Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι μια σοβαρή ιατρική κατάσταση που πλήττει πάνω από 15 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως παγκοσμίως. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), κάποιος στις Ηνωμένες Πολιτείες παθαίνει εγκεφαλικό επεισόδιο κάθε 40 δευτερόλεπτα, με πάνω από το 75% αυτών των περιπτώσεων να είναι νέα ή πρώτα εγκεφαλικά επεισόδια. Τα εγκεφαλικά επεισόδια συμβαίνουν όταν η παροχή αίματος και οξυγόνου στον εγκέφαλο μπλοκάρεται ή διαταράσσεται, προκαλώντας το θάνατο του εγκεφαλικού ιστού. Τα περισσότερα εγκεφαλικά επεισόδια είναι ισχαιμικά – το αποτέλεσμα ενός θρόμβου αίματος που εμποδίζει τη ροή του οξυγόνου προς τον εγκέφαλο – και περίπου το 15% είναι αιμορραγικά, όπου η αιμορραγία στον εγκέφαλο ή γύρω από αυτόν συμπιέζει τον εγκεφαλικό ιστό. Ανεξάρτητα από την αιτία, η έγκαιρη θεραπεία μπορεί να περιορίσει τη βλάβη και να αποτελέσει το κλειδί για τη διάσωση της ζωής ή της ποιότητας ζωής. Είναι ζωτικής σημασίας να καλέσετε το 166 εάν νομίζετε ότι εσείς ή ένα μέλος της οικογένειάς σας πάσχει από εγκεφαλικό επεισόδιο, ακόμη και αν τα συμπτώματα βελτιώνονται. Ποτέ δεν ξέρετε αν τα συμπτώματα του εγκεφαλικού επεισοδίου θα επανεμφανιστούν ή θα επιδεινωθούν -ενδεχομένως καταστροφικά- κατά τη διαδρομή προς το νοσοκομείο. Η άφιξη στο πλησιέστερο κατάλληλο κέντρο εγκεφαλικού επεισοδίου για το επίπεδο των συμπτωμάτων σας μέσω των υπηρεσιών επείγουσας ιατρικής βοήθειας έχει αποδειχθεί ότι σχετίζεται με μεγαλύτερες πιθανότητες ταχείας ταξινόμησης και λήψης σωτήριων για τη ζωή θεραπειών, συμπεριλαμβανομένων χρονικά ευαίσθητων φαρμάκων και διαδικασιών και επιβίωσης της νόσου. Στο αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, μπορεί να υπάρξει ένας ξαφνικά εμφανιζόμενος πονοκέφαλος, συχνά ο χειρότερος πονοκέφαλος της ζωής του ατόμου, καθώς και ναυτία, έμετος, λήθαργος, απώλεια συνείδησης, επιληπτικές κρίσεις ή δυσκαμψία στον αυχένα, ιδίως στην περίπτωση της υπαραχνοειδούς αιμορραγίας, η οποία συμβαίνει με ρήξη ανευρύσματος του εγκεφάλου.

Πώς συνδέονται οι στατίνες με τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου;

Υπολογίζεται ότι 32 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν στατίνες κυρίως για τη θεραπεία καρδιαγγειακών παθήσεων. Έρευνες έχουν επίσης δείξει ότι οι στατίνες μπορούν να αποτρέψουν το σχηματισμό θρόμβων αίματος που συνδέονται με ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο και μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο αποκόλλησης των υπάρχουσων εναποθέσεων. Η επίδραση των στατινών στον κίνδυνο αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου ήταν λιγότερο πειστική. Οι στατίνες έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλουν στην πρόληψη των ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων σε άτομα που δεν είχαν ποτέ εγκεφαλικό επεισόδιο. Ωστόσο, ορισμένες προηγούμενες μελέτες έχουν υποδείξει ότι οι στατίνες μπορεί να προκαλέσουν μικρή αύξηση του κινδύνου αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου, ενώ άλλες μελέτες δεν ήταν πειστικές,. Νέα έρευνα, έδειξε ότι η λήψη στατινών μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου ενός ατόμου, ακόμη περισσότερο με τη μακροχρόνια χρήση στατινών.

