να είστε πολύ συγκεκριμένοι, καθώς δεν μπορούν να κατανοήσουν πλήρως το τι είναι η ασθένεια και υπάρχει μεγάλο ενδεχόμενο να πιστέψουν ότι είναι αποτέλεσμα κάποιου δικού τους λάθους. Τα μεγαλύτερα παιδιά, είναι σε θέση να κατανοήσουν καλύτερα το τι είναι η ασθένεια, ωστόσο θα έχουν διαφορετικές ανησυχίες. Εάν δεν γνωρίζετε σε ποιο αναπτυξιακό στάδιο βρίσκεται το παιδί σας, μιλήστε με τον παιδίατρο σας για να μπορέσετε να χειριστείτε την κατάσταση αναλόγως.
• Συζητήστε πρώτα με τον σύντροφο σας. Εσείς και ο σύντροφός σας θα πρέπει να συζητήσετε και να ακολουθήσετε την ίδια πορεία για το τι θα πείτε στο παιδί σας. Επίσης, θα πρέπει να γνωρίζετε καλά το περιβάλλον και τις συνήθειες του παιδιού σας, ώστε να σας είναι εύκολο να παρατηρήσετε το πώς θα επηρεαστεί από τα νέα και το πώς θα αντιδράσει.
• Μιλήστε του σε μια στιγμή που θα έχετε άπλετο χρόνο. Οι στιγμές που έχετε στη διάθεση σας πολύ χρόνο είναι οι καταλληλότερες για να μιλήσετε στο παιδί σας για την ασθένεια ενός αγαπημένου του, γιατί θα χρειαστεί να του δώσετε όλη σας την προσοχή. Μπορεί και να μην χρειαστεί πολύς χρόνος, ωστόσο είναι καλύτερο να τον έχετε στη διάθεση σας. Επίσης, πρέπει να γνωρίζετε ότι αυτή είναι μόνο η πρώτη συζήτηση από τις πολλές που θα χρειαστεί να κάνετε με το παιδί σας. Δεν χρειάζεται να του λέτε την κάθε μικρή εξέλιξη, ωστόσο είναι καλό να κάνετε κατά διαστήματα κάποιες μικρές συζητήσεις για να μπορέσει να κατανοήσει καλύτερα το τι ακριβώς συμβαίνει.
• Μιλήστε όσο πιο απλά γίνεται. Στα μεγαλύτερα παιδιά μπορείτε να αναφέρετε λεπτομέρειες για την κατάσταση υγείας του αγαπημένου τους, ωστόσο, όταν μιλάτε με πιο μικρά παιδιά πρέπει να είστε όσο πιο απλοί γίνεται. Για παράδειγμα, σε ένα μικρό παιδί μπορείτε να πείτε ότι «ο μπαμπάς είναι άρρωστος. Θα είναι στο νοσοκομείο για λίγες μέρες και οι γιατροί θα τον βοηθήσουν να γίνει καλά», ενώ σε ένα μεγαλύτερο παιδί μπορείτε να πείτε ότι «ο μπαμπάς έχει καρκίνο στους πνεύμονες. Είναι στο νοσοκομείο για εξετάσεις και οι γιατροί προσπαθούν να βρουν τον καλύτερο τρόπο για να αντιμετωπίσουν τον καρκίνο». Τονίζεται ότι είναι πολύ σημαντικό να χρησιμοποιείτε απλούς όρους και απλές ξεκάθαρες προτάσεις.
• Να είστε ειλικρινείς. Ειλικρίνεια δεν σημαίνει ότι πρέπει να πείτε στα παιδιά σας όλες τις λεπτομερείς για την ασθένεια του αγαπημένου τους, γιατί αυτό σπάνια είναι χρήσιμο. Ωστόσο, στην περίπτωση που η ασθένεια είναι σοβαρή, τότε πρέπει να το πείτε και να εξηγήσετε το τι μπορεί να συμβεί στην συνέχεια. Για παράδειγμα, εάν το αγαπημένο τους πρόσωπο έχει καρκίνο, τότε πρέπει να τους αναφέρετε το ενδεχόμενο να χάσει τα μαλλιά του από την χημειοθεραπεία.
• Μην κρύβετε τα συναισθήματα σας. Εάν είστε λυπημένοι ή ανήσυχοι, πείτε το και μην προσπαθείτε να το κρύψετε. Το παιδί σας πρέπει να κατανοήσει ότι δεν είναι κακό να νιώθει κάποιος λυπημένος. Παρόλα αυτά, πρέπει να βρείτε υγιείς τρόπους να αντιμετωπίσετε τη θλίψη σας, γιατί πρέπει να ξέρετε ότι τα παιδιά παρακολουθούν ανελλιπώς τα συναισθήματα των γονιών τους. Ένας ψυχολόγος μπορεί να σας βοηθήσει, ώστε να μπορέσετε και εσείς με τη σειρά σας να βοηθήσετε το παιδί σας.
• Μιλήστε του για τα άτομα που βοηθούν τον αγαπημένο του. Ο Φρεντ Ρότζερς τονίζει ότι έχει μεγάλη σημασία για την ψυχολογία του παιδιού η επισήμανση ότι υπάρχουν ειδικοί που θα βοηθήσουν τον αγαπημένο του να γίνει γρήγορα καλά.
• Μιλήστε του για το πώς μπορεί να επηρεαστεί η καθημερινότητα σας. Τα παιδιά όλων των ηλικιών ανησυχούν για το πώς θα επηρεαστεί η καθημερινότητα τους μετά από ένα απροσδόκητο συμβάν. Συζητήστε μαζί τους, λοιπόν, και αφήστε τους να σας πουν ακόμη και την άποψη τους για το πώς θα διαχειριστείτε τις αλλαγές που θα προκύψουν.
• Ενθαρρύνετε την οποιαδήποτε απορία. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας κάνει απορίες ανά πάσα στιγμή. Απαντήστε στις ερωτήσεις του με ειλικρίνεια.
• Να είστε προετοιμασμένοι για οποιαδήποτε αντίδραση. Τα παιδιά δεν αντιδρούν όλα με τον ίδιο τρόπο. Άλλα μπορεί να αναστατωθούν, άλλα να θυμώσουν και άλλα να μην αντιδράσουν καθόλου. Τα περισσότερα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να επεξεργαστούν τις πληροφορίες που τους δώσατε, οπότε η αντίδραση τους μπορεί να καθυστερήσει. Δώστε τους χρόνο, περάστε χρόνο μαζί τους, συζητήστε και λύστε τους τις απορίες τους.
• Ζητήσετε βοήθεια. Συζητήστε με τον παιδίατρό σας για οποιαδήποτε απορία έχετε. Παράλληλα, συζητήστε με κάποιον κοινωνικό λειτουργό ή κάποιον ψυχολόγο για περαιτέρω βοήθεια.