Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για τη συνολική υγεία ενός ατόμου και μπορεί εύκολα να προσληφθεί μέσω της έκθεσης στον ήλιο ή κατανάλωσης τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε αυτή. Παρόλα αυτά, η έλλειψη βιταμίνης D είναι αρκετά συχνή σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς υπολογίζεται πως περίπου 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D.

Σε μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Annals of Internal Medicine, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας ανακάλυψαν μια αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της έλλειψης βιταμίνης D και του αυξημένου κινδύνου πρόωρης θνησιμότητας.

Ποια είναι η σημασία της βιταμίνης D για τον ανθρώπινο οργανισμό;

Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την καλή υγεία και παίζει σημαντικό ρόλο σε αρκετές διεργασίες στο σώμα, συμπεριλαμβανομένων των εξής:

• Προστασία των οστών από την οστεοπόρωση
• Υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος
• Υποστήριξη της κυτταρικής ανάπτυξης
• Προαγωγή της υγείας του μυϊκού συστήματος

Ποια είναι τα συμπτώματα της έλλειψης βιταμίνης D;

Η έλλειψη βιταμίνης D μπορεί εύκολα να διαγνωστεί μέσω μιας εξέτασης αίματος. Εάν ένα άτομο έχει μεταξύ 30-49 nmol/L βιταμίνης D στο αίμα του, τότε θωρείται πως διατρέχει κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης D, ενώ εάν η τιμή αυτή πέσω κάτω από 30 nmol/L, τότε θεωρείται πως κάποιος έχει έλλειψη της βιταμίνης D.

Τα συμπτώματα της ανεπάρκειας ή έλλειψης βιταμίνης D περιλαμβάνουν τα εξής:

• Εύθραυστα οστά ή οστεοπόρωση
• Πόνος στα κόκκαλα
• Κούραση
• Μυϊκή αδυναμία και πόνος
• Δυσκαμψία στις αρθρώσεις

Συνήθως, στα άτομα με έλλειψη βιταμίνης D συνιστάται η λήψη συμπληρωμάτων αυτής, σε δόσεις που εξαρτώνται από την ηλικία.

Πώς συνδέεται η έλλειψη βιταμίνης D με την πρόωρη θνησιμότητα;

Στην προαναφερθείσα μελέτη του Πανεπιστημίου της Νότιας Αυστραλίας, οι ερευνητές προσπάθησαν να αξιολογήσουν το εάν τα υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης D μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο πρόωρης θνησιμότητας και το εάν υπάρχει διαφορά μεταξύ ατόμων που έχουν έλλειψη βιταμίνης D και εκείνων που έχουν επαρκείς συγκεντρώσεις της.

Για να πραγματοποιηθεί αυτό, οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα από περισσότερους από 300.000 ενήλικες που συμμετείχαν στη U.K. Biobank. Στη συνέχεια, μέσω χρήσης μιας τεχνικής, που ονομάζεται μεντελιανή τυχαιοποίηση, για την αναζήτηση της σχέσης μεταξύ της έλλειψης βιταμίνης D και του κινδύνου θνησιμότητας, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως:

• Σε χρονικό διάστημα 14 ετών, ο κίνδυνος θανάτου μειώθηκε σημαντικά όταν τα επίπεδα της βιταμίνης D αυξήθηκαν
• Τα χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D συσχετίστηκαν με τον αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο, καρδιαγγειακές παθήσεις και ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος
• Τα άτομα με έλλειψη βιταμίνης D παρουσίασαν αυξημένο κίνδυνο θανάτου από κάθε πιθανή αιτία, σε σύγκριση με τα άτομα που είχαν επαρκή επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα τους

Γιατί είναι σημαντική η σχέση αυτή;

Η σχέση που παρατηρήθηκε μεταξύ της έλλειψης βιταμίνης D και του αυξημένου κινδύνου θνησιμότητας δεν ήταν απλώς μια συσχέτιση, αλλά μια αιτιώδης συνάφεια. Αυτό σημαίνει πως οι ερευνητές πιστεύουν ότι η έλλειψη βιταμίνης D μπορεί πράγματι να αποτελεί αιτία αύξησης του κινδύνου ενός ατόμου για πρόωρο θάνατο από οποιαδήποτε αιτία.

Πώς μπορεί ένα άτομο να αυξήσει την πρόσληψη βιταμίνης D;

Δεδομένου του ότι οι υποδοχείς της βιταμίνης D βρίσκονται σε όλο το σώμα, η πρόσληψη επαρκούς ποσότητάς της είναι ζωτικής σημασίας για πολλά ρυθμιστικά συστήματα στο ανθρώπινο σώμα.

Το σώμα παράγει φυσικά βιταμίνη D μετά από έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου, με αποτέλεσμα η παραμονή στον ήλιο για λίγα λεπτά ημερησίως να θεωρείται αρκετά ευεργετική. Επιπλέον, η αύξηση της κατανάλωσης τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη D θα μπορούσε να βοηθήσει σε σημαντικό βαθμό. Μερικές από αυτές είναι οι εξής:

• Μουρουνέλαιο
• Λιπαρά ψάρια (σολομός, τόνος, σκουμπρί)
• Μοσχαρίσιο συκώτι
• Κρόκος αυγού
• Χυμοί φρούτων και γαλακτοκομικά προϊόντα εμπλουτισμένα με βιταμίνη D

Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως, όπως οι ηλικιωμένοι άνθρωποι και όσοι ζουν σε περιοχές που το φως του ηλίου είναι περιορισμένο, μπορεί να χρειαστεί η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D για την πρόσληψη των απαραίτητων ποσοτήτων της ημερησίως.