Ποια ήταν τα αποτελέσματα της έρευνας;

Η έρευνα χρησιμοποίησε εθνικά αρχεία υγείας της Δανίας για να εντοπίσει άτομα ηλικίας 55 ετών και άνω με αρχική ενδοεγκεφαλική αιμορραγία μεταξύ 2009 και 2018. Για να κατανοήσουν περαιτέρω το ζήτημα, οι ερευνητές μελέτησαν την περιοχή του εγκεφάλου όπου είχε συμβεί η αιμορραγία. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα συνταγογράφησης για να εντοπίσουν τη χρήση στατινών, συμπεριλαμβανομένης της σιμβαστατίνης, της λοβαστατίνης, της πραβαστατίνης, της φλουβαστατίνης, της ατορβαστατίνης και της ροσουβαστατίνης. Συνολικά, 989 άτομα με αιμορραγία στην περιοχή του λοβού του εγκεφάλου συγκρίθηκαν με 39.500 άτομα χωρίς εγκεφαλικό επεισόδιο και 1.175 άτομα με αιμορραγία στο μη λοβικό τμήμα του εγκεφάλου συγκρίθηκαν με 46.755 άτομα χωρίς εγκεφαλικό επεισόδιο. Είναι ενδιαφέρον ότι η λήψη των φαρμάκων για πάνω από 5 χρόνια αύξησε σημαντικά τα οφέλη, οδηγώντας σε 33% μειωμένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου στην περιοχή του λοβού και 38% χαμηλότερο κίνδυνο στην περιοχή εκτός λοβού.

Οι νευροπροστατευτικές επιδράσεις των στατινών σημειώνοντας τα μακροπρόθεσμα οφέλη που εντοπίστηκαν στην έρευνα: Η επίδραση αυτή ήταν πιο αξιοσημείωτη σε ασθενείς που έπαιρναν στατίνες για περισσότερα από 5 χρόνια και πιθανώς οφείλεται στον μειωμένο κίνδυνο εγκεφαλικής αθηροσκλήρωσης, η οποία συμβάλλει σημαντικά στο αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, ιδίως στον μη λοβιακό τύπο. Η εγκεφαλική αμυλοειδής αγγειοπάθεια (CAA) συνδέεται συνήθως – 58% των περιπτώσεων. Ικανοποιητικά είναι τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, τα οποία υποδηλώνουν ότι οι στατίνες δεν προκαλούν βλάβη μέσω αυξημένου κινδύνου ενδοεγκεφαλικού αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου και μπορεί στην πραγματικότητα να μειώσουν τον κίνδυνο ενδοεγκεφαλικής αιμορραγίας. Η μελέτη αυτή προσθέτει στη βάση των στοιχείων μας που δείχνουν ότι οι στατίνες είναι ασφαλείς.

Είναι ασφαλής η λήψη στατινών;

Οι παρενέργειες μπορεί να σημαίνουν ότι οι στατίνες δεν είναι κατάλληλες για όλους. Οι στατίνες μπορεί να αυξήσουν τα ηπατικά ένζυμα ή να προκαλέσουν μυϊκούς πόνους – ειδικά στους μηρούς/χέρια – σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών. Οι εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας (LFT) θα πρέπει να ελέγχονται σε ασθενείς που λαμβάνουν στατίνες μετά από 3 μήνες. Τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να αυξηθούν μετά την έναρξη μιας στατίνης. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε ασθενείς που ήταν προηγουμένως προδιαβητικοί/διαβητικοί και των οποίων τα επίπεδα σακχάρου δεν ελέγχονταν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Είναι επίσης σημαντικό να ληφθεί υπόψη ότι ο πληθυσμός της παρούσας μελέτης ήταν περιορισμένος, επομένως απαιτούνται περισσότερα στοιχεία για να διασφαλιστεί ότι τα ευρήματα μπορούν να γενικευτούν σε ευρύτερους πληθυσμούς. Η έρευνα έγινε μόνο στον πληθυσμό της Δανίας, ο οποίος αποτελείται κυρίως από άτομα ευρωπαϊκής καταγωγής. Θα πρέπει να διεξαχθούν περισσότερες έρευνες σε άλλους πληθυσμούς.