Ορθοπαιδικά

Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Τι πρέπει να ξέρετε για την αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα;

Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (AS) είναι ένας τύπος φλεγμονώδους αρθρίτιδας, που επηρεάζει κυρίως τη σπονδυλική στήλη και την πλάτη, αν και μπορεί να επηρεάσει και άλλες αρθρώσεις του σώματος, όπως τους ώμους, τους γοφούς και τα γόνατα. Με την πάροδο του χρόνου, η εν λόγω φλεγμονή, μπορεί να οδηγήσει σε αγκύλωση των οστών και σε πρήξιμο των αρθρώσεων της σπονδυλικής στήλης. Τα συμπτώματα που σηματοδοτούν την αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα είναι συνήθως ένας πόνος που ξεκινά από το κάτω μέρος της πλάτης.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Νευρολογικών Διαταραχών των ΗΠΑ, το 80% των ενηλίκων υποφέρουν από πόνο στη μέση σε κάποιο σημείο της ζωής τους, που δεν σχετίζεται με την αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα και μπορεί να ανακουφιστεί με διάφορες ασκήσεις. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για τα άτομα που πάσχουν από αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, καθώς αυτή η πάθηση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή, που επηρεάζει κυρίως τη σπονδυλική στήλη, την ευελιξία και την κινητικότητα της πλάτης και άλλων αρθρώσεων.

Σύμφωνα με το American College of Rheumatology, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, είναι ένας τύπος αρθρίτιδας και η πιο κοινή κατάσταση σπονδυλοαρθρίτιδας, η οποία περιλαμβάνει δυο τύπους: την αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα (που προκαλεί πόνο στην πλάτη) και την περιφερική σπονδυλοαρθρίτιδα (που προκαλεί πόνο και πρήξιμο σε αρθρώσεις, εκτός της σπονδυλικής στήλης, όπως τα χέρια, οι αγκώνες, οι ώμοι, τα γόνατα και τα πόδια). Πρέπει τέλος να σημειωθεί, ότι ένας ασθενής μπορεί να διαγνωστεί παράλληλα με διάφορους τύπους σπονδυλοαρθρίτιδας.

Ποια συμπτώματα προκαλεί η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα;

Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα επηρεάζει κυρίως μεγάλες αρθρώσεις του σώματος, ειδικά σε περιοχές που υπάρχουν πολλές συνδέσεις με τα οστά, προκαλώντας φλεγμονή. Συνήθως προκαλεί φλεγμονή των αρθρώσεων στα σημεία όπου η σπονδυλική στήλη συναντά το πυελικό οστό, προκαλώντας πόνο και δυσκαμψία. Μακροπρόθεσμα, οι σπόνδυλοι παθαίνουν αγκύλωση και η σπονδυλική στήλη γίνεται άκαμπτη. Προς το τέλος της νόσου, ο πόνος είναι αισθητά μειωμένος στις αρθρώσεις, οι οποίες πλέον είναι ουσιαστικά άχρηστες, καθώς δεν κινούνται πια.

Επιπρόσθετα, η φλεγμονή και ο πόνος μπορεί να εξαπλωθούν στους γοφούς, τους ώμους, το στήθος, το λαιμό, ακόμη και σε όργανα, όπως τα μάτια και τα έντερα. Σύμφωνα μάλιστα με άρθρο που δημοσιεύτηκε το 2014 στο περιοδικό Hip & Pelvis, περίπου το 26% των ατόμων με αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, πάσχουν επίσης από φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, ενώ έως και το 40% έχουν ραγοειδίτιδα (οφθαλμική ασθένεια).

Υπογραμμίζεται ότι τα συμπτώματα της αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας ξεκινούν συνήθως στα τέλη της εφηβείας ή πριν από την ηλικία των 45 ετών.

Ποιες είναι οι αιτίες της αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας;

Η αιτία της αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας είναι άγνωστη, αλλά οι ερευνητές κάνουν κάποιες εικασίες τις οποίες θα δούμε πιο κάτω:

  • Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα είναι αυτοάνοση ασθένεια. Θεωρείται ότι το σώμα αναγνωρίζει διάφορα μέρη των αρθρώσεων ως μολυσμένους οργανισμούς και τους επιτίθεται.
  • Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα είναι αποτέλεσμα γενετικής προδιάθεσης. Τα περισσότερα άτομα με αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, έχουν ένα γονίδιο γνωστό ως HLA-B27. Ο ρόλος αυτού του γονιδίου στην αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα δεν είναι ξεκάθαρος, καθώς το γονίδιο αυτό, υπάρχει στο 90% των ατόμων με αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα και στο 8% των ατόμων χωρίς αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, σύμφωνα με το AF. Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος δεν έχει το γονίδιο μπορεί να αποκτήσει αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, αλλά αν το έχει δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα αναπτύξει την πάθηση. Συγκεκριμένα και σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Αρθρίτιδας, Μυοσκελετικού και Παθήσεων του Δέρματος (NIAMS), μόνο 1 στους 20 ανθρώπους που έχουν αυτό το γονίδιο αναπτύσσουν αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα. Επιπλέον, σύμφωνα με το ίδιο ινστιτούτο, οι ερευνητές έχουν εντοπίσει και δύο ακόμη γονίδια – IL23R και ERAP1 – τα οποία ενδέχεται να σχετίζονται με την πάθηση.

Ποια είναι η θεραπεία της αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας;

Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα δεν έχει καμία θεραπεία, αλλά υπάρχουν τρόποι διαχείρισης των συμπτωμάτων και μείωσης της φλεγμονής, όπως:

  • Φάρμακα
  • Αλλαγές στον τρόπο ζωής
  • Υγιεινή, αντιφλεγμονώδης διατροφή
  • Διακοπή καπνίσματος
  • Άσκηση
  • Χειρουργική επέμβαση για ίσιωμα της σπονδυλικής στήλης (σε σπάνιες περιπτώσεις)