Η εύρεση ενός εξογκώματος στο στήθος είναι φυσικό να προκαλέσει άγχος, αλλά με τη σωστή προσέγγιση, η αυτοεξέταση του μαστού δεν είναι τόσο τρομακτική, δεδομένου ότι τα εξογκώματα στον μαστό δεν είναι πάντα καρκινικά.

Παρόλο που οι περισσότεροι οργανισμοί δεν συνιστούν πλέον την αυτοεξέταση του μαστού, διότι πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι δεν ήταν αποτελεσματική στην ανίχνευση του καρκίνου του μαστού, είναι ένας καλός τρόπος εύρεσης εξογκωμάτων, ώστε μια γυναίκα να θορυβηθεί και να επισκεφτεί τον γιατρό της για ενδελεχή έλεγχο. (Προσυμπτωματικός έλεγχος του μαστού: Τι πρέπει να γνωρίζετε για την πρώιμη φροντίδα)

Ποιες αλλαγές στο στήθος δείχνουν ότι πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας;

Ένα εξόγκωμα του μαστού, δεν δείχνει από μόνο του καρκίνο του μαστού. Συνήθως ένα καρκινικό εξόγκωμα συνοδεύεται και από άλλες ανωμαλίες στο στήθος, όπως αλλαγές στο χρώμα του μαστού, βαθουλώματα, περιγράμματα και εκκρίσεις από τη θηλή.

Σύμφωνα με την Freya R. Schnabel, MD, διευθύντρια χειρουργικής μαστού στο Κέντρο Καρκίνου Perlmutter του NYU Langone, τις πιο πολλές φορές οι πιο πάνω αλλαγές είναι αυτές που τραβούν πρώτα το μάτι και μετά παρατηρείται το εξόγκωμα. Ο συνδυασμός τους όμως, επιβάλλει επίσκεψη στον γιατρό. (Καρκίνος μαστού: Πολλές γυναίκες επιζούν από αυτόν, αλλά πεθαίνουν από άλλες παθήσεις)

Πώς θα καταλάβετε πότε ένα ογκίδιο στο στήθος δεν είναι φυσιολογικό;

Σύμφωνα με την Schnabel, ένα καρκινικό εξόγκωμα χαρακτηρίζεται από τρεις ιδιότητες:

• Επιμονή: Το επίμονο εξόγκωμα παραμένει για αρκετό χρονικό διάστημα στο στήθος και δεν φεύγει.
• Σταθερότητα: Το σταθερό εξόγκωμα παραμένει σταθερά στο ίδιο σημείο του μαστού.
• Καθοριστικότητα: Το καθορισμένο εξόγκωμα έχει αρχή και τέλος. Έχει ξεχωριστό σχήμα και δεν αναμειγνύεται μόνο με τον ιστό του μαστού, αν και το σχήμα και το μέγεθός του μπορεί να ποικίλει.

Εκτός από τα πιο πάνω χαρακτηριστικά, τα εξογκώματα είναι συνήθως ανώδυνα, αλλά αυτό δεν αποτελεί γνώμονα καθησυχασμού. Όταν αρχίσουν να μεγαλώνουν, η επίσκεψη στον γιατρό είναι επιβεβλημένη. (Μεταστατικός καρκίνος μαστού; Τι είναι, πώς θεραπεύεται και πόσο επικίνδυνος είναι;)

Ποιες είναι οι βέλτιστες πρακτικές για αυτοέλεγχο του μαστού;

Ο αυτοέλεγχος του μαστού δεν ισοδυναμεί με την επίσκεψη στον γιατρό. Η παρατήρηση ενός ασυνήθιστου εξογκώματος στο στήθος, αποτελεί απλά σημάδι ότι επιβάλλεται η αναζήτηση ιατρικής βοήθειας και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως διαγνωστική διαδικασία.

Σύμφωνα με την Shieva Ghofrany, MD, FACOG, πιστοποιημένη από το διοικητικό συμβούλιο OB-GYN με Coastal OB/GYN στο Stamford, Connecticut, η εξέταση του μαστού είναι καλύτερη στο τέλος του εμμηνορροϊκού κύκλου ή μετά την ολοκλήρωση ενός πακέτου αντισυλληπτικών χαπιών. (Καρκίνος του μαστού: Η τακτική σωματική άσκηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο)

Για τις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, οι ορμονικές αλλαγές στους μαστούς προκύπτουν καθ΄ όλη τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου, οπότε ο έλεγχος του στήθους στη μέση του κύκλου, μπορεί να δείξει εξογκώματα, τα οποία ωστόσο δεν προκαλούν απαραίτητα ανησυχία.

Η Ghofrany, ενθαρρύνει τον «προληπτικό» και όχι τον «παρανοϊκό» έλεγχο του στήθους. Συγκεκριμένα, το στήθος πρέπει να ελέγχεται μια φορά το μήνα, με χαλαρές κινήσεις, για την παρατήρηση ακόμη και μικρών αλλαγών που μπορεί να επιβάλλουν ιατρικό έλεγχο.

Επίσης, προτείνεται ο έλεγχος του στήθους στο ντους, χρησιμοποιώντας σαπούνι για την απαλή καθοδήγηση των χεριών γύρω από το στήθος, μια μέθοδος που μπορεί να κάνει ευκολότερα αισθητή την κάθε αλλαγή. (Καρκίνος του μαστού: Ξεδιαλύνοντας 15 κοινούς μύθους)

Επαναλαμβάνουμε ότι η οποιαδήποτε αλλαγή στο στήθος δεν συνεπάγεται αυτόματα και καρκίνο του μαστού.

Πότε πρέπει να ξεκινήσετε να ελέγχετε το στήθος σας;

Σύμφωνα με την Schnabel, όλες οι γυναίκες πρέπει να αρχίζουν να εξετάζουν τον μαστό τους από νεαρή ηλικία. Ο καρκίνος του μαστού είναι σπάνιος στα 20, αλλά δεν είναι αδύνατο να προκύψει, οπότε από τα 20 περίπου, είναι καλό να αρχίζουν οι αυτοέλεγχοι. Σημειώνεται ότι τα κορίτσια εφηβικής ηλικίας, δεν χρειάζεται να ανησυχούν για καρκίνο του μαστού με βάση τις αλλαγές που συμβαίνουν στο στήθος τους, γιατί ο μαστός τους δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη πλήρως.

Οι γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου, οπότε πρέπει να αρχίσουν να ελέγχονται ιατρικά από πολύ νωρίτερα, ακόμη και αν δεν παρουσιάζουν αλλαγές στον μαστό τους. (Καρκίνος του μαστού: Πότε υπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης και άλλων καρκίνων;)